Halk 'Cumhurbaşkanı'nı ne zamandır seçiyor?
28 Mayıs'ta yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminin 2. turu sonuçlarına göre Erdoğan yeniden Cumhurbaşkanı seçildi. Peki Türkiye'de Cumhurbaşkanı'nı ne zamandan beri halk seçiyor? Daha önceki seçimlerde tablo nasıldı?
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu sona erdi. Kıran kırana geçen seçim yarışı sonucu Cumhur İttifakı adayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yüzde 52.16 oranında oy alırken Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun aldığı oy oranı yüzde 47.84 oldu. Türkiye ilk defa ikinci tur seçimini görürken, 14 Mayıs'ta yapılan ilk turun sonunda adaylardan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yüzde 49.52, Kemal Kılıçdaroğlu 44.88, Sinan Oğan 5.17, Muharrem İnce ise 0.43 oranında oy aldı. Peki daha önceki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde tablo nasıldı? Türkiye'de ne zamandan beri Cumhurbaşkanı'nı halk seçiyor?
GÜL'ÜN CUMHURBAŞKANI SEÇİLMESİ VE 2007 REFERANDUMU
21 Ekim 2007'de yapılan referandumda, Cumhurbaşkanı'nın meclis yerine halk tarafından seçilmesi ve görev süresinin 7 yıldan 5 yıla düşürülmesi oylanmıştı. Öncesinde Abdullah Gül, 22 Temmuz 2007'de yapılan genel seçimlerin ardından 20 Ağustos'ta TBMM'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimi birinci turunda 341 oy aldı.
Gül, 24 Ağustos'taki ikinci turda ise 337'de kalırken, Anayasa'ya göre ilk iki turda üçte iki çoğunluk olan 367 oya ulaşılamadığı için, 276 oyun aranacağı üçüncü tura gidildi. Abdullah Gül 28 Ağustos'ta yapılan üçüncü turda 339 oy alarak Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanı seçildi. Böylece 2007'nin Nisan ayında başlayan ve krizlere neden olan Cumhurbaşkanlığı seçim süreci 4 aylık sürenin ardından sonlandı. Abdullah Gül, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilen son Cumhurbaşkanı oldu.
2014 SEÇİMLERİ...
Abdullah Gül'ün görev süresinin 28 Ağustos 2014'te sona ermesinden önce, 14 Ağustos 2014'te Cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Bu seçim Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından seçildiği ilk seçim oldu. Seçimde, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) Cumhurbaşkanı adayı oldu. Ekmeleddin İhsanoğlu da Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) çatı adayı olarak seçime katıldı.
Selahattin Demirtaş ise Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) adayı oldu. Seçimde toplam 40 milyon 19 bin 352 oy kullanıldı. Bu oyların 734 bin 140'ı geçersiz sayıldı. Açılan sandıklar sonucu Recep Tayyip Erdoğan oyların yüzde 51.79'unu alarak Türkiye'nin 12. Cumhurbaşkanı oldu. Ekmeleddin İhsanoğlu oyların yüzde 38.44'ünü alırken, Selahattin Demirtaş ise yüzde 9.76'sını aldı.
BAŞKANLIK SİSTEMİNİN GELDİĞİ İLK SEÇİM
16 Nisan 2017'de yapılan referandum sonucunda yürürlükteki parlamenter sistemin ve başbakanlık makamının kaldırılması ve yerine Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin getirilmesi kararı çıkmıştı. 3 Kasım 2019'da yapılması gereken Cumhurbaşkanlığı seçimi, referandum sonucu yapılan Anayasa değişikliğinin bir an önce yürürlüğe girmesi için erkene çekilerek 24 Haziran 2018 tarihinde yapıldı.
Bu seçimde AK Parti ve MHP'nin oluşturduğu Cumhur İttifakı adına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CHP adına Muharrem İnce, HDP adına Selahattin Demirtaş, İYİ Parti adına Meral Akşener, Saadet Partisi'nden Temel Karamollaoğlu ve Vatan Partisi adına Doğu Perinçek aday oldu. Toplamda 49 milyon 671 bin 344 oyun kullanıldığı seçimde 1 milyon 109 bin 260 geçersiz oy çıktı.
Bu seçimi de oyların yüzde 52.38'ini alan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kazandı. Muharrem İnce oyların yüzde 30.79'unu, Selahattin Demirtaş yüzde 8.32'sini, Meral Akşener yüzde 7.42'sini aldı. Temel Karamollaoğlu'nun oy oranı yüzde 0.90'da, Doğu Perinçek'in ise yüzde 0.20'de kaldı.
Kaynaklar: AA, İHA, Hürriyet, Milliyet, Cumhuriyet
Kaynak: Haber Global TV