Fabrika patlamasında 'Atex' detayı
Sakarya'nın Hendek ilçesinde bir makarna fabrikasında meydana gelen, 1 kişinin hayatını kaybettiği, 6'sı ağır 30 kişinin yaralandığı patlamayı değerlendiren uzmanlar, patlama öncesinde gerekli tedbirlerin alınması gerektiğini vurgularken, teknik incelemelerin düzenli olarak yapılması ve eksikliklerin giderilmesi gerektiğini ifade ediyor.
Üsküdar Üniversitesi akademisyenlerinden İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan ile Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Öğretim Görevlisi Abdurrahman İnce, Sakarya'nın Hendek ilçesinde bir makarna fabrikasında meydana gelen, 1 kişinin hayatını kaybettiği, 6'sı ağır 30 kişinin yaralandığı patlamayı değerlendirdi.
Bingöl, önce bir patlamanın olduğunu ve ardından yangın çıktığını dile getirerek, “Burada patlamanın sebebini öğrenmek önemli. Fabrikanın bir makarna fabrikası olması ve unlu gıdalarla çalışılması, bu durumu açıklamaya yardımcı olabilir. Un, ince granül halinde havada asılı kalabilen bir madde olduğu için, bu durumu patlayıcı atmosfer ya da patlayıcı ortam patlaması olarak değerlendirebiliriz. Buna ‘Atex patlaması’ diyoruz. Toz patlamalarının özellikleri, genellikle önce küçük bir patlamayla başlar ve ardından ikinci, üçüncü patlamalarla büyük yıkıcı bir etki yaratırlar” dedi.
Eğer patlayıcı bir ortam ihtimali varsa, bununla ilgili önlemler alınması gerektiğine vurgu yapan Bingöl, şöyle devam etti:
“Bunların başında düzenli temizlik gelir. Toz patlamalarının önlenmesi için bu çok önemlidir. Çünkü tozlar zamanla birikir, zemin üzerinde, makinelerin arasında veya floresan lambalarının üstlerinde tabaka oluşturur. En ufak bir titreşimde, örneğin masaya vurduğunuzda bile bu tozlar havaya kalkabilir. Düzenli temizlik yaparak, bu tozların havaya kalkmasını ve patlayıcı ortam oluşmasını engelleyebilirsiniz. Bu amaçla vantilatörler, emme sistemleri veya toz toplama üniteleri kullanmak gereklidir.”
KÜÇÜK BİR KIVILCIM
Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan ise yaptığı değerlendirmede makarna yapımında kullanılan unun, bir nedenle patladığına işaret ederek, “Un patlamaları, küçük bir kıvılcım gibi basit bir tetikleyici ile büyük çaplı bir patlamaya neden olabiliyor ve çok güçlü bir enerji açığa çıkabiliyor” diye konuştu.
“Bu tür yerlerde öncelikli olarak patlamadan korunma dokümanının hazırlanması ve gerekli önlemlerin önceden alınmış olması gerekiyor. Çünkü toz patlamaları, küçük bir kıvılcımla başladığında, ortamdaki tüm toz havalanarak yanmaya başlıyor ve çok büyük bir enerji açığa çıkıyor" dedi.
MEKANİZMALARA DİKKAT
Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Öğretim Görevlisi Abdurrahman İnce, fabrikada çeşitli patlamalar meydana geldiğini ve bu patlamaların mekanizmalarının birbirinden oldukça farklı olduğunu ifade ederek, “Burası bir makarna fabrikası. Silolarda un veya benzeri malzemeler varsa, bu bir un patlaması olabilir. Yanıcı tozlar un ya da şeker gibi maddeler, toz patlamalarına yol açabiliyor. Dünyanın birçok yerinde, hatta ülkemizde de sık sık bu toz patlamaları yaşanıyor" ifadelerini kullandı.
Bu tür ortamlarda önlemlerin başında, tutuşturucu ısı kaynaklarını ortadan kaldırmanın geldiğini ifade eden İnce, “Exproof çalışma standartlarına uygun hareket edilmeli, topraklama yapılmalı ve yanıcı toz ile havanın karışımını tutuşturabilecek ısı kaynakları bertaraf edilmelidir. Bu şekilde güvenli çalışma sağlanabilir” ifadeleri ile açıklamalarını noktaladı.
Kaynak: Web Özel