Havayolu şirketlerine koronavirüs darbesi! Hayalet uçuş etkisi devam ediyor

Koronavirüs nedeniyle tatiller, seyahatler iptal edildi. Uluslararası hava trafiği etkilendi. Hava yolu şirketleri belli hatlarda uçuş haklarını kaybetmemek için yolcu olmadan uçak kaldırmak zorunda kaldı. Bu da ayrı bir zarar olarak yansıdı. Şirketlerin "Hayalet uçuş" imdadına ise Avrupa Komisyonu ve Amerikan Federal Havacılık İdaresi yetişti. Salgınının ekonomi üzerindeki etkisini azaltmak için, havayollarını boş 'hayalet uçuşları' yapmaya zorlayan bazı kuralları askıya almaya karar verdi. Uçak Mühendisi Muhammed Yılmaz tüm detayları haberglobal.com.tr'ye açıkladı. 

KORONAVİRÜS VE HAYALET UÇUŞLAR

Koronavirüs veya bir diğer adıyla Covid-19... Tüm dünyada yaşamı olumsuz yönde etkilediği gibi ekonomiye de darbesi ağır oldu. En çok etkilenen sektörlerden biri de Havayolları yoldu. Salgın deyim yerindeyse hava trafiğini felç etti. Durma noktasına getirdi. Onunla birlikte yeni bir kavram olan "Hayalet Uçuş" hayatımıza girmiş oldu. Havayolu şirketlerinin belli rotalarda uçuş haklarını (slot) kaybetmemek için, bir yolcu bile olmayan uçaklarla yaptığı operasyonlara hayalet uçuş adı veriliyor.

"UÇUŞLARIN %80'Nİ YAPILMAK ZORUNDA"

Uçak Mühendisi Muhammed Yılmaz hayalet uçuşlara ilişkin yaptığı açıklamada "Havayolları, bir uçuş yılı içerisinde önceden planlanan ve belirlenen uçuş tarifelerinin %80'ine bağlı kalarak operasyonlarını gerçekleştirmezse, havaalanındaki 'slot'larını kaybetme riskiyle karşılaşıyor. Uygulamanın en dikkat çeken örneklerinden biri, geçtiğimiz günlerde British Airways'in Londra-Cardiff arasında, hiç yolcusu olmayan uçuşu icra etmesi oldu. Havayolu, Heathrow Havalimanı'nda yaklaşık değeri 2 milyon Sterlin olan slotu kaybetme riskini almak istemediği için uçağı boş da olsa uçurdu" dedi.

UÇUŞLARDA SLOTUN ÖNEMİ

Yılmaz uçuşlarda slotun önemine ilişkin "Bir havalimanında belirli bir gün ve saatte, iniş veya kalkış amacıyla havalimanı alt yapısının tamamını kullanmak üzere, havalimanı işletmecisi veya ilgili sivil havacılık otoritesi tarafından, havayolu şirketlerine tahsis edilen iznin adı. Özellikle yoğun talep görülen havalimanlarında slotu bulunan havayolları için bu hak adeta bir yatırım aracı durumunda. Havayolu şirketleri, hem bu havalimanlarına rağbet fazla olduğu için operasyonlarını yüksek dolulukla gerçekleştirip iyi para kazanıyorlar hem de olası bir durumda bu slotları başka havayollarına ciddi fiyatlara satabiliyorlar. Hollanda'nın milli havayolu KLM, 2016 yılında, Londra Heathrow'daki tek bir slotunu Oman Air'e 75 milyon Dolar'a satmıştı. Kısa bir süre önce Air New Zealand'ın, yine Heathrow'daki slotlarından birini, adı açıklanmayan bir bayrak taşıyıcı havayoluna 27 milyon Dolar'a sattığı biliniyor" ifadelerini kullandı.

"ŞİRKETLER ZOR DURUMDA"

Yılmaz "Salgın, seyahat planlarını engellese ve uçuşlar toplu olarak iptal edilse de havayolları, uzun vadeli iş planını korumak için uçuş yapmak zorunda kalıyor. Ancak bu kez de operasyon maliyeti, yakıt ve personel giderleri nedeniyle finansal olarak zarara uğruyor. Öte yandan boş yere harcanan binlerce galon yakıt nedeniyle, çevreye de gereksiz yere zarar veriyorlar" şeklinde konuştu.

DEVREYE AVRUPA KOMİSYONU GİRDİ

Avrupa Komisyonu ve Amerikan Federal Havacılık İdaresi'nin (FAA) devreye girdiğini söyleyen Yılmaz "Salgınının ekonomi üzerindeki etkisini azaltmak için, havayollarını boş 'hayalet uçuşları' yapmaya zorlayan bazı kuralları askıya almaya karar verdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, slotlar için kullanılan 'kullan ya da kaybet' şeklinde tariflenen kuralların geçici olarak gevşetileceğini duyurdu. Havayolları bu karalar üzerine derin bir nefes aldı. Uçuşlarla ilgili kurallar, daha önce 11 Eylül saldırıları, SARS salgını ve 2008 mali krizi sırasında askıya alınmıştı.

Slotlar ile ilgili uç ya da kaybet kuralının arka planında ise havacılık sektöründe faaliyet gösteren nispeten daha küçük havayollarının, en çok talep gören dev havalimanlarına operasyon yapma konusunda, büyük havayolları karşısında eşit şartlara sahip olabilme şansı sunmak ve adil olma misyonu bulunuyor" dedi.

EN ÇOK KAZANDIRAN UÇUŞ ROTALARI

İngiltere merkezli araştırma şirketi OAG tarafından her yıl düzenli olarak, havayollarının en çok gelir elde ettiği uçuş rotaları araştırılıyor. Araştırmanın 2019 yılı sonuçlarına göre, havayollarının en çok gelir elde ettiği uçuş rotası, British Airways'e kazandırdığı 1.2 Milyar Dolar gelirle, Londra-New York uçuşları oldu.

Qantas'ın Sidney-Melbourne uçuşları ise dünyanın en çok gelir getiren ikinci uçuş rotası olmasının yanında en çok gelir getiren iç hat rotası durumunda. Bu güzergahta yaptığı uçuşlarla Qantas, 849 milyon Dolar'ın üzerinde gelir elde etti.

Listenin üçüncü sırasında ise Emirates tarafından gerçekleştirilen Londra-Dubai uçuşu yer alıyor. Dubai merkezli havayolu 2019'da bu güzergahta yaptığı uçuşlardan 829,7 milyon Dolar gelir elde etti.

Listenin ilk 10 sırasında yer alan uçuşların beşinde Londra Heathrow Havalimanı'nın yer alması ise bir başka ilginç özellik olarak öne çıkıyor.

Kaynak: Web Özel