Dışişleri Bakanı Fidan: Suriye'de hikayemiz yeni başlıyor

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye'de yerleşik ulusal ve uluslararası medya kuruluşlarının temsilcileriyle bir araya geldiği basın toplantısında bölgesel ve küresel konulara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Bakan Fidan açıklamalarınınn ardından gazetecilerin sorularını cevaplandırdı. 

Bakan Fidan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"SURİYE'DE HİKAYEMİZ YENİ BAŞLIYOR"

 Türkiye'nin dış politika gündemi oldukça geniş. 2024'ü özel kılan şüphesiz Suriye'de yaşanan gelişme. Suriye sahasının terörden arındırılması 2025'in ilk hedeflerindendir. 2011'den bu yana sabırla sürdürdüğümüz politikamızla hakkı ve adaleti savunduk. Bugün tarihin doğru tarafında yer almanın haklı gururunu yaşıyoruz. Geldiğimiz noktada milletimize de Suriyeli kardeşlerimize de mahçup olmadık. Suriye konusunda hikayemiz yeni başlıyor diyebilirim. Komşumuzun yeniden imar ve kalkınma çabalarına destek olmaya başladık. Bölücü örgüt ve Suriye'deki uzantıları için artık yolun sonu görünmekte. Türkiye'nin dış politikasında ana eksen barış ve iş birliğidir. Suriye’deki yeni düzende artık hiç kimsenin amalı fakatlı ifadeler kullanma lüksü yoktur. Türkiye'nin hiçbir ülkenin toprağında gözü yoktur. Komşularımızdan ve bölge ülkelerden de beklentimiz bu yönde. Önümüzdeki döneminde temenimiz Suriye'nin toprak bütünlüğünün geçiş sürecinde tamamlanmasıdır. 

TERÖRLE MÜCADELE

 Türkiye, bekasına yönelik tüm tehditleri kaynağında yok etme gücüne, kapasitesine ve her şeyden önemlisi, kararlılığına sahiptir. Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Terörle mücadelede ikircikli tavır sergileyen ülkelerin de terör saldırılarından ders çıkarması gerekmektedir. DEAŞ ve PKK arasında ayrım yapmaksızın aynı kararlılıkla mücadeleye devam edeceğiz. 

Irak'ın güvenlik ve istikrarını da kendi ülkemizden ayrı görmüyoruz. Irak ile ahdi zeminimizi güçlendirdik. İkili ilişkilerimizi kurumsallaştırdık. Yunanistan'la fikir ayrılıklarını ele almaya devam ediyoruz. 

Filistin meselesi geçtiğimiz yıl da gündemimizde yer almaya devam etti. Gazze'ye en fazla yardım gönderen ülkeyiz. 2 Mayıs'tan itibaren İsrail'le ticaretimizi tamamen durdurduk. Uluslararası Ceza Mahkemesindeki davaya dahil olduk. Girişimlerimiz sayesinde 9 ülke daha Filistin'i tanıdı. Lübnan'da sağlanan ateşkes bölgemizdeki yangını tek başına söndürmeye yeterli değildir. Gazze'de ateşkes sağlanması için çabalarımızı sürdürüyoruz. Orta Doğu'da kalıcı barış Filistin-İsrail arasında iki devleti çözümden geçmektedir. Türkiye, Filistinli kardeşlerinin yanında olmaya devam etmektedir. Filistinlilerin vatansız, topraksız, devletsiz bırakılmaları asla kabul edilemez.

TRUMP DÖNEMİ İLİŞKİLER

 ABD ile ilişkilerimizde yakaladağımız ivmeyi Sayın Trump döndeminde geliştirerek devam ettirmeyi hedefliyoruz. Türkiye ve ABD, stratejik anlamda birbirine ihtiyaç duyan iki ülke. Ülkeler arasındaki stratejik iş birliği bu dönemde oldukça önemli. Yeni Amerikan yönetimi ile bu çerçevede yapıcı ve açık diyaloğu sürdüreceğiz. Sayın Trump'ın ülkemizin bölgedeki ve küresel düzlemdeki etkilerine yönelik sözlerini not ettik.

Karabağ'da işgalin sona ermesiyle kalıcı barış için fırsat açılmıştır. Barışın sağlanması bölgemizde yeni fırsatları da beraberinde getirecektir. 

2024, çatışmaların yaşandığı, güç dengelerinin değiştiği, teknolojik gelişmelerin yaşandığı bir yıl oldu. 

Bakan Fidan, bölgesel ve küresel konulardaki değerlendirmelerinin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. 

İSRAİL'İN SURİYE'DEKİ YAYILMACI POLİTİKASI

İsrail'in bölgedeki yayılmacı politikaları sadece bölge ülkelerinin değil uluslararası toplumun bir sorunu haline gelmiştir. Bu sorun tek başına Türkiye'nin bir sorunu değildir. Küresel aktörlerle, ortaklarımızla karşılayacağız ve üstesinden geleceğiz. 

YUNANİSTAN'LA İLİŞKİLER

Türkiye-Yunanistan arasındaki olumlu ilişki, miras aldığımız sorunları çözmede olumlu bir ortam sağlıyor. Yunanistan tarafında iç politik baskı var. Biz odağımızı yitirmedikçe biraz zaman kaybına yol açıyor ama kararalılıkla ilerlemeye devam edeceğiz. Olumlu mesafe alabileceğimize inanıyorum. Önemli olan lider cesaretidir. İnşallah iki ülke de seçim menziline girmeden önemli adımlar atar diye düşünüyorum.

ABD'NİN PKK/YPG'YE DESTEĞİ

Bir terörist örgütü hapiste tutmak için başka bir terörist örgütü kullanma politikasının yanlış olduğunu söyledik. Kendileri de biliyor. Kendilerinden önce başlatılan bir süreç. Müttefiklik ruhunu öldürdüğünü söyledik. Amerikalı ortaklarımız biz askeri operasyon düzenlediğimiz zaman yani kendilerini hedef almadığımız sürece bir sıkıntımız olmadı. Bundan sonra da olacağını düşünmüyorum

Avrupa'daki bazı küçük ülkelerin Amerika'nın şemsiyesi altında söz söylemeye dönük politikalarının kendilerine hiçbir katkısı yok. Amerikalılar yokken bölgeye gelebiliyorlarsa görelim. Bizim muhatabımız ABD'dir. ABD'nin arkasına sığınan ülkeleri muhatap almıyoruz. Fransa'nın yapacağı bir şey varsa, kendi vatandaşı olan teröristleri yargılayıp kendi ülkesinde hapse atmaktır. Sen kendi tutuklunu kabul etmeyip bunu hapiste tutan teröristi destekliyorsun. Bunun izahı yok.

2025 FİLİSTİN HALKI YILI OLACAK MI?

İki devletli çözüme gitmeden bölgede barış kalıcı olmayacaktır. Bir an önce ateşkesin sağlanıp kanın ve gözyaşının durdurulması gerekiyor. İsrail'e zaman kazandırmak için diplomatik süreç yürütenler var. 

SURİYE'DEKİ TÜRK ASKERİ VARLIĞI

Yeni hükümetin attığı adımlara bağlı olarak Türkiye'de ilişkileri gözden geçiriyor. Çok yeni bir süreçteyiz. Daha bir ay oldu. Ordaki varlığımızın artık farklı bir boyuta evrilmesi gerekecek. Her şey yolunda giderse. 

TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ

Tam üyelik perspektifine destek verildi. AB tarafında maalesef biz bunu göremedik. Siyasi dilimizi günceleyebilecek miyiz? Türkiye bunun mücadelesini 20 yıldır verdi. AB'de de tam tersi bir mücadele oldu. Türkiye olmasın diye. Bu siyasal denklem değişmezse mevcut ilişkileri daha ileriye götüremeyiz. 27 ülkeli AB'de Türkiye ile ilgili konuların rehin alındığını görüyoruz. Avrupa'da en büyük sorun siyasal körlük.

Avrupa Birliği ülkeleri ile ikili düzlemde iyi işleyen ilişkilerimiz var ancak AB kurumlarıyla bu ilişki aynı şekilde gitmiyor. AB üyeliği, Cumhurbaşkanımızın dış politkada ortaya koyduğu bir hedef olarak devam etmekte. AB'ye üyelik konusunda durum 10 yıl önce farklı bir noktaya geldi. Siyasi olarak bir değişiklik gözlemlemiyoruz. Açık kalan noktalarda ilişkileri nasıl ileri götürebiliriz diye düşünüyoruz. Vize kolaylığı ve gümrük konuları dahil.

SUDAN'DAKİ İÇ SAVAŞ

 BAE'ye geçtiğimiz günlerde yaptığımız ziyarette bölgesel konuları ele aldık. Bunlardan biri de Sudan. Bölgemizdeki diğer savaşlar gibi Sudan'daki savaş da çok sayıda can kaybına neden olmakta. Uluslararası toplum olarak Sudan'ı mercek altına almamız gerekiyor. Türkiye olarak başka coğrafyalardaki hassasiyetimizin Sudan'da da gösterilmesine inanıyoruz. 

SURİYE'YE DESTEK ÇALIŞMALARI

Türkiye'deki bakanlıklarımızın Suriye'de ne yapılacağına yönelik çalışmaları devam ediyor. Türkiye'nin çabalarıyla devam eden bir insanı yardım faaliyeti var. Kalkınmayla ilgili, elektrikle ilgili çalışmalar var. Katar'ın Ürdün'ün projeleri var. Bu bizim için artık kalıcı bir uğraşı konusu. BM'nin ABD'nin çalışmaları var. Bütün aktörlerin bu konuda koordineli çalışması sevindirici bir konu. Suriye'deki yeni yönetimin bu iş birliğine olumlu bakması fevkalade. Kurumsal kapasitenin geliştirilmesi, finansal araçların gündeme alınması önemli. 

"PARÇALANMIŞ BİR SURİYE GÖRMEK İSTEMİYORUZ"

Terör örgütü PKK Suriye'yi terk etmeli. Yabancı teöristlerin ülkeyi terk etmesini istiyoruz. Geri kalanların Suriye'nin yeni ortamına entegre olmasını destekliyoruz. Suriye'nin milli güvenliği, birliği, bütünlüğü önemli, gerek siyasal açıdan gerek toprak açısından parçalanmış bir Suriye kesinlikle görmek istemiyoruz.

Karabağ işgalinin son bulması kalıcı barışın sağlanması için önemli bir aşamaydı. Bölgesel barışın kalıcı hale getirilmesi, kurumsallaştırılması gerekmektedir. Bunu daha da ileri taşımak mümkün. Sayın Aliyev'in kararlı tavrını takdir ediyoruz. 

DEAŞ İÇİNDEKİ FRANSIZ TERÖRİSTLER

Biz Fransa'yla çok uzun yıllardır, Fransız vatandaşı DEAŞ'lılar konusunu ele aldık. Kendi ülkelerine DEAŞ'lıları getirmek istemiyorlar. Çözümler mevcut. Her zaman kendi taleplerini koyup bizim endişelerimizle ilgili adım atmıyorlar. Biz kendi göbeğimizi kendimiz keseceğiz. 

GAZZE'DE ATEŞKES KONUSU

Şu anda ateşkes görüşmelerinde belli bir mesafe kattedildi. Gazze'de bir an önce ateşkesin olması bölge barışı açısından fevkalade önemli. Sayın Trump'ın ateşkes arzusunu destekliyoruz. Bizim beklentimiz kendisi ve ekibiyle başta ikili ilişkiler, bölgedeki ateşkes konularının beraber çalışarak ilerletilmesi. Görünen o ki büyük bir dış politika ABD'yi beklemekte.