Heykel krizinin nedeni Eurofighter
İngiltere Başbakanı Sunak'ın Yunan mevkidaşı Miçotakis ile randevusunu iptal etmesinin yankıları sürerken, Yunan basınında krizin arkasında British Museum'daki heykeller değil İngiltere-Türkiye arasında Eurofighter savaş uçaklarının satışı ile ilgili temaslar olduğu öne sürüldü.
Yunanistan Başbakanı Kriakos Miçotakis'in İngiltere'ye yaptığı resmi ziyarette yaşanan 'Parthenon Heykelleri' krizi hem Yunanistan'da hem de İngiltere'de tartışılmaya devam ediyor. 19. yüzyılda Atina'daki Akropolis'ten kaçırılan ve halen Londra'daki British Museum'da sergilenen heykellerin iadesini talep eden Miçotakis, BBC'ye verdiği röportajda İngiltere için 'hırsız' ifadesini kullanmış, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ise bu sözler nedeniyle Miçotakis'le olan randevusunu iptal etmişti.
ULUSAL BİR MESELE OLDU
Yunan basını Sunak'ın tavrına adeta ateş püskürüyor. Sunak'ın randevusunu iptal ederek, Miçotakis'i İngilitere Başbakan Yardımcısı'na yönlendirmesi “Yunan ulusuna hakaret” olarak değerlendirilirken, Yunanistan'da muhalefet partileri de British Museum'daki heykellerin iadesini “ulusal bir mesele” olarak görüyor ve Miçotakis'e destek veriyor.
ANALİZLERDE TÜRKİYE VURGUSU
Ancak Yunanistan'da İngiltere'deki krizin sadece British Museum'daki heykellerle ilgili olmadığını düşünenler de var. Yunan SL Press'te yazan analist Michas Zacharias'a göre Sunak'ın bu beklenmedik tavrının Kıbrıs sorunu ile Türkiye ve İngiltere arasındaki askeri ve siyasi ilişkileri kapsayan bir dizi sebebi olabilir. “Sunak'ın nezaketsiz tavrı Parthenon Heykelleri'nin iadesi ile ilgili görünse de daha geniş jeopolitik dipnotlar da var” diyen Zacharias şu ifadelere yer verdi: “Şüpheler, bu durumun İngiliz hükümetinin Türkiye ile EF-2000 Typhoon (Eurofighter) savaş uçağının satışı ve geliştirilmesini kapsayan geniş bir silah anlaşmasının imzalanması yönündeki girişimiyle bağlantılı olduğu ihtimalini gösteriyor.”
'AŞIRI İDDİALI TÜRK UÇAĞI'
TAI (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii) tarafından geliştirilen “5. nesil” KAAN savaş uçağının, İngiliz Rolls Royce şirketi ile birlikte “aşırı iddialı bir Türk savaş uçağı” haline getirileceği bir programı olduğunu öne süren Zacharias İngiltere ile Türkiye'nin jeopolitik çıkarlarının örtüştüğünü belirtiyor.
'ESAS SORUN EUROFIGHTER'
Parthenon Heykelleri 'ulusal bir mesele' olsa da hükümetinin esas olarak Eurofighter konusuna eğilmesi gerektiğini kaydeden yazar, “Yunanistan'ın, Türkiye'nin Eurofighter satın almasını engellemek için tüm imkanları kullanması gerekiyor” ifadelerini kullandı. Sunak'ın köken olarak Hintli olsa da Yunanistan'ı sömürge haline getiren bir imparatorluk geçmişine sahip bir ülkenin başında olduğunu vurgulayan yazar, İngiltere'yi Kıbrıs konusunda karşılarında bulacaklarını öne sürüyor.
İNGİLTERE İLE ASKERİ İTTİFAK
'Pentapostagma' adlı Yunan yayın kuruluşunda da Türkiye'nin İngiltere ile askeri temaslarına yer veriliyor. Türkiye ile Birleşik Krallık arasında 'Savunma İşbirliği Niyet Beyanı' imzalandığını hatırlatan yayın kuruluşu, İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps'ın “Türkiye ile birlikte çalışacağız” ifadesine yer veriyor.
TFX DE ELE ALINDI
Geçen 23 Kasım'da Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler'in davetlisi olarak Ankara'ya gelen Shapps görüşmede yeni nesil savaş uçağı TFX projesi ile Türkiye’nin Eurofighter Typhoon tedarik talebinin de ele alındığını belirterek, "Karşılıklı pek çok işbirliği alanımızı ve ilişkilerimizi ele aldık. İlişkilerimiz Birleşik Krallık için çok önemlidir. Özellikle terörle doğru şekilde mücadele eden iki tecrübeli ülkeyiz. Bunun da son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla işbirliğimiz çok derin" demişti.