GPS'deki büyük tehlike, yanlış sinyal ölüme götürür
"GPS sinyali kayboldu..." Bu ses, en son bir kişiyi 9 yıl önce çöken bir köprüye yönlendirerek hayatını kaybetmesine neden oldu. Peki, bu uygulamalar ne kadar güvenilir, sorumluluk kimde? Uzmanlar, navigasyon uygulaması olsa da kişinin mutlaka tabela ve yönleri takip etmesi gerektiğini belirtiyor.
ABD'nin Kuzey Carolina eyaletinde yaşayan Philip Paxson isimli bir adam, Google'ın navigasyon hizmeti sunan 'haritalar' uygulamasının yönlendirmesi sonucu köprüden düşüp hayatını kaybetti. Olayın ardından acılı aile, Google'ı ihmalkarlıkla suçlayarak mahkemenin yolunu tuttu. Kazanın yaşandığı köprü dokuz yıl önce çökmüş olmasına rağmen, köprü üzerinde veya çevresinde sürücüleri uyaracak bir bariyer ya da uyarı işareti bulunamadı.
"NAVİGASYON UYGULAMALARI SÜREKLİ GÜNCELLENMİYOR"
Yaşanan olayın ardından, navigasyon hizmeti sunan uygulamaların ne kadar güvenilir olduğu konusu gündeme geldi. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Bilişim Teknolojileri Uzmanı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, bu tarz kazaların artmasını şu sebeplere bağlamakta:
"Navigasyon uygulamalarının kullandığı veriler sürekli güncel değil. Örneğin, bir yolda bir kaza veya yol çalışması olduğunda, navigasyon bu durumu henüz güncelleyemeyebilir. Bu nedenle, sürücüleri yanlış yola yönlendirebilir. Bir diğer neden ise, navigasyon uygulamalarının kullandığı algoritmaların kusurlu olması. Örneğin, bir uygulama, bir sürücüyü daha kısa bir rotaya yönlendirmek için onu yanlış bir yola yönlendirebilir. Bu durumda, sürücü, yolun durumu hakkında bilgi sahibi olmayabilir ve kaza yapabilir."
Ali Murat Kırık navigasyonun yanlış yola yönlendirme sebepleri hakkında ise şunları dile getirmekte:
"Navigasyon uygulamalarının yanlış yola sevk etme nedenleri arasında, yolda kapalı veya trafiğe kapalı bölgelerin doğru şekilde işlenmemesi, yolun bozuk veya tehlikeli olması, yolun inşaat halinde olması veya acil durum nedeniyle kapanması gibi faktörler de bulunabilir."
"Navigasyon uygulamaları nasıl sinyal alıyor?" şeklindeki soruyu Kırık, şöyle yanıtlamakta:
"Navigasyon uygulamaları, konum belirlemek için GPS teknolojisi kullanır. GPS, dünya genelindeki uydu ağlarıyla iletişim kurarak cihazın kesin konumunu hesaplar. Ayrıca, baz istasyonları aracılığıyla hücresel sinyaller ve Wi-Fi ağları da kullanılabilir. Navigasyon uygulamaları, cihazın konumunu tespit ettikten sonra, harita verilerini kullanarak kullanıcının hedefine en hızlı ve uygun rotayı hesaplar. Bu hesaplama ayrıca trafik yoğunluğu, yol durumu ve diğer faktörleri de dikkate alır. Cihazın veri alamaması ya da eksik veri alması da kazaların yaşanmasına sebebiyet verebilir."
SÖZLEŞMELERDE 'SORUMLULUK' DETAYI...
Adli Bilişim Uzmanı Dr. Berker Kılıç, bu uygulamaların sözleşmelerine bakılması gerektiğinin altını çizmekte. Aracın navigasyonu ile fiziki yolun tutarsız olması ile kendi de karşılaştığını anlatan Kılıç, sözleşmelerdeki şu detaylara dikkat çekiyor:
"Navigasyon uygulamalarının sözleşmelerine bakacak olursak, kişiyi gitmekte olduğu yollardaki tüm tehlikeler ve riskler konusunda uyaramayacağı belirtiliyor. Yine aynı sözleşmelerde, aracı kullanan kişiyle ilgili, 'Dikkatli ve güvenli bir şekilde araç kullanmanın (gerekli tüm özen ve dikkati yola vererek) yanı sıra geçerli tüm trafik düzenleme ve kurallarına uymak sürücünün sorumluluğundadır' ifadeleri var. X bir navigasyon uygulamasının sözleşmesinde, bir navigasyon sistemindeki yazılımı kullanırken, yerel çevre koşulları, eksik veri nedeniyle hesap hataları oluşabilir. Yani, bu durum sözleşmelerde yazıyorsa uygulama sorumluluk kabul etmeyebilir."
Kaynak: Web Özel