Kontrollü normalleşmede 29 gün sonra geri adım... Nerede hata yapıldı?
Günlük vaka sayılarının yeniden 30 bini aşmasıyla ikinci normalleşme döneminde 29 gün sonra geri adım atıldı. Türkiye'nin 58 ili için hafta sonu sokağa çıkma yasağı geldi. Ramazan ayında tam kapanma var! Yeni dönem nasıl olacak? Kontrollü normalleşmede nerede hata yaptık?
Derleme: Haberglobal.com.tr
Türkiye 1 Mart 2021’de tıpkı 1 Haziran 2020 tarihinde olduğu gibi kontrollü normalleşmeye geçti. 1 Haziran 2020’de kontrollü normalleşmeye geçildiği gün açıklanan günlük vaka sayısı 839 olurken 1 Mart 2021’de açıklanan vaka sayısı 9 bin 891'di. Yani yeniden normalleşmeye geçerken önceki normalleşmenin 10 katından fazla bir vaka sayısı ile sürece girdik.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dünkü kabine toplantısında yaptığı açıklama sonrası 1 Mart’taki normalleşme döneminde alınan tedbirler revize edildi. Buna göre artık aralarında İstanbul’un da olduğu ‘çok yüksek riskli’ illerde cumartesi günü de sokağa çıkmak yasaklandı. Hafta içi tüm yurtta 21:00-05:00 arası sokağa çıkma yasağı devam ederken hafta sonu yasakları şöyle revize edildi.?
11 İL-DÜŞÜK VE ORTA RİSK: HAFTA SONU YASAK YOK
Hafta sonlarında, düşük ve orta risk grubunda yer alan illerde hafta sonu sokağa çıkma kısıtlaması, hafta içinde olduğu gibi 21.00-05.00 saatleri arasında uygulanacak.
12 İL YÜKSEK RİSK: CUMARTESİ SERBEST PAZAR YASAK
Yüksek risk grubunda yer alan illerde hafta sonu sokağa çıkma kısıtlaması, Cuma 21.00-Cumartesi 05.00 saatleri arasıyla Cumartesi günü saat 21.00'de başlayıp Pazar gününün tamamını kapsayıp Pazartesi günü saat 05.00'te bitecek şekilde uygulanacak.
58 İL ÇOK YÜKSEK RİSK: HAFTA SONU KOMPLE YASAK
Çok yüksek risk grubunda yer alan illerde ise hafta sonu sokağa çıkma kısıtlaması, Cuma günü saat 21.00'de başlayıp Cumartesi ve Pazar günlerinin tamamını kapsayıp Pazartesi günü saat 05.00'te bitecek şekilde uygulanacak.
Sokağa çıkma kısıtlamasının uygulanmadığı ilk cumartesi gününde İstanbul'daki vatandaşlar, Salacak Sahili ve çevresinde vakit geçirmişti. Fotoğraf: AA
RAMAZAN: TAM KAPANMA
Öte yandan 13 Nisan’da başlayacak ramazan ayı için de sert tedbirler getirildi. Buna göre ramazanda toplu iftar ve sahur yapılmayacak, ülke genelinde hafta sonları sokağa çıkma yasağı olacak.
Nisan ve mayıs aylarında normalleşme ve ücretsiz izin uygulaması kapsamında sigorta primi desteğinden yararlanamayan lokanta ve kafe çalışanlarının primlerini devlet üstlenecek. Kişi başına 1500 TL ödeme yapılacak. Ramazanda risk grubu fark etmeksizin restoranlar sadece paket servise çalışacak.
NEREDEN NEREYE…
Sağlık Bakanlığı dün risk haritasını da güncelledi. 26 Şubat’ta harita ilk harita ortaya çıktığında 14 il mavi, 29 il sarı, 19 il turuncu, 19 il ise kırmızı statüdeydi. Aradan 31 gün geçtikten sonra haritaya tekrar baktığımızda, mavi il sayısı 1’e, sarı ile sayısı 10’a, turuncu il sayısı 12’ye indi. Kırmızı il sayısı ise 58’e çıktı.
KONTROLLÜ NORMALLEŞME KISMEN BİTTİ
Son tedbirlerden sonra ortaya çıktı ki Türkiye de kontrollü normalleşme dönemi kısmen bitti. Türkiye’nin 58 ilinde hafta sonu tam kapanma olacak.
SERPME KAHVALTILAR BİRBİRLERİNİ KOVALADI
Özellikle hafta sonu sokağa çıkma yasağının olmadığı 4 dört hafta sonu boyunca başta İstanbul olmak üzere metropollerde restoranlar ve caddelerde adım atacak yer yoktu. Serpme kahvaltılar masalar arasında hızla mekik dokuyor, restoranlar öğle rezervasyonlarına yetişemiyordu.
Şunu da eklemek gerekiyor pek çok restoran saat 19:00’da kapalı olması gerekirken buna uymadı. İstanbul’un işlek noktalarında denetim korkusuyla olmasa da farklı noktalarında restoranların saat 19:00’dan sonra müşteri kabul ettiği ve oturanların yemeklerine devam etmesine müsaade ettikleri görüldü.
13 Mart Cumartesi günü İstanbul sokaklarındaki hınca hınç kalabalık Haber Global ekranlarına böyle yansımıştı.?
YÜZ YÜZE EĞİTİME GEÇİLDİ ÖĞRETMENLER YETERİ KADAR AŞILANMADI
Kontrollü normalleşme ile birlikte 2 Mart 2021 tarihinde tüm okul öncesi eğitim kurumları, ilkokullar, 8'inci ve 12'nci sınıflar eğitim öğretime açıldı. Düşük ve orta riskli illerdeki ortaokullar ve liselerde de yüz yüze eğitime geçildi.
Bu noktada öğretmenlerin aşı olması önemli bir yer tutuyordu. Fakat tüm dünyada aşılamaya ilişkin sıkıntılar olduğu gibi Türkiye’de bu sıkıntılardan nasibini aldı. Çin kaynaklı yaşandığı düşünülen gecikmelerin de etkisiyle öğretmenlerin sağlıklı bir şekilde aşılanması sağlanamadı.
Haber Global’e açıklamalarda bulunan Eğitim-İş Genel Başkanı Orhan Yıldırım ve Enfeksiyon Uzmanı Profesör Doktor Bülent Yıldırım öğretmenlerin yeteri kadar aşılanamadığına dikkat çekmişler ve okulların kapabileceği uyarısında bulunmuşlardı.?
Türkiye yine de aksaklıklara rağmen dünyada en hızlı aşılama yapan ülkelerin başında geliyor. Bugüne kadar 10 milyonun üzerinde vatandaş aşılandı. Özellikle Sağlık Personeli ve yaşlılar yıldırım hızında aşılanırken şu an sıra 60-65 yaş arası vatandaşlarda. Bu vatandaşlar koronavirüs aşısı için Merkezi Hastane Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden https://www.mhrs.gov.tr/ veya ALO 182’den randevu alarak başvuru yapabiliyorlar.
KALABALIK KONGRELER
Haber Global yayınında Senem Toluay Ilgaz'ın sorularını yanıtlayan AK Parti Grup Başkan Vekili Cahit Özkan kalabalık kongre eleştirilerine katılmadığını ifade ederek,
"Yani ben orada yatay bir kamera çekiminin yanılttığını düşünüyorum. İnanın su içmek için zaruret haricinde hiçbir şekilde teşkilat mensuplarımızın maske, mesafe, temizlik kurallarına riayetsizlik göstermediğinin altını çizmek lazım. Bu konuda bir hassasiyet vardı. Özellikle kongre alanına gelen tüm delegeler testlerden geçirilmiştir. Tribünlerde ise maske mesafeyi kontrol almaya çalıştık. O kalabalıktan bir şekilde geçip kongre alanına biz de geldik" ifadelerini kullanmıştı.
MUTASYON YAYILDI
Türkiye kontrollü normalleşmeye çalışırken bir yandan mutasyon belası ile de mücadele etmek durumunda kaldı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 10 Mart tarihinde yaptığı açıklamada "Bugüne kadar 76 ilimizde toplam 41.488 B.1.1.7 (İngiltere) mutantı, 9 ilimizde toplam 61 B.1.351 (Güney Afrika) mutantı 1 ilimizde 2 B.1.427 (California-NewYork) mutantı ve 1 adet de P.1 (Brezilya) mutantı tespit edilmiştir" demişti.
BİLİM UYARIYORDU
Bilim dünyasının genel kabullerine göre mutasyonlu virüs daha çabuk bulaşıyor ve hastalığın risk grubunu daha erken yaşlara çekiyor. Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Şehir Hastanesi Yoğun Bakım Uzmanı Doç. Dr. Sema Turan 4 Şubat 2021’de yaptığı bir açıklamada, “Önümüz bahar ve bahar ayları çok tehlikeli. Hepimiz de sıkıldık. Fakat bahar aylarında daha da bir dikkati elden bırakmamak gerektiğini söylemeliyim” açıklamasında bulunmuştu.
'HASTANEYE YATIŞLAR ARTABİLİR'
Pek çok bilim insanı böyle giderse tam kapanmanın yakın olduğu konusunda uyarılarda bulunuyordu. Örneğin 17 Mart tarihinde açıklamalarda bulunan Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Levent Akın, "Hastaneye başvurularda artış var ama yatışlarda çok yüksek bir artış yok. Hastalık semptomatik belirtilerle başlıyor. Belirtileri takip eden 5 ile 7'nci günde bazı kişilerde tablo ağırlaşıyor. Demek ki bir dahaki hafta hastaneye yatışlarda bir artışla da karşılaşabiliriz" demişti.
'HAFTA SONU TAMAMEN KAPANABİLİR'
Bugünleri anlatan en kritik uyarılardan biri ise yine bir Bilim Kurulu Üyesi olan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan’dan gelmişti. İlhan, “Şöyle değişecek açıkçası renkler değişirse; bir kere hafta sonu kısıtlaması biliyorsunuz, ‘düşük ve orta riskli’ illerde kalkmış durumda. ‘Yüksek ve çok yüksek’ yani ‘turuncu ve kırmızı’ olan illerde ise Pazar günü devam ediyor. Yani şöyle düşünelim; hafta sonu 2 gün dışarıda olmak yerine 1 güne düşebilir. Ya da o il kendi özelinde vaka sayısı çok artarsa, hafta sonu tamamen İl Hıfzıssıhha Kurulu kararıyla kapanabilir” ifadelerini kullandı.
Şimdilik ramazanın sonu 12 Mayıs tarihine kadar yol haritamız belli. Ardından olacakları salgının seyri, aşılama ve kurallara uymak belirleyecek...
Kaynaklar: Haber Global, AA, DHA