Acımasız deşarj! Marmara'nın katili belli
Marmara Belediyeler Birliği'nin son Marmara Denizi Çalıştayı'nda 2021'de ilan edilen 22 maddelik yol haritasının takip çizelgesi güncellendi. Kirliliğin temel sebebi olarak gösterilen atık sularla ilgili 'termal deşarj'a dikkat çekilirken atık suların deniz suyu sıcaklığını artırdığı vurgulandı.
Marmara Denizi'ndeki müsilaj riski devam ederken, artan nüfus ve kirlilik yüküne dikkat çekilmeye devam ediyor. Son olarak Marmara Belediyeler Birliği, kuruluşunun 50. yıl dönümü kapsamında "50 Yıldır Marmara Denizi İçin Birlikte" başlıklı bir etkinlik gerçekleştirirken; bu etkinlikte Marmara Denizi’nde 2021 yılında ortaya çıkan müsilajın ardından hazırlanan 22 maddelik yol haritası gündeme geldi. 2021'den bu yana Marmara Denizi’nin korunması için alınan kararların ne ölçüde uygulandığına dair iş çizelgesine de son şekli verildi. Denizin korunması için belirlenen 22 madde arasında atık sularla ilgili bölüm dikkat çekerken, deniz suyunu ısıtan ve müsilaj oluşumunun önünü açan atık su deşarjlarına vurgu yapıldı.
TERMAL DEŞARJ SORUNU
Eylem planının 22. maddesinde yer alan soğutma suları ve termal tesislerle ilgili şunlar kaydediliyor: "Soğutma suları ve termal tesislerden oluşan sıcak suların Marmara Denizi'ne etkilerinin azaltılmasına yönelik tedbirler alınacak. Marmara Denizi'ne Deşarj Edilen Soğutma Sularının Çevresel Etkilerinin Değerlendirilmesi Projesi 2023 ortasında tamamlanmıştır. Projede model çalıştırılmış ve sonuç olarak termal su deşarjlarının denizin yüzey suyu sıcaklığında +0.2 °C ile +0.4 °C arasında değişikliklere neden olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple de Marmara Denizi'nde yeni termal deşarjlara izin verilmemesi önerilmiştir."
MÜSİLAJIN ESAS SEBEBİ
Marmara'da müsilajın temel sebebi olarak deniz suyu sıcaklıklarındaki artış kabul edilirken, eylem planının bu maddesi büyük önem taşıyor. Termal su deşarjın nasıl yapılması gerektiği ile ilgili Haber Global Web Özel'e bilgi veren Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar ise şunları söylüyor: "Termik santrallar ve soğutma suyuna ihtiyaç duyan fabrikalar, suyu denizden alıyorlar. Bu sular belirli derinlikten alınır; makine soğutulduktan sonra ise deşarj edilir. Bu nedenle suyun sıcaklığı da artar. Bazı yerlerde bu suların yüzeysel verilmemesi, suyun alındığı derinliğe bırakılması gerekiyor."
YÜZEYE SU VERİLMEZ
Bu işlemle ilgili örnekler veren Prof. Dr. Doğan Yaşar şunları söyledi: "Kemerköy Termik'te yaklaşık olarak 0,5 derece gibi bir sıcaklık artışıyla veriliyordu. Projeyi biz yapmıştık.
O suyu en azından belirli bir derinliğe vermek gerekiyor. Suyun yüzeyde olması biyolojiyi değiştiriyor."
YÜZDE 89 PERFORMANS
Marmara Belediyeler Birliği eylem planı takip çizelgesinde atık suyun arıtılarak yeniden kullanımıyla ilgili hedefler anlatıldı. Yüzde 5 olarak belirlenen hedefe yaklaşıldığı belirtilerek şu bilgilere yer verildi: "Çevre Kanunu'nda yapılan değişiklikle Atık su Arıtma Tesisi Enerji Teşviki Yönetmeliği revize edilmiştir. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2023-2033) kapsamında arıtılmış atık suların yeniden kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik eylemler belirlenmiştir. 2024 yılı itibariyle hedeflenen yüzde 5'lik yeniden kullanım oranında yüzde 4,47'lük bir gerçekleşme yani yüzde 89,4 performans sağlanmıştır."
Kaynak: Web Özel