Son moda: Aşı olduktan sonra antikor testi! Peki gerekli mi?

Covid-19 salgınının başlangıcından bugüne bir yılı aşkın bir süre geçti. Günlük hayatımızda kullanmadığımız birçok kelime salgınla birlikte normalleşti. Filyasyon, asemptomatik, pnömoni, entübe ve antikor gibi kelimelerle tanıştık.  

İşte bu kelimelerden biri aşı uygulamalarının da yaygınlaşmasıyla hayatımızda daha çok yer ediyor: Antikor. Antikorlar, vücut Covid-19 ile savaş halindeyken en kritik nokta. Antikorların oluşup oluşmamasına göre, Covid-19’u daha önce atlatıp atlatmadığınız ya da aşı olduktan sonra bağışıklık kazanıp kazanmadığınız ortaya çıkıyor. 

Covid-19 aşısı olanların sayısı gittikçe artarken vatandaşlar aşıdan sonra vücutlarında oluşan antikor sayısını da merak ediyor. Pek çok insan özellikle sosyal medyadan uzmanlara, aşı olduktan ne kadar süre sonra antikor testi yapılması gerektiğini soruyor. 

Peki ya aşı olduktan sonra antikor testi yapmak gerçekten gerekli mi? Aşı olanların dahi önlemlere asla ara vermeden devam ettiği bir ortamda antikor testini uzmanlar öneriyor mu? Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul ve Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftahar Köksal yanıtlıyor.

Kaynak: AA

“RUTİN ŞEKİLDE ANTİKOR TESTİNİN GEREĞİ YOK”

Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, ilk olarak ikinci dozu yaptırdıktan 2 hafta sonra bağışıklığın sağlanmış olmasının ve antikor yanıtının oluşmasının beklendiğini söylüyor. Fakat herkeste bu sürenin aynı olamayabileceğini söyleyen Ertuğrul, bu kişilerin geçmişte mutlaka daha önce yapılmış olan aşılarda da gerekli antikor yanıtını verememiş olmalarının gerektiğini belirterek, şu ifadeleri kullanıyor:

Tetanoz aşısı yapıldığında yeterli bağışıklık yanıtı alınamayabilir. Hepatit B aşısı yapıldığında yine koruyuculuk düzeyine ulaşılamamış olabilir. İnaktif virüs aşısı yapılırken de o kişiler benzer durumla karşılaşabilirler. Onun dışında rutin bir biçimde gidelim antikorlarımıza baktıralım, nötralizan antikorlarımıza ayrıca baktıralım gibi bir yaklaşımın bilimsel olarak da şahsi görüşüm olarak da çok gereği yok.

“BAĞIŞIKLIK YANITINDA TEK KRİTER ANTİKOR DEĞİL”

Prof. Dr. İftahar Köksal, antikor testinin gerekli olmadığını belirterek, sebebini şöyle aktarıyor: 

Aşıların cevabı sadece antikor üzerinden değil, başka veriler üzerinden de ölçülüyor. Bu sebepten antikorlara bakılmasını çok fazla önermiyoruz.

Diğer yandan aşının ikinci dozundan 2 hafta sonra koruyuculuk sağlandığını ifade eden Köksal, antikor cevabının kişiden kişiye değiştiğini vurguluyor. 

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftahar Köksal

“GRİP AŞISINDAN SONRA ANTİKORLARIMIZA BAKTIRMIYORUZ”

Aşı olduktan sonra hastalıktan korunuyor olmanın bilinmesi gerektiğini söyleyen Ertuğrul, hasta olunduğunda bile o sürecin daha kolay bir şekilde atlatıldığına değiniyor. Bunun grip aşısı gibi düşünülebileceğini ifade eden Prof. Dr. Ertuğrul, “Grip aşısı olduktan sonra gidip gribe karşı antikor testi yaptırmanıza gerek yok” diyor.

ANTİKORLARIN NE KADAR SÜRE KORUDUĞU BELLİ Mİ?

Prof. Dr. Köksal bu sorunun cevabının da kişiden kişiye değişkenlik gösterdiğini vurguluyor. Antikorların ne kadar süre koruduğuna dair net bir bilimsel veri olmadığını ifade eden Köksal, şu ifadeleri kullanıyor: 

Bireyin yaşına, daha önce geçirdiği hastalıklara, immün durumuna göre antikorların ne kadar süre koruyuculuk sağlayacağı değişir. Şu anda çalışmalar devam ettiği için kimse herhangi bir aşının ne kadar süre koruduğunu bilmiyor. Öngörülerimiz antikor oluştuktan sonra en az 3-6 ay koruduğu yönünde.

Kaynak: AA

“BAĞIŞIKLIK YANITINDA YAŞ VE GEÇMİŞ HASTALIKLAR ÖNEMLİ”

Ertuğrul, bağışıklık yanıtının oluşmasında genetik faktörlerin çok belirleyici olduğunu söylüyor. Burada ilk olarak yaş faktörünü öne çıkaran Profesör, “Yaş da çok önemli bir faktör. Aşıya verilen antikor oluşturma yanıtı azalabiliyor. Yaşlılarda bu nedenle aşının etkinliği biraz daha düşük olabiliyor” değerlendirmesinde bulunuyor.

Diğer taraftan bir takım ilaçların da bağışıklık yanıtının gecikmesine sebep olabileceğini belirten Ertuğrul, şu noktalara değiniyor: 

Bağışıklığın baskılanmasına yol açan bir takım ilaçları kullananlar var. Örneğin, kanser hastalarının kemoterapi almaları gibi veya romatizmal hastalıklarda bağışıklığı baskılayıcı bazı ilaç kullananların olması gibi… Bu ilaç kullanımları sırasında da yeterli antikor yanıtı oluşmayabilir. 

ANTİKOR TESTİ KİMLER İÇİN FAYDALI OLABİLİR?

Prof. Dr. Ertuğrul, ilk olarak antikor testi yaptırmak gibi bir kural olmadığını belirtiyor. Ancak geçmişinde daha önceki aşılara karşı yeterli düzeyde bağışıklık geliştirmeyenlerin antikorlarına baktırmasında fayda olabileceğini ifade ediyor. Diğer yandan bağışıklığı baskılayan ilaç kullananların da baktırmasının yararlı olabileceğini söyleyen Ertuğrul, “İleri yaştaki vatandaşlarımız da yeterli antikor yanıtı oluşup oluşmadığına dair baktırabilirler. Yine de genel kural itibarıyla toplumun genelinin gidip antikor testi yaptırmasının bir anlamı yok” açıklamasında bulunuyor.

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul

AŞIDAN AŞIYA ANTİKOR YANITI DEĞİŞİR Mİ?

Profesör Bülent Ertuğrul, inaktif virüs aşısının içerisinde virüsün tüm proteinlerinin olduğunu hatırlatarak, virüsün tüm proteinlerine karşı özellikle spike proteinine karşı antikor gelişebileceğini söylüyor. mRNA aşılar ile inaktif aşılar arasındaki farka da değinen Ertuğrul, sözlerini şöyle noktalıyor: 

mRNA aşılarında virüsün sadece spike proteinine karşın antikor üretiliyor. Böyle bir farklılık var. Bu bağışıklık yanıtında yani koruyuculukta bir fark yaratmıyor. Önünüze hangi aşı geliyorsa mutlaka olun.

Kaynak: Web Özel