5 soru 5 cevap: Üçüncü ittifak
Son günlerde 'üçüncü ittifak' söylemleri sıkça gündemde. Hem sağ hem de solda yeni ittifakların olabileceği öne sürülüyor. Peki gerçekten siyasette yeni ittifaklar görecek miyiz? Bu ittifaklar sağdan mı, soldan mı çıkacak? Yeni ittifaklar neden şimdi gündeme geliyor?
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu'nun, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada "Görüşmeleri yeni ittifak gibi yorumlamamak lazım ama bunlar da konuşulmalı" demesi kulisleri hareketlendirdi.
Akıllarda "Merkez sağ bloktan oluşan bir ittifak olur mu?" sorusu yer alıyor. Solda farklı bir ittifak alanında görüşmeler de var.
📌Türkiye üçüncü bir ittifaka yakın mı?
📌İttifak siyasal yelpazenin hangi tarafında şekillenecek?
📌Birden fazla yeni ittifak çıkabilir mi?
Siyaset bilimciler Prof. Dr. Mehmet Şahin ve Doç. Dr. Can Kakışım değerlendirdi.
1 - SOL VEYA SAĞ MERKEZLİ PARTİLERDEN YENİ İTTİFAKLAR DOĞAR MI?
Prof. Şahin: Doğabilir ama Millet İttifakı'ndan habersiz olacağını düşünmüyorum. Solda bir ittifak, Millet İttifakı'nın, Cumhur İttifakı tarafından dile getirilen "Siz HDP ile birliktesiniz" yaklaşımından kurtulması için önünü açacaktır. Sonunda Millet İttifakı ile birlikte hareket edeceklerdir.
Dördüncü ittifak da gündeme gelebilir. Millet İttifakı'nın içinde 'Başkan adayı kim olacak' tartışmaları var. Eğer Millet İttifakı bileşenleri aday konusunda anlaşamazlarsa, İYİ Parti yanına küçük sağ partileri de alarak dördüncü ittifakı oluşturabilir.
Doç. Kakışım: Bir sol ittifak olacaktır. Bunun da Millet İttifakı üzerinde rahatlatıcı bir etki yaratacağını düşünüyorum. Çünkü sürekli söylenen 'Siz HDP ile birliktesiniz, hatta ona muhtaçsınız' argümanı bu sayede zayıflamış olacak.
2 - SAĞ MERKEZLİ İTTİFAK HALİNDE (İYİ PARTİ-DEVA-GELECEK PARTİ) CHP'NİN VE AKP'NİN TEPKİSİ NE OLUR?
Prof. Şahin: Meseleyi Millet İttifakı'nın içerisinde değerlendirmek gerekir. Cumhur İttifakı'nın adayı zaten belli. İttifak İYİ Parti öncülüğünde oluşacak. 'Sayın Kılıçdaroğlu madem sen aday olmak istiyorsun, biz de buradan olduk' denilecek. İkinci turda Cumhur İttifakı'nın karşısındaki adayı destekleyecekler.
Doç. Kakışım: İYİ Parti ile CHP arasındaki yakınlık, İYİ Parti ile DEVA ve Gelecek arasındaki yakınlıktan daha fazla. Mesela, 'DEVA ile Gelecek, Millet İttifakı ile bir araya gelir mi?' sorusu tartışılır. Ama İYİ Parti'nin CHP'den ayrılarak bu partilerle yol yürüyeceğini düşünmüyorum.
3 - BU İTTİFAKLARIN GÜNDEME GELMESİ TOPLUMDAKİ HANGİ BEKLENTİNİN BİR YANSIMASI OLABİLİR?
Prof. Şahin: Bir ihtiyaç veya beklentinin yansıması değil. 20 yıl geçmiş, ciddi sorunlar var ama buna rağmen muhalefet eleştiriliyorsa, burada üzerinde durulması gereken bir durum var. Demek ki alternatif ortaya çıkaramıyorlar. Aralarında başkanlık tartışması, ittifak yapmalarına rağmen (HDP bağlamında) "Böyle bir şey yok" demelerine bakılınca millette "Buradan ne çıkar?" diyor.
Doç. Kakışım: Üçüncü bir ittifak Türkiye'deki ideolojik saflaşmayı daha doğru bir şekilde siyasi alana tercüme eder. Örneğin, muhalefet bloğu çerçevesinde düşünüldüğünde İyi Parti ile HDP hükümete muhalif ancak aynı ittifakta değil. Bazen bu yanlış anlamalara sebep olabiliyor. Ama sol partiler ile HDP kendi ittifakını kurarsa bu Türkiye'deki ideolojik saflaşmayı da daha doğru şekilde yansıtır.
4 - YENİ İTTİFAKLAR EN ÇOK OY ALAN İKİ PARTİ SEÇMENİ İÇİN (AKP-CHP) NE ANLAM İFADE EDER?
Prof. Şahin: Siyasetçiler için 2+2 eşittir 4'tür. Genelde ana omurgayı sağlasanız bile yüzde 48-50-51 gibi seçim sonuçlarının çıktığı yerlerde partileri üst üste koyduğunuz zaman aldıkları oy oranları aynı şeyi vermez. Seçmenler de şöyle bir bakar... Burada toplum farklı davranır.
Doç. Kakışım: Sayın Kılıçdaroğlu'nun bir söylemi vardı. "Biz dostlarımızla birlikte yürüyeceğiz" diye. Çok eleştirilmişti lakin doğru bir söylemdi. Bu sistem dostlarla-müttefiklerle yürümeyi zorunlu kılıyor. Bu AK Parti ve CHP için de zorunlu. Dolayısıyla parlamenter sisteme dönene kadar AK Parti'nin de CHP'nin de rahatsızlık duyacağını sanmıyorum.
5 - YENİ İTTİFAKLAR, CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİNDE 1. TUR VEYA 2. TUR İÇİN NASIL BİR YOL İZLER?
Prof. Şahin: Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalacak diye bir garanti yok. Bakarsınız X kişi olursa belki ilk turda da bitebilir. Burada Millet İttifakı'nın adayının kim olacağı belirleyici olabilir. Türkiye'nin toplumsal yapısının ağırlık olarak sağ ve muhafazakar olduğunu belirtmekte de fayda var. Bunun yanında seçim öncesi ekonomik süreç de belirleyici olacaktır.
Doç. Kakışım: Üçüncü ittifakın Millet İttifakı'nın adayını destekleyeceği kesin. Çünkü genel anlamda üçüncü ittifak da muhalefet bloğunun bir parçası. İlk tur ya da milletvekili seçimleri için farklı yollar tercih etseler de cumhurbaşkanlığı seçiminde -ikinci tura kalacaklardır- ortak hareket edilir.
Kaynak: Web Özel