Okulların açılmasına hazır mıyız? 'Sınıflardan otobüslere...'

GAMZE BAL-GÖKHAN KAM

Türkiye’nin kısıtlamasız yaz mevsimini nasıl geçireceği salgının seyri konusunda oldukça belirleyici olacak. Öncelikle bir şeyi ortaya koyalım ki aşılamaya rağmen salgındaki durumumuz geçen yıl yaz aylarına göre oldukça kötü. 

Resmi rakamlara bakarsak dün (12 Temmuz 2021) vaka sayısı 5 bin 404 olarak ölçüldü. 12 Temmuz 2020 tarihinde yani bir sene önce aynı gün Türkiye’deki vaka sayısı bin 12 olarak ölçülmüştü. Başka bir değişle geçen yılın aynı dönemine göre beş kattan daha fazla vakaya sahibiz (Test de aynı oranda arttı.)

Şu da bir gerçek ki ekonomik koşullar açılmayı gerektiriyordu ve öyle de oldu. Yine de bu yaz ki davranışlarımız sonbaharda olası bir yeni dalganın önüne geçecek veya varyantlarla birlikte yeni bir dalga olacak. 

SÜPER YAYICILAR SINIFLARDA

Önümüzdeki ilk sınav Kurban Bayramı tatili. Sonbaharda okulların açılmasıyla birlikte nasıl bir tablo çıkacağı ise şimdilik belirsiz. 6 Eylül 2021 pazartesi günü süper yayıcı olarak bilinen çocuklar sınıfları dolduracak. Türkiye’de öğretmenler Covid-19’a karşı öncelikli aşılama grubundaydı. Önceki cumartesi ise 16 yaş ve üzeri gençler aşılama programına alındı. Türkiye’de 12-15 yaş arasındaki çocukların aşı randevularının ne zaman açılıp açılmayacağı ise henüz bilinmiyor. 

Eğitim-İş Sendikası Genel Başkanı Orhan Yıldırım okulların kesinlikle açılması gerektiğini düşünüyor. Yıldırım 1,5 yıldır eğitimde yaşanan aksamaların artık karşılanamadığını belirtiyor. 

Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) Erişkin Bağışıklama Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. İftihar Köksal çocukların korunması için yetişkinlerin aşılanması gerektiğini söylerken artık okulların açılması gerektiğini aktarıyor. 

Köksal, “Eğitim çok aksadı. Çocuklarımız çok geri kaldı. Kaybedilmiş bir nesil” değerlendirmesinde bulunuyor. 

OKULDAN ÇIKIP TOPLU TAŞIMAYA

Köksal’a göre süper yayıcı olarak bilinen çocukların okuldan çıktıktan sonra evlerine gitmek için toplu taşımalara binecek olması ise büyük bir risk. Köksal çocukların belirti göstermedikleri için ailelerine virüsü bulaştırma riskleri olduğunu aktarıyor. 

Eğitim-İş Sendikası Genel Başkanı Orhan Yıldırım iki yıllık yüksekokula giden gençlerin okul yüzü görmeden mezun olduklarını söylerken, “Tüm hijyen önlemleri alınarak virüs yayılımı başka varyantlarla devam etse bile öğretmen ve öğrencilerin tamamının aşılanıp sürdürebilir bir şekilde yüz yüze eğitim olmalı” değerlendirmesinde bulundu. 

Köksal okulların yeniden açılırken sınıfta oturma şekillerinin ise pandemiye göre ayarlanması gerektiğini söylüyor. Kalabalık sınıflarda bunun nasıl olacağı ayrı bir mesele.

'TÜYLERİM DİKEN DİKEN OLUYOR'

Bayram tatili hazırlıkları karşısında tüylerinin diken diken olduğunu anlatan Köksal, “Şu an bayram tatili için oluşan kalabalığı görünce tüylerim diken diken oluyor. Çoluk çocuk... Nasıl bu kadar başıboş olabiliyorlar? Peki yarın çocuklarının geleceğini de mi düşünmüyor bu insanlar?” ifadelerini kullanıyor. 

Profesör Köksal Güneydoğu’da aşılama oranlarının düşük olmasına ilişkin, “Benim aklıma takılan konulardan biri özellikle Doğu ve Güneydoğu’da aşılanmanın düşük olması. Elindeki cep telefonuyla zaten izleniyorsun, ne çipi!” ifadelerini kullandı. 

Peki diyelim ki okulların açılacağı Eylül ayına kadar çocukların aşılanmasına da başlandı. Ebeveynler çocuklarına aşı yaptıracak mı? 

Amerika Pediatri Akademisi ve Salgın Hastalıkları Önleme Merkezi 12 yaşından büyük çocukların aşılanması gerektiğini söylüyor. Salgının başından bu yana ABD’de 4 milyon çocuğun Covid-19 geçirdiği bildirildi. Bu çocuklar arasında en az 300’ü hayatını kaybetti.

ÇOCUĞUM AŞI OLMAYA UYGUN MU? 

Şu anda 12 yaş ve üzerindekilerin mRNA aşısı olması tavsiye ediliyor. Türkiye’de de yaygın olarak kullanılan Pfizer-Biontech aşısının 12 yaş ve üzerinde kullanımı ABD tarafından onaylandı. 6-11 yaş arası çocuklar için ise testler devam ediyor.

AŞININ ÇOCUKLAR İÇİN YAN ETKİSİ NE OLABİLİR? 

Tıpkı yetişkinler gibi aşı olan çocuklarda da kol ağrısı, aşı olan bölgede kızarıklık, kas ağrısı ve ateş gibi semptomlar kısa süreli görülebilir. CDC’nin açıklamasına göre genç ergenlerin semptomları özellikle ikinci dozdan sonra yaşça büyüklerinden daha fazla olabilir. Bu yan etkilerin en fazla birkaç gün sürmesi bekleniyor.

Ek kaynak: Washington Post