Bakan Varank yerli aşı için tarih verdi: Sonbaharda VLP teknolojisindeki aşımızı elimize alabiliriz
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, dünyada 4 ülkenin VLP aşı teknolojisi üzerinde çalıştığını belirterek "Bu ülkelerden biri biziz. Her şey başarılı olabilirse, sonbaharda VLP teknolojisindeki aşımızı elimize alabiliriz diye düşünüyorum" dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Habertürk TV'de Veis Ateş ve Mehmet Akif Ersoy'un sorularını cevapladı.
Varank şu açıklamalarda bulundu:
YERLİ AŞI ÇALIŞMALARI 2020'DE STAR ALDI
Bu virüs Çin'de ortaya çıktığında, dünyada global pandemi ilan edilmemişken, ülkemiz sınırlarından içeri virüslü hasta girmemişken, Çin'de bu olaylar başladığında arkadaşlarımızla bir araya geldik. Özellikle sayın Cumhurbaşkanı yardımcımızla bir toplantı yaptık. Virüsle mücadelede neler yapabiliriz dedik. 30 Ocak 2020'de Türkiye'de ilaç ve aşı alanında çalışan hocalarımızı Bakanlıkta topladım. "Bir aşı geliştirme, ilaç geliştirme çalışması yapabilir miyiz?" diye bir toplantı gerçekleştirdik. Hocalarımızın bir kısmı çok cesur, bir kısmı ürkek konuştular. Bugünlerde televizyonlara çıkan hocalarımızdan bazıları 'Aşı geliştirmek 5-6 yıl sürer', bazı hocalarımız da 'Sayın bakanım Türkiye'de aşı geliştirme anlamında insan kaynağımız, altyapı var. Aşı geliştirebiliriz. Yeter ki, siz bize destek verin'.
"TÜRKİYE'DE EN SON AŞI 1998'DE ÜRETİLMİŞ"
O günkü toplantıda Osman Erganiş hocamız inaktif aşı çalışması yapıyor, Ankara'da faz çalışması yapıyor. 'Bize güvenin biz bu işi yaparız, hatta sizin gözünüz önünde ilk aşıya ben gönüllü olacağım' dedi. Bu hocalarımız ilk çalışmalarını preklinik dediğimiz labaratuvarlarda bu aşıyı geliştirmek üzere yapıyorlar. Daha sonra insan denemelerine geçebiliyorsunuz. Biz ikinci bir toplantıyı gerçekleştirdik ve Covid-19 Türkiye Platformu'nu kurduk. Biz hocalarımıza 'gelin bu Covid-19'a karşı aşı ise aşı ilaç ise ilaç geliştirelim, ama 1 senede netice alalım. Biz devlet ve hükümet olarak her türlü desteği vereceğiz' dedik. O gün itibarıyla 7 farklı aşı geliştirme çalışması başladı. Bunun yanında sizi tedavi edecek ilaçları geliştirme çalışmaları var. Covid-19 Türkiye Platformu'nda 7 farklı aşı çalışması yapıyoruz. Dünyada 4 ülkede klinik çalışmalarına geçmiş benim de gönüllü olduğum inaktif aşı çalışması var. Rusların çalıştığı teknolojilerle 7 farklı çalışmamız devam ediyor. Bunlardan iki tanesi; yani VLP aşısı insan denemelerine başladı. İnaktif aşıda da Osman Erganiş hocamız insan denemelerine yeni başladı. Türkiye'nin farklı üniversitelerinde desteklenen çalışmalar var. Kayseri'de faz 2 çalışmasının sonuna gelmiş durumdalar. Geç kaldık mı? Açık yüreklilikle söylemek lazım. Türkiye'de en son aşı 1998 yılında üretilmiş. Hıfzıssıhha dediğimiz tesislerde üretilmiş. Daha sonra üretilmemiş.
"SONBAHARDA AŞIMIZI ELİMİZE ALABİLİRİZ"
Dünyada aşı standartları değişmeye başladı. Çok katı standartlarda aşılar üretilmeye başlatıldı. Sizin altyapı ve teknolojilerinizi buna göre güncellemeniz gerekiyordu. Covid'le birlikte bu aşı çalışmalarında gaza basmış olduk. 1998 yılında unutulmuş bir tecrübeyi tekrar ayağa kaldırmak için Sağlık Bakanlığımızla birlikte büyük bir gayretle çalışmaya başladık. Pfizer'le karşılaştırdığınızda geç kalmış sayılabiliriz. Altyapıları dönüştürmek için büyük gayret safretmeye başladık. Dünya ile kıyasladığımızda bir süre geri kalmış olabiliriz. Ancak VLP aşı teknolojisi dünyada inovatif kabul ediliyor ve dünyada 4 ülke çalışıyor. Eğer biz bunda başarılı olabilirsek, bu aşının etkinliği ve koruyuculuğu çok iyi, çok daha uygun şartlarda üretilebilir diyebileceğiz. Her şey başarılı olabilirse, insan sağlığından bahsediyoruz. Sonbaharda biz VLP teknolojisindeki aşımızı elimize alabiliriz diye düşünüyorum.
"UĞUR HOCA'NIN TÜRKİYE'DE ÇALIŞMA İSTEĞİ VAR"
Bu illetle mücadele etmenin yolu aşılanmak. Vatandaşlara şöyle sesleniyoruz, aşıya erişiminiz varsa, yaşınız uygunsa lütfen aşınızı yaptırın. Bu salgın çok kolay geçip gitmeyecek. Üçüncü doz aşıdan bahsediliyor. Görece fakir ülkelere baktığınızda siz aşı teknolojinizi geliştirirseniz hem kendi vatandaşlarınıza hem de dünyaya şifa olacak bir teknolojiyi geliştirmiş olabilir. Rusya ile ilgili ilan edildi. Türkiye'de özel sektör firmaları anlaşmalarını yapmışlar. Biz BioNtech ile Uğur Hoca ile sürekli irtibat halindeyiz. TÜBİTAK Başkanımız kendisiyle sürekli iletişim halinde. Kendisi Türkiye ile ortak üretimi teklif etti. Şu anda kendi üretim tesislerinde kapasateyi arttırmakla ilgili. Kendisinin Türkiye'de çalışma yapma isteği var. Özellikle kanser araştırmalarıyla ilgili Türkiye'ye gelmek istiyor. Şu an itibariyle bir ortak üretim hemen gündemde değil ama Uğur hocanın gelme isteği gündemde. Türkiye'de kanser araştırmalarında çalışma yapmak istiyor.
"FAZ 2 İNGİLİZ MUTASYONUNA GÖRE HAZIRLANIYOR"
Biraz önce VLP aşısının hem pilot üretiminin yapıldığı tesisi hem de büyük ölçekli üretim yapılması gerektiğinde yeni kurduğu altyapıyı beraber gezdik. 1998 yılında Türkiye'de aşı üretimiyle ilgili bütün faaliyetler dünya standartlarını yakalayamadığımız için bitmiş. İktidarımız döneminde teşvik sistemiyle özel sektöre büyük destekler verdik. Türkiye'de Avrupa'da dahi bulunmayan çok büyük ilaç fabrikaları mevcut. Ama aşıyla ilgili acil ihtiyaç olmadığı için bilim insanlarımız biraz daha rölantide çalışmalarını yürütüyordu. Covid bize bir anda harekete geçebileceğimiz kapasitemiz olduğunu gösterdi. Eğer bundan sonraki dönemde Türkiye'nin herhangi bir aşıyla ilgili faaliyet yapması gerekirse şu anda Pfizer'in yakaladığı sürelerde kendi aşılarımızı üretebiliriz. VLP aşısının faz 2 çalışması inşallah önümüzdeki ay başlayacak. Faz 2 çalışmasında İngiliz mutasyonuna göre hazırlanan aşı adayımız hazırlanacak. Biz bu kabiliyetleri kazandık.