Küba'da vakalar yükseldi, devlet Faz3'ü beklemedi! 'Boşa harcayacak zamanımız yok!'

Dünyanın büyük bir çoğunluğu aşıya ulaşmak ve en nihayetinde toplum bağışıklığına erişmek için büyük üreticilerden aşı edinmek durumunda. Bir noktada elbette Türkiye de dahil pek çok ülke aşı üretebilecek ancak zaman alacak bu süreci hızlandırmak isteyenler de var. Bunların başında Küba geliyor.

Ülkede toplam 136 bin 628 vaka açıkladı. Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 912. Nüfusu 11.3 milyon olan Küba'da 2021'in başından beri günde yaklaşık bin yeni vaka açıklanıyor.

NEREDEYSE 10 KAT ARTTI

Pandeminin ilk 9 ayını başarıyla geçen Küba'da 31 Aralık 2020'de toplam vaka 11 bin 863'tü. Aynı tarihteki toplam vefat sayısı ise 146 olarak kayıtlara geçti. Bu yükseliş aşı çalışmalarını da hızlandırdı.

Küba, Latin Amerika ve Karayipler'deki ülkelerin ve aslında dünyanın pek çok ülkesinin aksine üçüncü parti aşı üreticilerine başvurmuyor. Yerel laboratuvarlarda üretilen Soberana 02 ve Abdala adlı aşılar Faz3 aşamasında olmasına rağmen 415 bini aşkın doz test sürecinde vatandaşlara uygulandı bile.

YÜZ BİNLERCE İNSAN AŞILANDI

Üç doz politikası uygulanan ülkede hükümet, ilk sonuçlara dayanarak virüsle ön saflarda mücadele eden sağlık çalışanları ve yüksek risk altındaki nüfusu aşılamaya devam ediyor. Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel, 18 Mayıs'ta yaptığı açıklamada test sürecinde uygulanan dozların yanı sıra 445 bini aşkın Kübalıya da en az bir doz Abdala uygulandığını ifade etti. Bunlara Soberana 02 de eklenecek. 

Sağlık Bakanı Jose Angel Portal ise mayıs ayının başında genişletilmiş aşı programını duyururken güvenlik ve etkinlik unsurları mevcut derken "Boşa harcayacak zamanımız yok” ifadelerini kullandı.

'DÜNYADA İLK OLACAĞIZ'

Latin Amerika ve Karayipler'de bölge nüfusunun yaklaşık yüzde 3'ü aşılanabilmiş durumda. Küba hükümetinin hedefi ise ağustos ayına kadar nüfusunun yüzde 70'ini aşılamak. Portal, “Büyük olasılıkla, tüm nüfusunu kendi aşılarıyla aşılayan dünyadaki ilk ülke olacağız” diyor.

Küba'da devlet, ABD Havana Büyükelçiliği'nin yakınlarına bir anıt inşa ediyor. (Fotoğraf: Reuters)

ABD yaptırımları altında ezilirken ciddi bir kaynak ve nakit sıkıntısı da yaşayan Küba'nın COVAX ile pazarlık masasına otur(a)mamasının da bir sebebi var. Komünist ada ülkesi, Dünya Bankası tarafından düşük veya düşük-orta gelirli bir ekonomi olarak kabul edilmiyor ve bu sebeple COVAX'tan ücretsiz aşı alma hakkına sahip olamayacak.

TÜRKİYE İLE TAKAS İHTİMALİ...

COVAX, Küba'yı “kendini finanse eden bir katılımcı” olarak görüyor. Küba'nın ekonomisi bu koşullar altında 2020'de yüzde 11 daraldı ancak aşı nefes alma anlamına da gelecek. Bolivya, Meksika ve Venezuela; Abdala ve Soberana 02 almaya niyetli. Hatta Türkiye'nin de böyle bir niyeti olabileceği ve iki ülkenin takas yoluna gidebileceği konuşuluyordu.

Tedavi için Küba'da bulunan Emekli Albay Ömer Feza Güllü, Yeniçağ gazetesinden Ömer Erbıyık'a verdiği röportajda Küba'nın aşı karşılığında Türkiye'den tekstil ürünü ve gıda talep edebileceğini ifade etmişti. Jose Marti Küba Dostluk Derneği ise bu konu hakkında bir somut adım atılmadığını belirtmişti.

London School of Economics'te küresel sağlık politikası profesörü olan Clare Wenham yaptırımların, ülkede tıp camiasını üretmeye ve kendine güvenmeye zorladığını söylüyor: “Küba'daki araştırmaların kalitesi mükemmel. Bu, bölgenin geri kalanında görmediğimiz bu aşıları geliştirmelerini sağlıyor.”

KÜBA'NIN TECRÜBESİ

Bilindiği üzere pandemi öncesinde de kanser tedavisinde Küba'ya gidip aşı olmak seçenekler arasında yer almaktaydı. Maddi sıkıntılar çekse de Küba'da devlet, biyobilim sektörünü hep öncelikli tutuyor. 80'lerden bu yana aşı çalışmalarını ilklere imza atarak sürdüren Küba'nın, akciğer kanserine karşı geliştirilen CIMAvax-EGF adlı aşısı ise ABD'de Gıda ve İlaç İdaresi tarafından onaylanmak için denemelerden geçiyor.

Daha önce Havana Üniversitesi'nde moleküler viroloji profesörü olarak görev yapan ve Abdala'yı geliştiren CIGB ekibinde yer alan Amilcar Perez Riverol, “Varınızı yoğunuzu kendi ürettiğiniz aşılara yatırmanın elbette riskleri var” diyor ve ekliyor:

“Küba'nın bu konuda bir geçmişi var; bu sebeple büyük bir adım atıp kendi aşılarını üretmeye çalışması gayet mantıklı.”

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

Kaynak: Bu haberde yer alan bilgilerin önemli bir kısmı, Bloomberg'de yayınlanan Cuba Bets Big on Its Own Vaccines as Covid Surges (Covid dalgalanırken Küba'nın kendi aşıları üzerine büyük kumarı) adlı makaleden derlenmiştir.

Ek kaynaklar: Worldometer, Yeniçağ, COVAX

Kaynak: Web Özel