Kan donduran ifadeler, ABD'de polisi yeniden gündeme taşıdı: "Berbat ettim!"

ABD'de polislerin sivillere karşı sert uygulamaları ve yakın zamanda polis kurşunuyla hayatını kaybeden 18 yaş altı bireylerin hikayeleri ülke genelinde polisin yetkileri ve davranışları üzerine yeni bir tartışma doğurdu.

Washington Post, verileri incelerken polisin çocuklara yönelik ölümcül kuvvet uyguladığı olayların büyük bir çoğunluğunda azınlıkların hedef alındığı ve polis tarafından vurulan çocukların silah bulundurduğu durumların, yetişkinliklere nazaran daha ender olduğu ortaya çıktı.

Tüm bu verilere göz atmadan evvel, ABD'nin güney eyaletlerinden Oklahoma'ya ve Kasım 2020'ye gitmekte fayda var...

İHBAR ÜZERİNE...

23 Kasım 2020'de Okie Gas Express adlı benzinliğin marketinden gelen ihbara cevap veren bir düzine Oklahoma City polisi soygun şüphelisi Stavian Rodriguez'i marketin önünde kıstırdı, silahlar 15 yaşındaki Rodriguez'e doğruldu. 

Polisin direktifleri doğrultusunda ellerini havaya kaldıran genç, ellerinin boş olduğunu gösterdi, tişörtünü kaldırıp silahını baş parmağı ve işaret parmağıyla kabzasından yavaşça kavrayarak çıkardı ve yere attı, ardından sol elini yavaşça arka cebine götürdü... Götürmesiyle polis memurlarından beşi tetiğe bastı.

Başından ayaklarına 13 merminin isabet ettiği Rodriguez hayatını kaybetti. Polislerin vücut kameraları ve marketin güvenlik kameralarını inceleyen uzmanlar, Rodriguez'in silahını çıkardığında düşen pantolonunu çekmek için elini arkaya atmış olabileceğini ya da telefonunu almak için bu hamleyi yapmış olabileceğini söylüyor. Zira Rodriguez'in üzerinden ikinci bir silah çıkmadı.

1 Ocak 2015'ten bu yana polis kurşunu ile can veren 112. çocuk olan Stavian Rodriguez'in annesi Cameo Holland, “Çocuk olduğunu biliyorlardı. 'Annesini mi arayacak acaba' diye şaka yapıyorlardı. Kimse 'Taktiksel olarak nasıl yaklaşmalıyız ki kimse hayatını kaybetmesin' diye sormuyor” diyor.

GERÇEĞİ KAMERALAR ORTAYA ÇIKARDI

Babasız büyüyen Stavian'ın bir hata yaptığını ve sistemin onu düzeltmek için hiçbir çaba sarfetmediğini söyleyen anne Holland, polis kameralarının görüntüleri ortaya çıkmadan önce polislerin kendisine "Bize doğru agresif bir şekilde yöneldi" diye yalan beyanda bulunduğunu öne sürdü.

Rodriguez'e ateş eden beş memur, kasten adam öldürmek suçlamasıyla karşı karşıya. Polis departmanı yapılan açıklamada, memurların bir tehdit algıladıkları için ateş açtığını belirtiyor.

ABD'de polisler müdahaleler esnasında vücut kamerası kullanmakta. (Arşiv fotoğraf: Reuters)

DALGA GEÇMİŞLER

Mahkeme kayıtlarında memurların Rodriguez'e 10 dakikadan uzun bir süre boyunca “çelişkili” ve “karmaşık” komutlar verdiği ifade ediliyor. Polislerin telaşı ve ciddiyetsiz tavırları kayıtlara geçerken bir memurun “Muhtemelen annesini arıyor” diye şaka yaptığı, birinin ise çocuğun o anki durumuyla dalga geçerek sözde çocuğu taklit ederek “Oops! Berbat ettim” dediği kayıtlarda yer almakta.

Adli tıp ve polis psikoloğu Lawrence Miller ise memurların çocuklara karşı nasıl davranacağına yönelik bir ulusal standart veya protokolün bulunmadığına “Onlarla çocukla konuşur gibi konuşmaları lazım, bağırarak ve bir sürü komut vererek değil" sözleriyle dikkat çekiyor. Polisler açısından olaya bakanlar ise çocukların dahi silahla tehdit oluşturabileceğini vurguluyor.

ÜÇ HAFTADA ÜÇ ÇOCUK DAHA YAŞAMINI YİTİRDİ

Son olarak 29 Mart'ta 13 yaşındaki Adam Toledo ve 20 Nisan'da 16 yaşındaki Ma'Khia Bryant polis tarafından vurularak hayatını kaybetti. Toledo ve Bryant'ın hayatlarını kaybetmeleri ülke genelinde büyük yankı uyandırırken 29 Mart-20 Nisan arasındaki üç haftalık dönemde üç çocuk daha polis kurşunuyla hayata gözlerini kapattı.

16 yaşındaki Ma'Kiah Bryant'ın polis kurşunuyla yaşamını yitirmesi, ülke genelinde eylemlere sebep oldu. (Fotoğraflar: Reuters)

Washington Post ve ABC News'ün ortak yaptığı ankete katılanların yüzde 55'i polisin aşırı güç kullanmaktan kaçınmak için yeterince eğitilip eğitilmediğinden emin olmadıklarını söyledi. Bu oran geçen yılın temmuz ayında yüzde 52, 2014'te ise yüzde 44'tü.

Burada verilere de bakmak özel bir yaklaşım gerektiğini gözler önüne seriyor. 1 Ocak 2015'ten bu yana yaşanan 6 binin üzerindeki can kaybı incelendiğinde çocukların yüzde 63'ünün, yetişkinlerin ise yüzde 76'sının silahlı olduğu öne çıkıyor.

ÇOCUKLARIN YÜZDE 66'SI AZINLIK

Hayatını kaybeden çocukların yüzde 66'sını, yetişkinlerin ise yüzde 44'ünü siyahlar, Latinler, Asyalılar ve yerliler oluşturmakta. Çocuklar aynı zamanda kaçmaya daha meyilli. Yetişkinlerin yüzde 33'ü, çocukların ise yüzde 50'si kaçarken vuruldu ve hayatını kaybetti.

George Floyd cinayetinden sonra ABD genelinde yaşanan olayların bir değişime yol açması umuluyor ancak sistematik ırkçılık hala çok derin bir problem. George Floyd davasında çıkan kararın, bu değişimde yargının önemini gözler önüne sererken bir emsal de oluşturuyor.

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

KAYNAK: Washington Post, Reuters, The Oklahoman

Kaynak: Web Özel