Hamilelerde Covid ve aşı tartışması! Yanlış bilgiler, iddialar ve doğrular...
Ülkemizde hamilelerde Covid-19 vaka sayısının artmasıyla hamilelerin de endişe duymadan aşı olmaları gerektiğinin vurgulanmasının ne kadar önemli olduğu bir kez daha görüldü. Peki bu endişenin kaynağı hangi yanlış bilgiler? Yetkililer ne diyor?
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, hamilelerde Covid-19 vaka sayılarında artış gözlemlendiğini belirtti. Prof. Dr. Şener hem annelerde hem de bebeklerde olumsuz bir sonuç yaratmaması için hamilelerin mutlaka aşı olmaları gerektiğini ifade etti.
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Şener görev yaptığı hastanede geçen hafta 7 hamilenin Covid-19 servislerine başvurduğunu belirten Prof. Dr. Şener şunları söyledi:
“Dördünün serviste, birinin ise yoğun bakımda tedavisi sürüyor. Daha önceki aylara baktığımızda hamilelerde 2 ila 2.5 kat oranında bir vaka artışı var. Bunun temel nedeni Delta varyantının yaygınlaşması ve bu grubun aşılanmaması.”
HER YERDE AYNI ENDİŞE...
Son gelişmeler ışığında hamileler de aşı olmaya teşvik ediliyor. Anne adayları ise gelen haberlere ve edinilen bilgilere göre Türkiye'de de dünya genelinde de ekseriyetle korktukları için aşı olmaktan çekiniyorlar.
SAĞLIK BAKANLIĞI: 'TAVSİYE EDİLMEKTEDİR'
Sağlık Bakanlığı Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu'nda yer alan “Sıkça Sorulan Sorular” bölümünde 16. soruda inaktif Covid-19 aşılarının, 29. soruda ise mRNA aşılarının gebelere uygulanıp uygulanamayacağı sorusu sorulmakta. Yanıt ise şu şekilde:
“Gebelikte inaktif/mRNA COVID-19 aşısının uygulanmasına ilişkin veriler incelendiğinde gebelere aşı uygulanması tavsiye edilmektedir. Yapılan araştırmalarda aşılamanın gebelerin düşük riskini artırmadığı yönünde bilgiler yayımlanmıştır. Aşının gebeliğin ilk üç ayından sonra uygulanması önerilir.”
Doktorların sürecin çok başlarında, hamilelik sırasında uygulanacak aşılara karşı doğal olarak temkinli yaklaşmalarının üzerine; bilimsel çalışmaların yanlış okunması ve asılsız iddiaların ortaya atılmasıyla büyüyen bir endişe dalgası oluştu.
'YUMURTALIKLARDA BİRİKİYOR' İDDİASI: YANLIŞ
Japonya'da yapılan ve insana verilenden 1333 kat daha yüksek dozda aşının farelere uygulandığı deneyde toplam dozun sadece yüzde 0.1'i farelerin yumurtalıklarında görüldü. Yumurtalıklarda bulunan bu miktarın, virüsün genetik materyalini içerdiğine dair herhangi bir kanıt olmamasına rağmen “aşı yumurtalıklarda birikiyor” yanlış iddiası kasıtlı olarak aşı karşıtları tarafından ortaya atıldı.
Bu teze sarılanlar açık kaynaklı çalışmanın “sızdırıldığını” da iddia etmişlerdi.
'DÜŞÜKLER ARTTI' İDDİASI: YANLIŞ
Birleşik Krallık ve ABD'de atılan ve dünya genelinde endişeye mahal veren bir diğer iddia ise söz konusu iki ülkedeki aşı takip verilerinde düşüklerin bildirildiği iddiasıydı.
Düşükler takip sistemine kaydedildi ancak bu düşüklere aşının neden olduğu gibi bir bulguya rastlanmazken çıkan sonuç, genel popülasyonda beklenen yüzde 12.5'lik düşük oranı ile de uyumluydu.
Verilerde bir soruşturmaya ön ayak olacak bir sapmaya rastlanmadığı belirtildi. Prof. Dr. Şener ise şöyle bir sapmayı öne sürdü:
“Ne yazık ki normal popülasyona göre Covid-19'la enfekte olan anne adaylarında kayıp daha fazla oluyor. Bu kötü sonuçların yaşanmaması için mutlaka gebelere, Kovid-19 aşılarını olmasını öneriyoruz.”
Zira Covid-19'a yakalanmak hem anne adayı için hem de bebek için çok büyük bir risk. Prof. Dr. Şener, bu riskin altını “Gebe Kovid-19 hastasını entübe ederek solunum cihazına bağladığınız zamandan itibaren bebek her an ölüm riskini yaşamaya devam eder” sözleriyle çiziyor.
'AŞI PLASENTAYA SALDIRABİLİR' İDDİASI: KANIT YOK
Michael Yeadon'un kaleme aldığı ve aşı karşıtları tarafından sıkça kullanılan bir başka iddia olan “Aşılar plasentaya saldırabilir” iddiası hakkında da kanıt yok. ABD'li doğum uzmanı Dr. Randy Morris, konuya dair bir araştırma yaptı ve 143 hamilede aşılamanın, başarılı hamilelikte bir fark yaratıp yaratmadığını inceledi.
Dr Morris'in çalışmasından; aşılanmış, aşılanmamış ve daha önce enfekte olmuş toplam 143 kişinin, başarılı bir embriyo implantasyonuna sahip olma ve hamileliğin devam etmesi için eşit derecede şansı olduğu sonucu ortaya çıktı.
Sağlık Bakanlığı gibi ABD'de CDC (Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri), Birleşik Krallık'ta ise NHS (Ulusal Sağlık Hizmetleri) hamilelik ve aşı üzerine yaptığı bilgilendirmede gebelerin aşı olmasında bir sakınca olmadığını söylüyor. Hamile ve yeni doğum yapmış kadınların Covid-19'u daha ağır yaşama ihtimalinin normale göre yüksek olduğu da vurgulanmakta.
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
Kaynak: Sağlık Bakanlığı, NHS, CDC, Anadolu Ajansı, BBC (Covid vaccine: Fertility and miscarriage claims fact-checked)
Kaynak: Web Özel