Ağız şapırdatma sesi bizi neden çıldırtıyor? 'Toplumda epey yaygın...'
Başka insanların nefes alma sesleri, bir şeyler yerken ya da bir şeyler içerken çıkardıkları sesler... Bu sesler neden bazılarımızı neredeyse sinir krizi eşiğine getirecek kadar rahatsız ediyor? Bilim insanları bu soru işaretine ışık tuttu.
Yemek masalarından tanıdığımız şapırdatma ve höpürdetme sesleri yeteri kadar rahatsız edici. Her akşam yemeğinin ramazan ayında ekranlarda dönen reklamlardaki gibi mutlulukla ve muhabbetle yenmediğini de düşünürsek, böyle durgun ve düşük desibelli anlarda duyulan çiğneme sesleri bile rahatsız edici gelebiliyor.
PEK ÇOK NEDEN...
Günün stresinin birikmesi, tatsız uyanma, yemek masasına oturmadan az evvel yaşanan bir tartışma, yorgunluk gibi pek çok faktör seslere psikolojik ve fizyolojik olarak hassas olmamızı sağlayabilir ancak bu tahammül edememe durumunun bilimsel bir açıklaması da var.
(Fotoğraf: iStock)
BUNUN ADI MİZOFONİ!
Newcastle Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre, mizofoniden muzdarip insanların beyinlerinde sesleri işleyen kısım ile ağız ve boğaz kas hareketlerini idare eden kısım arasındaki bağ mizofoni yaşamayan insanlarla kıyasla çok daha güçlü.
Yani bu ne demek? Önce mizofoniyi basitçe açıklamak gerekiyor. “Sesten nefret etme” anlamına gelen mizofoniden muzdarip insanlar düşük düzeydeki sesten hoşlanmıyor. Bu seslere yemek yeme, nefes alma, horlama, ıslık, öksürük, diş fırçalama, koklama, sakız çiğneme gibi sesler örnek gösterilebilir. Mizofoni sahibi insanlar bu ve benzeri sesleri duyunca rahatsız oluyor hatta öfkeleniyor.
'TOPLUMDA EPEY YAYGIN'
Bu konuda Haberglobal.com.tr'nin sorularını yanıtlayan Uzm. Dr. Tuğba Sema Yıldız mizofoninin toplumda çok sık görülen bir rahatsızlık olduğununun altını çizdi ve “Hastalar isimlendiremese de maalesef bu rahatsızlıktan çok fazla şikayetçi olurlar” ifadelerini kullandı.
Mizofoni sahibi bireyin hangi sese duyarlılık gösterdiği, kişiden kişiye değişmekte. Sese verilen tepkiler; “stres” ve “ses kaynağı ile duygusal bağ” seviyesine göre farklılıklar gösteriyor.
Newcastle Üniversitesi'nin araştırmasına geri dönmek gerekirse, mizofoniden muzdarip insanlara “tetikleyici sesler” dinletildiğinde tarama sonuçları, beynin ağız ve boğaz hareketlerini kontrol eden bölümünün aşırı derecede aktif hale geldiğini gösterdi.
“Bu tarzda rahatsızlıklarda çok belirgin bir patolojik tepki olmadıkça tedavi gerekmiyor” diyen Uzm. Dr. Yıldız, “Ancak uyarana çok fazla maruz kalındığında ve aşırı tepkiler görüldüğünde tedavi yoluna gidiyoruz” şeklinde konuşuyor.
'SESLER ZORLA MÜDAHALE EDİYORMUŞ GİBİ HİSSEDİYORLAR'
Araştırmada yer alan nörobilim uzmanı Dr. Sukhbinder Kumar ise “Mizofonide tetikleyici ses, kişi sadece sesi dinliyor olsa bile, motor bölgeyi harekete geçiriyor. Sesler onlara zorla müdahale ediyormuş gibi hissediyorlar” diyor.
Bazı mizofoni hastalarının tetikleyici ses duyduklarında istemsiz olarak “hiper aynalama” adı verilen durumu yaşayarak, çiğneme ve yutkunma hareketi yaptığının altı çizilirken elde edilen bulguların, rahatsızlığın tedavisinde önemli derecede ilerleme sağlaması bekleniyor.
(Fotoğraflar: İHA)
Mevcut tedavi yöntemini de aktaran Uzm. Dr. Yıldız, “Tarafımızca yapılan TMS (transkranial manyetik stimülasyon) tedavisi bir alternatiftir ve hastaya herhangi bir radyasyon vermeden ses dalgaları ile beyin dalgalarında düzenleme yapılarak rahatsızlık giderilebilir” yorumunda bulunuyor.
TMS Tedavisi'nde oluşan iki manyetik alan arasında kalan bölgede küçük elektriksel aktiviteler meydana getiriliyor ve elektrofizyolojik değişiklikler yaratarak klinik iyileşme hedefleniyor. TMS daha çok, depresyon, anksiyete bozuklukları, panik atak, bipolar bozukluk gibi psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılıyor. (Yukarıda kolajda☝️)
Birleşik Krallık'ta tıp öğrencileri arasında yapılan araştırmada katılımcıların yüzde 12'sinde orta derecede mizofoni semptomları görüldü. Ağır semptom gösterenlerin oranı ise yüzde 0.3 seviyesinde. Bilişsel nöroloji profesörü Tim Griffiths, bu araştırmayla mizofoninin “beynin ses işleme bölgelerine bağlı bir problemden daha fazlası” olduğunun tespit edildiğini aktarırken çalışmanın, gelecekte uygulanacak tedavilere ışık tutacağını söyledi.
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
Kaynak: Bu haberdeki bilgilerin bir kısmı The Guardian'da yer alan "Research reveals why some find the sound of others eating so irritating" ve "Hate hearing someone eat? It could be misophonia – or plain old misanthropy" başlıklı makalelerden derlenmiştir.
Kaynak: Web Özel