Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık'tan koruma altındaki çocuklarla ilgili iddialara yanıt

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Haber Global'de Sultan Arınır'la Yeni Gün programında gündeme ilişkin soruları yanıtladı. Bakan Yanık, koruma altındaki çocuklarla ilgili iddialar için, "İddialar haksız ve mesnetsiz. Sanki bizim korumamız altında, devlet koruması altındaki çocuklar, koruma altındaki kurulların yönlendirmesiyle, görevlilerin ihmaliyle bir takım yanlış alışkanlıklara, madde bağımlılığına vs. gibi bir algı oluşturuluyor. Bu son derece yanlış bir iddia. Koruma sistemiyle ilgili bir şey değişmedi diyenlere sesleniyorum,  hodri meydan, gelin ne zaman, nereye isterseniz beraber gidelim inceleyelim" dedi. 

"2006'dan bu yana hiçbir şey değişmedi demek büyük bir bühtandır" diyen Bakan Yanık, çocuk evlerindeki işleyişleri de anlattı. 

Bakan Yanık'ın açıklamaları:

KORUMA ALTINDAKİ ÇOCUKLARLA İLGİLİ İDDİALAR

İddialar haksız ve mesnetsiz iddialar. Sanki bizim korumamız altında, devlet koruması altındaki çocuklar, koruma altındaki kurulların yönlendirmesiyle, görevlilerin ihmaliyle bir takım yanlış alışkanlıklara, madde bağımlılığına vs. gibi bir algı oluşturuluyor. Bu son derece yanlış bir iddia. Koruma sistemiyle ilgili bir şey değişmedi diyenlere sesleniyorum,  hodri meydan, gelin ne zaman, nereye isterseniz beraber gidelim inceleyelim. Baştan aşağı bütün yaklaşım değişti. Bizim çocuklarımız standart değil. Çocuklar arasında sadece barınma ihtiyacı için, annesi babası yoktur, bakamıyorlardır, barınma için aldığımız korunma kuruluşlarında kalan çocuklarımız var. Büyük kitle böyledir. Bir de cinsel istismar mağdurudur, madde bağımlılığı vardır, suça sürüklenmiştir, bir takım problemlerden dolayı devlet bakımına muhtaç çocuklar var. Zaten bir travmatik hikaye. Bunlar cinsel istismar mağduru olarak gelen çocuklar. Biz bu çocukların madde bağımlılığından kurtulmaları için, cinsel istismar travmalarından kurtarılmaları için çalışıyoruz. 15 sene önceki dosyaları açıp hala böyle oluyor dediğinizde...  O çocukların hayatı ne oldu haberiniz yok. Ev kurmuş insanlar var. Tartışma programında siyaset yapacaksınız diye hayatlarını alt üst edeceksiniz. Böyle siyaset olmaz. Bu çocuklar zaten travmatik hikayelerle gelen çocuklar. İğneyle kuyu kazarcasına bu çocukları rehabilite etmeye çalışıyoruz. Bu sene ilk kez bizim 312 çocuğumuz üniversiteye yerleşti. Milli sporcu çocuklarımız var. Eğitimde, sporda, akademik başarıda, sanatta destekleyerek bu çocukları geliştirmeye çalışıyoruz. Sanki devlet kurumlarında fuhşa yönlendiriliyorlar, uyuşturucuya erişiyorlar, dağıtıyorlar vs. 

"2006'DAN BERİ BİR ŞEY DEĞİŞMEDİ DEMEK BÜYÜK BİR BÜHTANDIR"

İhtisaslaştırılmış çocuk evleri sitemiz var. 35 ilde 65 sitemiz var. Bu sitelerimiz ağırlıklı olarak madde bağımlısı, suça sürüklenmiş çocukların, suçtan uzak tutulması, bağımlılıktan uzak tutulması için yapılan çalışmaların yoğunlaştığı yerler. Çocuk hizmetlerini saymaya kalkarsam programımız yetmez. 2006'dan bu yana hiçbir şey değişmedi demek büyük bir bühtandır. Yaşlanmanın hızlandığı bir dönemde, çocuklarımıza ayrı bir değer veriyoruz. Biz ilk kez Türkiye çocuk araştırmasını yaptık. İlk kez çocuk şurası yapacağız. Sivil toplumla, akademi ile neler yapıyoruz, daha neler yapmalıyız, dünyada neler oluyor, bunları tek tek çalışıyoruz. Kimse bizim çocuklarımızın travmaları üzerinden, karşı karşıya kaldıkları problemler üzerinden kendisine siyasi ikbal devşirmeye kalkmasın. 

ÇOCUK EVLERİ SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?

Artık bizim çocuk evlerimiz, o eskiden akıllarda kaldığı gibi koğuş sistemi, bir orada 8-10 ranza, öyle değil. Bir çocuk evinde en fazla 6 kişi kalıyor. Küçük yaş grubu için 8'e kadar yükselebiliyor ama ortalamamız 6. Kardeşler beraber kalıyorlar. Her evde bir bakıcı anne muhakkak var. Bizim çocuklarımız okula servisle gider. Ev anneleri, sorumlular geliş saatlerini takip eder. Biz çocuklarımızı adım adım zaten takip ediyoruz. Ergenlik yaş grubuna yakın çocuklarda evet kaçma eğilimi olabiliyor. Hemen kolluğa bildiriyoruz. Ailesi varsa haberdar ediyoruz. Çocukla ilgili bizim öykümüzde, kayıtlarda, kimler var, nerelere gidebilir bunları hemen kollukla paylaşıyoruz. Ya kolluk veya çocuklar kendileri dönüp geliyorlar. Çocuklar o kapının kendilerine asla kapanmayacağını çok iyi bilirler. 

"BİR KISMI ÇOK ÜZGÜNÜM ENSEST MAĞDURU, YASAL OLARAK GEBELİK ZATEN SONLANDIRILIR"

Bu çocuklardan çoğu zaten cinsel istismar mağduru, bir kısmı çok üzgünüm ensest mağduru. Gebelik zaten yasal olarak sonlandırılır. Kürtaja zorlanıyorlar diye anlatmak hiçbir insaftan nasibini almamak demektir bu. Biz bu çocukları etiketlenmeden kurtarmaya çalışıyoruz. 

"DIŞARI GÖNDERMİYORSUNUZ EVİ YAKIYOR, BİZ BU ÇOCUKLARI İYİLEŞTİRMEYE ÇALIŞIYORUZ"

Bizim kurumlarımız cezaevi değil. Kapıya polisi dikersiniz... Böyle bir şeyden bahsetmiyorum. Çok disiplinli ve dikkatli bir şey sağladığınızda, bir kısım çocuklardan evleri yakanlar oldu. Dışarı göndermiyorsunuz, evi yakıyor. Biz bu çocukları iyileştirmeye çalışıyoruz. Önce neyle karşı karşıya olduğumuzu bir bilelim. Bizim sorumluluğumuz devlet olarak o çocuklara sahip çıkmaktır. Karşımızda insan var, duygularıyla, tepkileriyle, davranışlarıyla. Bir süre sonra farkına varıyor, kendi değerinin farkına varıyor, hayatını kurmaya başlıyor. Biz 18 yaşına kadar çocuklara bunları sağlamaya çalışıyoruz. Kurum bakımından çıktı, yine takip ediyoruz. Bizi eleştirmek istiyorsunuz, iktidara bir yerden vurmak istiyorsunuz ama bunu bu çocukları bir torbanın içine atarak yapmayın. Bakanlık olarak bizim yetki ve sorumluluğumuz başka bir şey, kolluk ve diğer kuruluşla takip başka bir şey. Ama her çocuğun yanına bir gardiyan, bu olmaz. Doğru değil, öyle bir takip sistemimiz yok. 

ÇOCUĞA CİNSEL İSTİSMAR VE ERKEN YAŞTA ZORLA EVLİLİK

Talebimizle hem sanıklar tutuklu yargılandı hem duruşma tarihi öne çekildi. Çocuk istismarıyla mücadele konusunda Bakanlığımızın çalışmaları yoğun şekilde devam ediyor. Bizim erken yaşta zorla evlilik dediğimiz yaş, medeni kanunun evlilik yaşı kabul ettiği, 16 hakim kararıyla, 17 aile izniyle, 18 yaştan sonra bireylerin kendi kararıyla. 15 yaş, 14 yaş zaten mümkün değildir. Bunun evlilik olarak kabul etmiyoruz. 16, 17 yaşta dahi sosyal zorlama ile evlilikleri önleme konusunda farkındalık çalışmamız devam ediyor. Oran itibarıyla da ciddi noktada gerilettik ama bu yeterli mi, hayır yetmez. Risk bölgelerini çalışıyoruz. 19 ilde, sonra 4 il daha belirlendi çalışmalarla, 23 ilde şu anda pilot bölge çalışması yapıyoruz. Çocukların istismarı konusunda, erken yaşta zorla evlilik konusunda aralıksız çalışmalar devam ediyor. 

(6 yaşındaki çocuğa istismar) Meclis'te araştırma komisyonu kurarak bu ve benzer olaylarda ne gibi tedbirler alınması gerektiği, sosyolojik sebepler, bunların araştırması yapılacak. Değerlendirmeyi izleyeceğiz. Biz de Bakanlık olarak her türlü görev ve sorumluluklarımızı yerine getireceğiz.