Cinsiyet eşitliği için 135, ekonomik eşitlik için 267 sene var
Covid-19, cinsiyet eşitsizliğine 36 yıllık darbe vurdu. Kadın ve erkek arasındaki eşitsizliğin bitmesine 135 sene, iki cins arasındaki ekonomik uçurumun kapanmasına 267 sene daha var. Eğitimde ise eşitliğe ulaşan ülkeler 35'ten 37'ye yükseldi. İşte Dünya Ekonomik Forumu'nun raporunun detayları...?
Dünya Ekonomik Forumu (WEF) “Küresel Cinsiyet Eşitsizliği 2021” raporu, Covid-19 salgınının kadın erkek eşitsizliğini derinleştirdiğini ortaya koydu. 15 yıldır yayınlanan raporun 2021 verilerine göre, pandemi, cinsiyet eşitsizliği mücadelesine 36 yıl kaybettirdi. Bu, raporun yayınlanmaya başladığı 2006'dan bu yana kaydedilen "en yüksek kayıp" demek.
Geçen yılki tahmini hesaplamalara göre, kadınla erkek arasındaki eşitsizlik 99.5 senede son bulacaktı. Ancak patlak veren koronavirüs salgını nedeniyle cinsiyet eşitsizliğinin bitmesi için 135.6 sene daha beklenmesi gerekiyor.
KİM ÖLE KİM KALA!
156 ülkenin verilerini inceleyen rapor, bu yıl da aynı metodolojiyi kullandı ve 'ekonomik fırsat, siyasi güç, eğitim ve sağlık' gibi dört temel göstergeye odaklandı. Buna göre, eğitim ve sağlıkta bir miktar ilerleme kaydedilmesine rağmen, ekonomik eşitsizliğin Covid-19 salgınıyla daha da derinleştiği, kadınların siyasi katılımının daha da düştüğünün altı çizildi.
WEF'in raporundaki şu tablo, dünya genelinde kadınların en çok çalıştığı ilk 5 sektörün 'Sağlık ve Sosyal Yardım', 'Eğitim', 'Konaklama ve Yemek Hizmetleri', 'Kültür ve Eğlence' ile 'Finansal Hizmetler ve Sigorta' olduğunu söylüyor. ?
Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu, Kadın Çalışanların Sektörlere Göre Payı, 2019.
Raporda yer alan verilere göre, dünya genelinde kadınlar milletvekili koltuklarının yüzde 26.1'ine, bakanlık pozisyonlarının da sadece yüzde 22.6'sına sahip. Böyle giderse siyasete katılım tarafındaki cinsiyet eşitsizliğinin, 145 yıl süreceği belirtiliyor. Geçen seneki raporda, bunun 95 yıl süreceği ifade edilmişti.
Ekonomik eşitsizlik ise daha derin bir sorun. WEF'e göre, kadınla erkek arasındaki ekonomik eşitsizlik 2288 yılına kadar kapanmayacak. Türkiye'deki işgücünün pandemiyle birlikte aldığı zararlar çeşitli kurumlar tarafından raporlanırken de vurgulanan bir şey vardı: "Mevcut eşitsizliklerin üzerine bir de pandeminin eklenmesi, kadınlar üzerinde daha yıkıcı etki yaptı." WEF de Küresel Cinsiyet Eşitsizliği 2021 raporunda, daha önce benzer bulguyu raporlayan Uluslararası Çalışma Örgütü'ne (ILO) atıfta bulunuyor. Küresel olarak, istihdamdaki azalmanın kadınlarda erkeklerden daha belirgin olduğuna dikkat çekilen raporda şu veriler yer alıyor: "Salgın döneminde erkekler yüzde 3.9 oranında işlerini kaybederken, kadınlarda bu oran yüzde 5 oldu. Her ne kadar 64 milyon kadın ve 80 milyon erkek işini kaybetmiş olsa da, işgücü piyasasında genel olarak daha az kadın olduğu için, göreceli etki çalışan kadınlar üzerinde daha yüksektir."
Raporda, Covid-19 sonrası cinsiyete göre işgücüne katılımdaki değişiklik ülkelere göre şu şekilde değişti:
?
Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu, Seçili Ülkelerde Cinsiyete Göre İşgücüne Katılımdaki Değişiklik, Covid-19 sonrası.
37 ÜLKE EĞİTİMDE EŞİTLİĞE ULAŞTI
Rapora göre cinsiyet eşitsizliği alanındaki en iyimser sektör, eğitim. Geçen yıl eğitimde cinsiyet eşitliğine ulaşan 35 ülke varken, bu yılki raporda bu sayının 37 ülkeye yükseldiği görüldü. Dünya genelinde eğitimdeki eşitsizliğin ise 14.2 yıl içinde kapanacağı öngörüldüğü ifade edildi.
Eğitimde eşitliğe ulaşan ülkeler ise şöyle sıralanıyor:
?
• Arjantin, •Avustralya, •Avusturya, •Bahamalar, • Belçika, • Güney Afrika'daki 2 milyon nüfuslu Botsvana, • Kanada, • Kolombiya, • Çekya, • Danimarka, • Estonya, • Finlandiya, • Fransa, • Orta Amerika'da 9 milyon nüfuslu Honduras, • İsrail, • Jamaika, • Letonya, • Güney Afrika'da 2.1 milyon nüfuslu Lesotho, • Lüksemburg, • Maldivler, • Malta, • Hollanda, • Yeni Zelanda, • Orta Amerika'da 6.5 milyon nüfuslu Nikaragua, • Rusya, • Slovakya, • Ukrayna, • Slovenya, • Uruguay, • Gürcistan, • Şili, • Dominik Cumhuriyeti, • Norveç, • Güney Afrika'da 2.4 milyon nüfuslu Namibya, • Kosta Rika, • ABD ve • Brezilya.
156 ülke arasında İtalya'nın 57., Azerbaycan'ın 62., Birleşik Arap Emirlikleri'nin 89. olduğu listede Türkiye ise Zimbabve'nin hemen ardından 101. sırada yer aldı. Türkiye bir önceki yıl ise 113. sıradaydı. 12 basamak yükselmiş oldu.
Sağlıkta alanında ise, dünya genelinde cinsiyet ayrımında düşüş eğilimi olduğu ve sağlıkdaki eşitsizliğin yüzde 95 oranında kapandığı açıklandı.
Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) “Küresel Cinsiyet Eşitsizliği 2021” raporuna şu linkten ulaşabilirsiniz: http://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2021.pdf
ÇİFT VARDİYA TEHDİDİ
Bu uçurumun derinleşmesindeki nedenlerden biri, dünyada kadın istihdamının perakende ve turizm sektörlerinde yoğunlaşması... Salgın nedeniyle ekonomik aktivitenin yavaşlamasının yarattığı küresel kriz, bu sektörlere darbe vurunca kadınlar daha çok etkilendi. Bir diğer neden de okulların kapanmasından dolayı kadınların evde çocuklara bakmak zorunda kalması. Yani bir eşitsizlik, diğerini doğuruyor. Çünkü çocuklara kadınların bakıyor olması da yine toplumun kadına biçtiği, eşitsizlik yaratan rollerden biri.
Salgının kadınlar üzerinde orantısız bir ekonomik etki yarattığı birçok yola işaret eden Dünya Ekonomik Forumu Genel Müdürü Saadia Zahidi de, okulların kapanmasıyla birlikte kadınların işyükünün nasıl arttığını şu sözlerle dile getiriyor: “Evden çalışan beyaz yakalı kadınlar da dahil olmak üzere, kadınlar artık bir tür çift vardiya senaryosu altında. Hem evdeki bakım sorumluluklarından birincil derecede sorumlular hem de işyerinde açıkça artan stres altında çalışıyorlar.”
Haberglobal.com.tr olarak hazırladığımız 'Evden Çalışmanın Bir yılı' konulu haberimizde, uzaktan çalışma süresi arttıkça kadının üzerindeki iş yükünün de arttığı vurgulanmıştı.
?
Evden çalışma sözleşmesi ne getirdi, ne götürdü?
TÜRKİYE 156 ÜLKEDE 133. SIRADA
Peki hangi ülke, cinsiyet eşitsizliği sıralamasında kaçıncı sırada? Kadınlar hangi ülkelerde ekonomiye, siyasete ne kadar katılabiliyor?
Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) “Küresel Cinsiyet Eşitsizliği 2021” raporunda, ülkeler, tüm göstergeler genelindeki puanları 0 ila 100 ölçekte ölçen Küresel Cinsiyet Uçurumu Endeksi'ne göre sıralanıyor ve bu puanlar cinsiyet eşitliğine olan mesafe veya bir ülkede kapatılan cinsiyet farkının yüzdesi olarak yorumlanıyor.
Rapora göre, cinsiyet eşitliğine en yakın ülkelerin başında İzlanda, Finlandiya ve Norveç geliyor. ABD’nin 23. sıradan 30’a gerilediği raporda Türkiye de, 156 ülke içerisinde 133. sırada yer aldı. 2020'de ise 130. sıradaydı.
Ekonomik katılım ve fırsat alanında ilk sırada yer alan ülke, Asya'daki 7 milyon nüfuslu Laos oldu. Bunu Karayipler'deki Bahamalar, Doğu Afrika'da 11.5 milyon nüfuslu Burundi, İzlanda ve Belarus izledi. Bu ülkeler, ilk 5'te yer alan ülkeler. Son 5'ye yer alanlar ise şöyle: 156 ülke arasında ekonomik katılım ve fırsat alanında sonuncu olan ülke ise Afganistan oldu. En kötüler arasında Afganistan'dan hemen önceki 4 ülke ise Irak, Yemen, Suriye ve Pakistan oldu. Türkiye ise, Lübnan'dan hemen sonra, 140. sırada yer aldı. Listede Türkiye'den sonra Mali, Cezayir, Umman, Tunus, Moritanya ve Bangladeş geliyor.
Kaynak: Web Özel