'Bu iş bisiklet sürmeye benzemez!' Pilotlar pandemide kendilerini nasıl hazır tutuyor?
Pek çok pilot aylardır düzenli uçmuyor. Uzmanlara göre bu iş bisiklet sürmek gibi uzun süre kullanmayınca hemen hatırlanacak bir şey değil. Pilotlar için uçamamak büyük sorun. Peki nasıl çözümler bulundu?
Koronavirüs nedeniyle ara verdiği işine geri dönen bir pilot, iniş esnasında kontrolü kaybetti ve uçak pist dışına çıktı. Bir başkası da soğuk havalarda tehlikeleri önlemek için tasarlanmış buzlanma önleme sistemini etkin hale getirmeyi unuttu. Aynı zamanda yanlış irtifada uçma durumları da yaşanırken bu konu üzerine yapılan kayıtlarda dikkat dağınıklığı ve iletişimde yaşanan kesintilerden söz edildi.
Pilotlar ve diğer hava yolu mürettebatının isimsiz olarak kayıt açtığı ve hataların raporlandığı veritabanı olan NASA'nın Havacılık Güvenliği Raporlama Sistemi'ne kaydedilen tüm bu olaylarda, pilotların belirlediği sorumlu aynıydı: Salgın. 22 Mayıs 2020'de Pakistan Uluslararası Havayolları'na ait bir yolcu uçağının düşmesi üzerine Pakistan Havacılık Bakanı Ghulam Sarwar Khan, pilotların koronavirüsü nedeniyle konsantrasyon eksikliği yaşadıklarını ifade etmiş ve bu sözler de tartışma yaratmıştı.
Peki pilotlar gerçekten “hamlar” mı? Pandemi onları nasıl etkiledi? Türkiye Havayolu Pilotları Derneği (TALPA) Yönetim Kurulu Başkanı Kpt. Plt. H. Murat Ersoy ve havacılık editörü Tolga Özbek, Haberglobal.com.tr okuyucuları için yanıtladı.
'BİSİKLET KULLANMAYA BENZEMİYOR'
"Hamlama" tartışmasını yaratan isim, New York Times'a konuşan eski pilot Joe Townshend oldu: “Bisiklet kullanmaya benzemiyor. Muhtemelen bir uçak uçurmadan 10 yıl geçirseniz bile uçağı yerden kaldırabilirsiniz ancak işin operasyonel tarafı uçup gider. Gerçek bir çalışma ortamında adeta üzerinize yağan çok sayıda bilgi var ve işinizde keskin kalabilmenin tek yolu da işi sürekli olarak yapmaya devam etmek."
Kpt. Plt. H. Murat Ersoy
UÇUŞ SÜRELERİNDE CİDDİ DÜŞÜŞ
"Pandemi uçuş sürelerini nasıl değiştirdi" sorusuyla başlarken Ersoy, dar gövde uçuran pilotların normal şartlarda ayda 70-80 saat uçtuğunu ancak pandemi sürecinde bunun 20-30 saate düştüğünü söyledi.
Kaptan Pilot Ersoy, geniş gövde uçuran kaptanların ise yolcu uçaklarıyla kargo taşımacılığının sürmesi sayesinde görece daha yoğun bir şekilde uçmayı sürdürdüğünü dile getirdi. Özbek ise geniş gövde uçuran pilotların pandemi nedeniyle getirilen kurallar nedeniyle 8-9 veya 10 saatlik uzun uçuşlardan sonra 10 saat uçakta dinlenip sonra geri dönüşü de kendilerinin yaptığını aktardı.
'BU İFADE YANLIŞ'
Özellikle Pakistan'da yaşanan facia niteliğindeki kazada ve diğer minör kazalarda düzenli uçmamanın neden olduğu bir konsantrasyon kaybı yaşanmasına ihtimal verdiğini belirten Özbek, her pilotun ayda bir kez iniş-kalkış yapması gerektiğini ifade ediyor. Özbek, şirketlerin de pilotlarına ayda en az bir kez uçuş vermek üzere programlarını organize ettiğini vurgularken Ersoy ise “antrenman eksikliği” ifadesini yanlış bulduğunu aktardı:
“Bu ifade yanlış. Bütün şirketler aslında pilotlarını 'sıcak' tutuyorlar. Operasyonel olarak hiçbir şirket bir kazayla karşı karşıya kalmak istemez. Bunun için de eğitim sürecini yoğun tutar.”
Ersoy, simülasyonlarla, eğitimlerle, Covid geçirip iyileştikten sonra uçmaya devam edecek pilotların sadece öğretmen pilotlarla “alıştırma uçuşu” yapmasıyla sektörün var gücüyle kendini hazır tuttuğunu vurguladı.
Tolga Özbek
'PİLOTLUK CERRAHLIK GİBİDİR'
Pilotluğu cerrahlığa benzeten Özbek ise “Sürekli uçmanız gerekiyor. Kendinizi bu şekilde geliştiriyorsunuz. Burada yapılacak en ufak hatanın bedeli çok büyük oluyor” diyerek hem şirketlerin hem de pilotların bu süreçte kendilerini hazır tutmak için yoğun emek sarfettiğini ve sarfetmesi gerektiğinin altını çizdi.
Tüm bunların yanında pandeminin her alanda olduğu gibi havacılık sektöründe de büyük etkiler doğurduğu ortada. Kaptan Pilot Ersoy, 11 meslektaşlarının hayatını kaybettiğini ifade ederken riski şöyle anlattı:
"Pandeminin başlarında yolculardan PCR testi istenmiyordu. Covid'li yolcular uçabiliyordu. Bilinemiyordu. Sadece Türkiye'de değil tüm dünyada da aynı sıkıntı vardı."
Özbek ise pilotların çıplak maaşlarına ek olarak uçtukça fark yaratacak oranda para kazandıklarını ve bu süreçte ciddi gelir kaybı yaşadıklarını ifade etti. Ersoy ise durumu şöyle detaylandırdı:
“Pandeminin ilk 6 ayında KÇÖ'ye tabi tutuldu pilotlarımız, devamında da maaşlarında yüzde 50 kesintiye gidildi. Bu durum pek çok meslektaşımızı zorladı."
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel