Kar yağışı Türkiye gibi Yunanistan'ı da vuruyor! Meğer sebebi yaz ile aynıymış...
Türkiye gibi Yunanistan da kar yağışının etkisi altında. Ülkede yetkililer 1968'den beri böyle bir yağış görülmediğini söylüyor. İki ülke yaz aylarında da benzer hava şartlarına tanıklık etmişti. Bu benzerlik çarpıcı zira şiddetli kar ile kavurucu sıcağın sebebi aynı! Peki bu nasıl oluyor?
2021 yazında olağanüstü sıcaklıklarla boğuşan ve yangın felaketlerine sahne olan Avrupa'nın güneydoğusu, özellikle Yunanistan ve Türkiye, bu kez de yoğun kar yağışının etkisi altında. İstanbul'da İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu bazı bölgelerde kar kalınlığının 80 cm olduğunu söyledi.
Kamuda mesai saatleri 15.30'a çekildi, belli bir saate kadar özel araçların trafiğe çıkması yasaklandı, İstanbul Havalimanı uçuşa kapatıldı. İstanbul'da bunlar ve daha fazlası pek çoğumuzun malumu. Ancak komşu da teyakkuz halinde.
KOMŞU DA KARLAR ALTINDA!
Başkent Atina ve Ege adalarının birçoğu da dahil olmak üzere ülkenin pek çok yerinde yoğun bir kar yağışı pazartesi gününden beri etkisini göstermekte. Yetkililer halkı salı günü hareketlerini kısıtlamaları yönünde uyardı. Yüz yüze eğitime ara verildi.
Andre, Nakşa ve İstendil adalarında bazı dağ köyleri erişilemez hale gelirken yetkililer ülkede 1968'den bu yana buna benzer hava koşullarının görülmediğinin altını çiziyor.
SEBEBİ YİNE AYNI: JET AKINTISI!
Uzmanlar soğuk havanın ve yoğun yağışın arkasında İzlanda alçak basınç sisteminin olduğunu söylüyor. İskoç meteorolog Scott Duncan, 22 Ocak'ta Twitter hesabından yaptığı paylaşımda bölgeyi etkisi altına alacak harekete dikkat çekmişti.
Haber Global Meteoroloji Editörü Bünyamin Sürmeli de kar yağışı hakkında bilgiler paylaşmaya devam ediyor. Birkaç gün içerisinde hava sıcaklığının 2-3 santigrat dereceye çıkacağını söyleyen Sürmeli, hafta sonu itibarıyla da 5-7 santigrat derecelerin görüleceğini aktardı.
Sürmeli kar yağışının salı akşamı ve çarşamba akşamı da İstanbul'da görüleceğini dile getirdi. Şubat ayına da dikkat çeken Sürmeli, yılın ikinci ayının ilk haftasında bir kar yağışı sistemi göründüğünü aktardı.
Duncan da küçük alçak basınç bölgelerinde kar bulutlarının görüldüğü uydu görüntülerini paylaşırken grafiklere göre Türkiye'nin neredeyse tamamı 27 Ocak'a kadar kar yağışının etkisi altında görünüyor.
Yaz aylarında Avrupa'nın güneyini ve güneydoğusunu vuran sıcaklıklarda gündeme gelen “jet stream” yani “jet akıntısı” kavramı. 2021 yazında aşina olduğumuz jet akıntısı kavramını hatırlamak için Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün Meteoroloji Sözlüğü'ne yeniden bir bakalım.
JET AKINTISI NEDİR?
Meteoroloji Sözlüğü'nde jet akıntısı için “Kuzey ve Güney Yarımkürelerde, subtropikal bölgeler ile orta enlemlerin yüksek troposfer seviyesi içinde esen, göreceli olarak dar şerit halindeki kuvvetli rüzgar alanı” ifadesi yer alıyor.
Troposfer ise atmosferin yere temas eden en alt katı. Yüksekliği en yüksek noktada 18 kilometre, en alçak noktada ise 6 kilometre olan bu hat, güçlü yatay ve dikey hava hareketlerine de sahne oluyor.
Meteoroloji jet akıntısı tanımında “Esme, yarı sürekli bir biçimde batıdan doğuya tüm küreyi kapsar. Jet akıntısının en önemli özelliği, kutuplardan ekvatora veya ekvatordan kutuplara esmesi durumunda hava sıcaklığı değişimine neden olmasıdır” ifadeleriyle devam ediyor.
Labrador Denizi'nden yola çıkıp İzlanda üzerinde 120-130 knot gibi olağanüstü derecelerde ivmelenen akıntı Norveç üzerinden Doğu Avupa'ya iniyor, Adriyatik'ten Akdeniz'e inip Türkiye'nin güneybatısından Doğu Karadeniz'e oradan da Rusya'ya çıkıyor.
Soğuk havanın güneye inmesine izin veren ise jet akıntısında görülen güçlü menderes yapısı. Coğrafyada akarsuyun, az eğilimli olduğu yerlerde yatağı içerisinde meydana getirdiği büklümlere “menderes” deniyor. Menderesler, genellikle “S” harfine benziyorlar.
Soğuk hava kuzeyden Karadeniz ve Doğu Akdeniz'in nispeten ılık suları üzerinde hızla güneye hareket edince bu soğuk hava etkisi altına aldığı bu bölge için adeta bir kar makinesi gibi davranıyor.
Scott Duncan, jet akıntısı nedeniyle Orta ve Batı Avrupa'da görülen yüksek basıncın oldukça kilit bir öneme sahip olduğunun altını çizerken bu tablonun genellikle Güneydoğu Avrupa karlar altında kaplı olduğu zaman ortaya çıktığını da hatırlatıyor ve güzel havaların bu bölgeden bir süre daha uzak kalacağının altını çiziyor.
Kaynak: Web Özel