ABD, HTŞ'yi ne yapacak? 'Rejim karşıtı' mı, 'terör örgütü' mü?

Heyet Tahrir eş Şam (HTŞ) örgütünün Halep ve Hama'daki ilerleyişi devam ederken, Suriye'de dikkatler söz konusu iki kentin radikal cihatçı örgütün eline kesin bir şekilde geçmesinin ardından ortaya çıkacak siyasi tabloya çevrildi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, önceki gün yaptığı açıklamada Suriye krizinin tek çözümünün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2254 sayılı kararının uygulanması olduğunu belirtti. 2015 yılında alınan karar Suriye'de acil bir ateşkesin sağlanması ve ülkede siyasi çözüme ulaşılması çağrısı yaparken; o dönemde DEAŞ ile El Nusra Cephesi'nin bu sürecin dışında bırakılması kararlaştırılmıştı. El Nusra'nın yerine kurulan HTŞ'nin Halep'i ele geçirmesi ABD'nin işaret ettiği siyasi süreçte radikal cihatçı örgütün konumunun ne olacağını tartışmaya açtı.

ATEŞKES BELİRSİZ

Haber Global Web Özel'e açıklamalarda bulunan emekli diplomat Uluç Özülker'e göre, ABD'nin ateşkes önerisinde belirsizlikler bulunuyor. Suriye'nin fiilen üçe bölündüğünü belirten Özülker şu değerlendirmeleri yaptı: "Bu koşullar altında şimdi ABD 'ateşkes' diyor. Kimle kim ateşkes yapacak? Normal koşullarda zaten Rusya ile birlikte hareket eden bir İran var. Her ikisi de ABD'nin düşmanı. ABD de kendi bulunduğu Deyrizor bölgesi açısından bakıldığında Suriye'nin üçte birini işgal etmiş durumda. Ateşkes olduğu zaman kim ne yapacak? Nereye gidecek? Bu tartışmaya muhtaç bir durum. Bizim Türkiye olarak politikamız bir anlam taşıyor. Biz diyoruz ki, 'Suriye'nin toprak bütünlüğü saklı tutulmalıdır, bulunacak herhangi bir çözüm bunu ön plana almalıdır.' Suriye'yi bölüp, perişan edip arkasından ateşkes yapmak Suriye'yi hiçbir yere götürmez."

RUSYA-İRAN FAKTÖRÜ

ABD'nin yeniden Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne konuyu götüreceğini belirten Özülker "Karşısında Rusya varken hiçbir yere gidemez. Rusya ve İran'ın Suriye'de çok büyük menfaatleri var. Rusya'nın Suriye'de bulunan iki üssünü terk etmesi mümkün değil. Diğer yandan Nusayri rejiminin arkasında duran İran'ın da 'ateşkes olsun, ben de ikinci plana itileyim' demesi mümkün değil. İran'ın Dışişleri Bakanı Suriye'ye gitti. Dışarıya intikal eden bilgilere göre sert tartışmalar oldu. İran'ın 500 civarında üssü, 50 bin civarında da milisi halen Suriye'de bulunuyor" dedi.

TÜRKİYE OLMAZSA OLMAZ

ABD'nin ateşkes çıkışıyla bir yere varılamayacağı konusunda emin olduğunu ifade eden Özülker, "Rusya ile ABD düşman. Ukrayna'da aslında kendileri savaşıyor. Ama Suriye'ye baktığınız zaman ABD ve Rusya birbirlerinin ayağına basmıyor. Bugüne kadar bir tek Wagner güçleri Deyrizor petrol bölgesinde harekat yaptı. ABD uçakları da onları bombaladı. Bunun dışında ABD ve Rusya bir bilek güreşine girmiyor. Rusya da şimdi Astana sürecini devreye koyacaktır. Ancak Türkiye olmadığı takdirde o denge de sağlanamaz. Bunlarla birlikte Trump geldikten sonra ne olacağını da bilmiyoruz. Ateşkes nasıl olacak göreceğiz" ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Kamer Kasım yorumluyor:

"ÖNCELİK İRAN"

Uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Kamer Kasım ABD'nin önceliğinin Suriye'ye girecek İran güçleri olduğunu belirterek şöyle konuştu: 

"HTŞ'nin ilerleyişi ve Suriye Milli Ordusu'nun başarılarının ardından ABD, İran'ın buraya daha fazla güç getireceğini biliyor. Nitekim birkaç gün önce ABD İran güçlerini Suriye'de vurdu. ABD, İran'ı dışlayacak bir formül bulmaya çalışıyor. İran eğer Suriye'ye yeni kuvvetler sokarsa ABD de vurmaya devam edecek. BM'nin bir ateşkes kararının sahada karşılığı olmayacağını düşünüyorum. Şam rejimi de kaybettiği yerleri geri almak istiyor. Rusya'nın böyle bir ateşkese 'tamam' demesi lazım. Çok kısa bir süre belki ateşkes uygulanabilir ama uzun süreli olabileceğini düşünmüyorum." 

Kaynak: Web Özel