Dördüncü dalga uyarısı ve Delta varyantı kabusu! Aşılar ne kadar etkili?
Koronavirüste mutasyonlarla birlikte yeni bir mücadele alanı açıldı. Büyük sağlık otoriteleri Delta varyantına (Hindistan) dikkat çekerken bir dördüncü dalga için uyarıyorlar. Peki Delta varyantının özellikleri ne? Aşılar ne kadar etkili? Türkiye'de kaç kişide var?
California San Francisco Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin başında yer alan Prof. Bob Wachter, tedirgin eden bir açıklamada bulunarak tüm dünyayı uyardı: “Buradaki kabus, üç şartı da karşılayan bir varyant olması...”
Peki nedir bu üç şart? Bilim insanları orijinal virüsten daha tehlikeli bir varyantın ortaya çıkmasından endişe ederken üç madde sıralıyordu: Bulaşıcılığı daha yüksek, daha ciddi rahatsızlık yaratan ve mevcut aşıların etkisini silen bir varyant.
'ÇOK KORKUTUCU...'
Prof. Wachter, Delta varyantının yani önceki adıyla Hindistan varyantının bu üç şartı da karşıladığını öne sürüyor: “Bugünkü veriler; bu varyantın daha bulaşıcı olduğunu söylüyor ki bu varyant birinci seçeneği çok net karşılıyor. Muhtemelen daha ciddi rahatsızlık yaratma konusunda da tik atıyor ve en azından bağışıklıktan sıyrılma konusunda da şıkkı işaretleyeceği yuvarlağın yarısını doldurmuş durumda. Ve bu çok korkutucu.”
Aslında Prof. Wachter'in açıklamaları geniş çapta ses getiren açıklama tufanının bir parçası. Yakın zaman önce BioNTech CEO'su Prof. Uğur Şahin de Delta varyantı hakkında uyarılarda bulunmuş ve bu varyantın dördüncü dalgaya sebep olabileceğine değinmişti:
“Halkın yüzde 50’sinin çift doz aşı olduğu İngiltere’de Delta varyantı hâlâ artıyor. Bu durum virüse karşı tedbirli olmamız gerektiğini gösteriyor. Eğer dikkatli ve yeterince temkinli olmazsak belirli bölgelerde dördüncü dalga görülebilir.”
Bununla birlikte aşıların varyantlara karşı etkili olduğu da biliniyor. İngiltere'de yapılan araştırmada BioNTech ve AstraZeneca aşılarının Delta varyantına karşı etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştı.
'TÜRKİYE'DE BASKIN DEĞİL'
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Öğr. Üyesi Doç. Dr. Ali Asan, Haberglobal.com.tr'ye yaptığı değerlendirmede “Delta varyantı, Türkiye'de baskın durumda değil. Yani bu varyant bizim için sorun değil şu an” derken şunları da söyledi:
“Bulaş hızı en yüksek varyant olarak görülüyor Delta varyantı. Enfekte olan kişinin çevresini enfekte etme oranına bakılıyor, bu hız belirlenirken. Normalde ilk çıkan virüste bu çok düşüktü. Şu anda ise bu oran artıyor. Daha çok bulaşıyor, viral yükü daha fazla oluyor ve daha ağır seyretme riski yükseliyor.”
Ancak nüfusunun yüzde 45'ini çift doz aşılamış olan Birleşik Krallık'ta vakalar da son günlerde ciddi oranda artış göstermekte. Delta varyantının baskın olduğu artış nedeniyle Başbakan Boris Johnson, ülkenin tamamen açılacağı tarihi, yoğun tepkilere rağmen 4 hafta ertelemişti.
Bir başka can sıkan senaryo da Delta varyantının bulaş hızı en yüksek varyant olması sebebiyle yeni bir varyant ortaya çıkarması. Bu konu hakkında “Bu Delta varyantı nedeniyle başka varyantlar gelecek demek tam olarak doğru olmaz” diyen Doç Dr. Asan, “Yayılma hızının yüksek olması kendi sonuçlarını değiştirir. Aşılama yükseldikçe etkisi de azalacaktır” ifadelerini kullanıyor.
'EN KÖTÜ SENARYO...'
Business Insider'a konuşan Dr. Vivek Cherian ise “En kötü senaryo, Delta'nın tamamen farklı bir şeye dönüşmesi ve mevcut aşılarımızın çok çok daha az etkili bir hale gelmesi” diyor.
Delta varyantının oldukça tehlikeli bir varyant olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Asan “ Bu varyantın aşıları etkisiz kılma riski de yok değil bu riski taşıyor gibi gözüküyor” ifadelerini kullandı ve yine de söz konusu varyantın toplum için bir risk oluşturduğuna dair de bir verinin olmadığının altını çizdi.
Oxford Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada ise yeni varyant göz önüne alındığında geçmişte enfekte olmuş olmanın uzun vadede Covid'den korumayacağı sonucuna da varıldı.
REHAVET UYARISI
Burada pandemi sona erene kadar rehavete kapılmamak gerektiğini de vurgulamak şart. Doç. Dr. Asan, “Kişisel koruyucu önlemlere devam etmek lazım” diyor ve devam ederken Birleşik Krallık'ta vakaların yüzde 45'lik çift doz oranına rağmen arttığına değiniyor:
“Yüzde 65-70'lere yaklaşmak lazım 'Bitti' demek için. Pandemi bitene kadar rehavete girmemek şart. İşler her an tersine dönebilir. Biz iki dozda daha yüzde 20'lere yaklaştık; çok mesafe kaydetmemiz gerekiyor.”
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
Ek kaynak: The Guardian, Business Insider
Kaynak: Web Özel