Çin'in dış politika zaferi: Aşı
Süper güçler arasında aşı savaşları yaşanıyor. Çin aşı ihracatındaki başarısı ile rakiplerinin bir adım önüne geçti. Yurt dışına aşı satışındaki bu durumun şimdi ve önümüzdeki yıllarda Çin'e büyük bir diplomatik avantaj sağladığı yorumları yapılıyor.
Dünyada Covid-19 aşılarını kullanmaya başlayan ilk ülke olan Çin'in bu sayede önemli bir diplomatik avantaj da elde ettiği yorumları yapılıyor... Aşı ihracatı Pekin’e Afrika, Asya, Latin Amerika ve Orta Doğu’da diplomatik avantaj sağladı. Dünyada ölüm rakamları artmaya devam ederken Çin, virüsle olan mücadelesinden yer yer övgü ile bahsediliyor.
“STRATEJİK SONUÇLAR ELDE ETTİK”
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada ABD’nin salgınla mücadelede başarısız olduğunu ve Pekin’in bu süreçte ciddi stratejik kazanımlar elde ettiğini ifade etti. ABD konusundaki sözleri yoruma açık olsa da Çin hakkında söyledikleri çok da yanlış değil gibi. Çin şimdiye kadar 265 milyon doz aşıyı yurt dışına sattı ve 440 milyon doz aşıyı da tedarik etme vaadinde bulundu.
DİĞER LİDERLER YETİŞEMEDİ
ABD Başkanı Joe Biden, aşı üretimini artırma ve haziran ayı sonuna kadar 80 milyon doz aşı bağışlama sözü vermişti. Avrupa, ABD’ye göre daha iyi bir iş çıkardı ve 118 milyon doz aşı ihracatı yaptı. Şu an salgında her gün yeni bir vefat rekoru kıran Hindistan 100 ülkeye neredeyse 69 milyon aşı ihraç etti.
Fotoğraf: Reuters
ÇİN COVAX İÇİN DE UMUT
Dünya Sağlık Örgütü geçtiğimiz günlerde Çin’in Sinopharm aşısına acil kullanım onayı verdi. Bu izin Çin aşılarının dünya çapına yayılacağı anlamına geliyor. Yıl sonuna kadar düşük gelirli ülkeler için 2 milyar doz aşı sağlama taahhüdünde bulunan ancak şimdiye kadar 68 milyon doz sağlayabilen COVAX için de önem arz ediyor. COVAX’a liderlik eden bir grubun yöneticisi Çin’in rolüyle ilgili olarak, “Çin uzun vadede çok kritik bir ortak haline gelecek” diyor.
HİNDİSTAN YOKKEN ÇİN DAHA DEĞERLİ
Çin’in Dış İlişkiler Konseyi’nde Küresel Sağlık Kıdemli Üyesi Yanzhong Huang, Hindistan’ın aşı ihracatını durdurmasının ardından Çin’in çok daha değerli bir rol üstleneceği görüşünde. Bunu diplomasiye de yoran Huang, “Çin’in aşıyı bulan ilk ülke olmasının avantajını kullanması ve aşı diplomasisi uygulaması için en iyi zaman” değerlendirmesinde bulunuyor.
ÇİN’İN KOZU GÜÇLENDİ
27 Nisan’da Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi Afganistan, Sri Lanka, Bangladeş, Nepal ve Pakistanlı mevkidaşlarıyla sanal bir toplantı düzenledi. Çin Ulusal Savunma Bakanı Wei Fenghe askeri işbirliğini geliştirme sözü verdi. Aynı gün bu ülkeler Sinopharm aşısının acil kullanımı için onay verdi. İki hafta sonra Çin’in Bangladeş Büyükelçisi, Avustralya, Hindistan, Japonya ve ABD ile yapılacak işbirliğinin iki ülke ilişkilerini zedeleyeceği uyarısında bulundu.
“AVANTAJ SAĞLAMAYACAĞINI DÜŞÜNMEK YANLIŞ OLUR”
Hong Kong Şehir Üniversitesi’nden Profesör Nicholas Thomas, Bangladeş’in aşı ihtiyacının Çin tarafından politik bir koza dönüştürüldüğünü ifade etti. Çin’in bu gibi kozları kullanacağını aktaran Thomas, “Çin’in Asya’ya ve dünyaya sağladığı aşıların uzun vadede diplomatik avantaja dönüşmeyeceğini düşünmek yanlış olur” diyor.
“ÇERNOBİL GİBİYDİ, ŞİMDİ BİR AVANTAJ”
Denver Üniversitesi Çin-ABD Merkezi Direktörü Suisheng Zhao, koronavirüs salgının Çin’de tıpkı Çernobil faciası gibi patlak verdiğini ifade ederek, “Şimdi Çin’in dünyaya yükselişinin durdurulamayacağını göstermesi için bir fırsat haline geldi” sözlerini kullanıyor.
merthan.sumbelli@haberglobal.com.tr
Bu derlemedeki bilgilerin önemli bir bölümü Bloomberg'te yayınlanan Iain Marlow ve James Paton imzalı "China Is Winning the Race to Vaccinate the World, for Now (Çin şimdilik dünyayı aşılama yarışını kazanıyor)" isimli makaleden alınmıştır.
Kaynak: Web Özel