Almanya'da "döner" isyanı! Zam taklitçiliğine başladılar
Türkiye'de cep yakan et dönerin fiyatı, Almanya'da da yükseliyor. İstanbul'da 100 gramlık et döner ortalama 300 TL'ye satılırken; Almanlar ise ülkede 7,5 Euro'ya yükselen döner fiyatına isyan bayrağı açtı. Türk döneri iki ülkede hem tartışma hem gıda fiyatlarındaki artışın sembolü oldu.
İstanbul'da cep yakan döner fiyatları; Almanya'da zamlanırken, bu durum tepkilere neden oluyor. 1970'lerin başında Türkler tarafından Almanya'ya taşınan döner, o dönem Türk göçünün bir sembolü olarak görülüyordu. Ancak son bir yıllık süreçte Almanya'daki döner fiyatlarının sürekli artması kültürel sembolü; adeta 'enflasyon sembolü' haline getirdi. Almanya'da günde ortalama 2 milyon porsiyon döner tüketilirken; yapılan anketler, dönerin ülkenin en popüler ayaküstü yiyeceklerden olduğunu gösteriyor. Son dönemde yüzde 75 zamlanan döner fiyatları 3.5 Euro'dan 7.5 Euro'ya (270 TL) yükselirken, Almanlar ise artan fiyatlara tepki gösteriyor. Avrupa'nın göbeğinde döner tartışması sürerken, İstanbul'da da adeta fiyat uçurumları yaşanıyor.
YÜZDE 40'I KAYIP
Öte yandan Almanya'da döner fiyatlarındaki artışa tepkilerden sonra gözler bir kez daha İstanbul'daki fiyat tablosuna çevrildi. Et döner ağırlıklı olarak "dana tranç" olarak bilinen but kısmından yapılırken, 'dana tranç'ın kilogramı ise megakentte 600 ile 700 TL arasında değişiyor. Ancak dönerci ustaları, bir kilogram etin yüzde 40'lık kısmının fire olduğunda ısrarcılar. Görüştüğümüz dönerciler, fiyatların yüksek olduğunu ancak zamların et fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını belirtiyor.
MALİYETLER ÇOK ARTTI
Mecidiyeköy'de 20 yılı aşkın süredir et pazarlama ve restoran işletmeciliği yapan Özcan Cebecioğlu, artan fiyatlara ilişkin enflasyonu işaret ediyor. "İyi döner tranç etten yapılır" diyen Cebecioğlu, "Tranç etin kilosu 700 TL'yi aştı. Et piştikçe gramaj kaybeder. 100 kiloluk dönerin 20, 30 kilosu kayıptır" diye konuştu. Beşiktaş'taki dönerci ustaları da iyi dönerin pahalı olduğunu dile getirirken, kira, personel maaşları, elektrik faturası, stopaj gibi masraflara dikkat çektiler.
USTA BULUNAMIYOR
Dönercilerin bir diğer sorunu ise döner ustası ve çırak bulamamak. Döner ustaları İstanbul'da ortalama 40 bin TL kazanıyor. Bir çırak ise yaklaşık 2 yılda yetişiyor ve Şubat 2024 itibariyle 25 bin TL kazanıyor. Ortalama 300 TL'den satılan 100 gram ekmek arası dönerden günde 133 adet satıldığında, bir döner ustasının aylık maaşı çıkmış oluyor. Görüştüğümüz ustalar ise "Bu iş kazandırıyor ama yazın çok zorlanıyoruz. Gençler kolay yoldan para kazanmak istiyor" diyor.
FİYATLAR FARKLI FARKLI
İşte İstanbul semtlerindeki döner fiyatları:
Mecidiyeköy: 100 gr et döner porsiyon 260 TL, pide 60 gr 160 TL
Levent: 120 gr et döner porsiyon 430 TL, pide 380 TL
Başakşehir: 150 gr et döner 374 TL, 180 gr 449 TL, 120 gr 299 TL
Avcılar: Yarım kilo et döner, patates, salata, içecek 800 TL
Eminönü: 150 gr et döner 480 TL
Sarıyer: 3 kişi 150 gr döner 880 TL
Yeşilköy: Döner porsiyon 510 TL
Maltepe: 110 gr et döner 380 TL
Ümraniye: 110 gr et döner 200 TL, tombik ekmek 280 TL
Kaynak: Web Özel