Kullanım süresi dolan ekstra dozlar çöpe gidiyor... Dr. B uygulaması bu soruna nasıl bir çözüm sunuyor?

Salgınla mücadelede karanlık günleri tam anlamıyla geride bırakamamışken, “Aşı” tünelin sonundaki tek ışık. Ancak burada çok önemi bir nokta göze çarpıyor. Aşı tedarikinde sıkıntı yaşayan ülkeler, aşıya ulaşamayan dar gelirli ülkelerden bahsederken kullanılan aşı şişelerinde kalan ekstra dozlar kullanım süresinin dolmasıyla beraber çöpe gidiyor. 

Özellikle nüfusun kalabalık olduğu ülkelerde aşıların adaletli bir şekilde dağıtımı ciddi bir potansiyel sorun olarak göze çarpıyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde de bu durum güncelliğini koruyor. Özellikle vatandaşların aşı merkezlerinde yoğunluk nedeniyle randevu alamaması en önemli problem olarak öne çıkıyor. 

Bu sebepten ABD’de aşı dağıtımını adaletli bir şekilde yapmak için birkaç girişim bulunuyor. Bunun yanında aşı şişelerinde kalan ekstra dozların kullanımı da ayrı bir önem arz ediyor. Özellikle aşının üretimi ve tedarikinde yetersizliğin söz konusu olduğu düşünüldüğünde ekstra dozları aşılamada ayrı bir yere koymak gerekebilir.

Ekstra dozların kullanımı için ABD’deki aşı merkezleri, eczaneler ve market zincirleri adeta insan avına çıkıyor. İşte teknoloji yatırımcısı Cyrus Massoumi bu soruna bir çözüm bulmak amacıyla bir hizmet ortaya koydu: Dr. B

Kaynak: istock

İSİM GRİP SALGININDA MÜCEDELE EDEN BÜYÜKBABASINDAN GELİYOR

Aşılar soğuk hava depolarından çıkarıldıktan birkaç saat içerisinde uygulanmak durumunda. Şişede kalan ekstra dozlar da eczanelere gelen müşterilere ve hemşire ya da doktor arkadaşı olan vatandaşlara dağıtılıyor. Yine de ekstra dozların uygulanabileceği bir kişi bulanamazsa bu dozlar süresi dolar dolmaz çöpe gidiyor. 

Massoumi, hastaların doktor randevularında kullandıkları ZocDoc ve kayıp hayvanları gönüllüler sayesinde sahipleriyle buluşturan Shadow isimli şirketin de kurucusu. Bu iki hizmetten de anlaşılacağı üzere Massoumi ihtiyaç sahipleriyle sağlayıcıları buluşturuyor. Dr. B ismiyse 1918 yılında grip salgını sırasında doktor olan büyükbabasının lakabı Dr. Bubba’dan geliyor. 

New York merkezli bir start-up projesi aşı olmak isteyen vatandaşlar ile ekstra dozların bulunduğu yerleri birbirleriyle eşleştiriyor. Uygulamada ne aşı olmak isteyenlerden ne de aşı sağlayıcılarından ücret talep ediliyor. Dr. B’nin kurucusu teknoloji girişimcisi Cyrus Massoumi uygulamayı gelir elde etme kaygısı olmadan tamamen halka hizmet etmek için tasarladığını ifade ediyor.

Massoumi, uygulamanın iş modelini henüz tam anlamıyla ortaya koymadığını ve kendi cebinden finanse ettiğini söyleyerek, “Sonuç olarak bu aşıları olmak isteyen çok sayıda kişi var ve bu kişileri bulmak isteyen sağlayıcılar da var. Benim motivasyon kaynağım bu.” açıklamasında bulunuyor.

Kaynak: istock

500 BİNDEN FAZLA KİŞİ KAYIT OLDU

Geçen ay hayata geçirilen hizmet henüz test aşamasında ve 500 bin kişi şimdiye kadar uygulamaya kayıt oldu. Aynı zamanda 2 aşı merkezi de sisteme işlendi. Uygulama ABD’deki aşı randevu sisteminin karışıklığından dolayı çok önemli bir problemi çözecek bir adım olarak görülüyor.

KAYIT OLMAK İÇİN KİŞİSEL BİLGİLER GEREKİYOR

Yarım milyondan fazla kişi uygulamaya kayıt olmak için doğum günü, adres, güncel sağlık durumu ve ne iş yaptıklarına dair bilgileri gönderiyor. Uygulamanın altyapısı bu kişileri yerel aşı önceliği kurallarına göre sıraya koyuyor. Ardından aşı sağlayıcıları tarafından sırası gelenlere mesaj gidiyor. Bu kişiler 15 dakika içerisinde mesaja geri dönüş yaparak aşının bulunduğu merkeze gidip aşısını oluyor.  

“BU GERÇEKTEN HARİKA BİR FİKİR”

Missouri eyaletinin kırsal bölgesinde Randolp İlçe Sağlık Merkezi’nde yöneticilik görevini üstlenen Sharon Whisenan uygulamayla ilgili olarak, “Bu gerçekten harika bir fikir” değerlendirmesinde bulunuyor. Aynı zamanda, “Ocak ayı sonlarında bekleme listesindeki vatandaşlara ekstra dozları yapabilmek için çağrı merkezi gibi çalıştık. Gün sonunda bu ekstra dozları yapabileceğimiz çok sayıda kişiye ulaştık. Yine de tam anlamıyla yeterli sayıya ulaşamadığımız için bazı dozları atmak zorunda kaldık” ifadelerini kullanıyor.

EKSTRA DOZLAR İÇİN REYON ARALARINDA İNSAN AVI

Birçok aşı sağlayıcısı Dr. B’yi şu an kullanılan karışık sistemlere göre çok daha iyi bulduklarını ifade ediyorlar. Bazı market zincirlerinde ve eczanelerde süresi dolmak üzere olan ekstra dozları uygulayabilmek için çalışanlar reyon aralarında adeta insan avına çıkıyorlar. Öte yandan mesai bitiminde çok sayıda kişi artan dozları alabilmek için sıraya giriyor. Bu da yüksek risk sınıfında bulunan vatandaşların sağlığı için önemli bir risk oluşturuyor.

ANA AKIMDAN GELEN YAYIN TEKLİFLERİNİ REDDETTİ

Dr. B’nin kurucusu Massoumi, bu sistemin adaletli bir şekilde işleyebilmesi için de birkaç adım attığını söylüyor. Ana akımdan gelen yayın tekliflerini reddettiğini belirten teknoloji yatırımcısı, zoom üzerinden çoğunlukla siyahilerin gittiği kiliseler ile yerli Amerikan gruplarıyla görüşüldüğünü söylüyor.

Bu zoom toplantılarına ilk katılanlardan biri olan Resistance Revival Chorus’un üyesi Brooke Willams, “Bu gibi toplulukların öncelik sıralamasına alınması ve böyle bilgilerden erken bir dönemde haberdar olması gerçekten çok önemliydi. Ekstra dozların atıldığını duymak gerçekten çıldırtıcı bir durum” açıklamasında bulunuyor.

MUHTEMEL SORUNLARDAN BİRİ İNTERNET

Dr. B’nin işlevsel ve adaletli bir şekilde yürüyebilmesi için kayıt olmak isteyen vatandaşların internete ve akıllı telefona sahip olmaları gerekiyor. Uygulamaya kayıt olmak kişisel bilgileri göndererek son derece kolay olsa da internet ve akıllı telefonun olmayışı adaletli bir işleyiş için engel teşkil ediyor. Bu nedenle Massoumi, toplulukların bazı gönüllülerine başkaları adına da uygulamaya giriş izni verdi. Aynı zamanda İspanyolca dil seçeneği de eklendi. 

Bu haberin tamamı New York Times'ta yayınlanan Katie Thomas imzalı "Hunting for a Leftover Vaccine? This Site Will Match You With a Clinic. (Ekstra dozlar için avcılık. Bu site sizi bir klinikle eşleştirecek) isimli makaleden alınmıştır.

Kaynak: Web Özel