Türkiye'de futbol yayıncısını arıyor... Farklı paketler çözüm olur mu? Futbolun bugünkü değeri ne?

Türkiye’de futbol tarihi dönemlerinden birini yaşıyor. İstanbul takımları profesyonel ligler tarihinde ikinci kez ilk ikinin içerisinde yarışta değil, olacak gibi de gözükmüyorlar. Üç Büyükler sezona başladıkları teknik direktörler ile yollarını ayırdı. Döviz kurlarının seviyesinin üstüne Avrupa’da da elle tutulur maddi getirisi olan bir başarı olmayınca transfer de yapılamıyor.

Trabzonspor ise son yılların en güçlü kadrolarından biriyle Abdullah Avcı önderliğinde ligi sürklase etti. En yakın rakibi son yılların iyi planlanmış takımı Konyaspor’un 12 puan önündeler.

Takımlar ise endüstriyel futbol koşullarında daha iyi rekabet edebilmek için yeni yayın hakları ihalesinden daha fazla pay alma peşinde. Yeni yayın ihalesinde 2022-23, 2023-24, 2024-25, 2025-26 ve 2026-27 sezonlarının ilk 3 sezonu veya 5 sezonunun tümü için hazırlanan 4 ana paket var.

YAYIN İÇİN HAZIRLANAN PAKETLER

📺Paket 1-B'nin içeriği: 4’ü hafta sonuna denk gelen derbi olmak üzere, toplam 60 (2022-23 sezonu için 68 maç) hafta sonu Süper Lig maçının canlı yayın hakları.

📺Paket 1-C'de 4’ü hafta içine denk gelen derbi olmak üzere, 36 hafta içi Süper Lig maçının canlı yayını hakları var.

📺Paket 1-D ise TFF 1. Lig maçlarının canlı yayın hakları ve özetleriyle Süper Lig maçlarının geniş özetleriyle haber amaçlı görüntü haklarını kapsıyor.

📺Paket 1-E'de dijital platformlardan Süper Lig kısa özet hakları bulunuyor.

📺Paket 1-F'nin içeriği ise Süper Lig ve TFF 1. Lig maçlarının radyo yayın hakları.

📺Paket 2'de Süper Lig maçlarının uluslararası bahis platformlarında canlı yayın hakkı var.

📺Paket 3 Süper Lig ve TFF 1. Lig maçlarının uluslararası bahis platformlarında düşük çözünürlüklü olarak İnternet TV ve GSM şebekeleri canlı yayın hakkını kapsıyor.

📺Paket 4'te ise paket 1, paket 2 ve paket 3’e giren yayın haklarının tamamı bulunuyor.

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Başkanı Nihat Özdemir’in yaptığı açıklamaya göre; 36’sı yurt dışından olmak üzere toplam 46 firma şartnameyi incelemek için aldı. 14 firma teklifte bulundu. Federasyon bu teklifleri yeterli bulmadı. Eksiklerin tamamlanması için 18 Şubat Cuma’ya kadar süre verildi. Komisyonun teklifleri değerlendirmesinin ardından ihale 21 Şubat'ta sonuçlandırılacak.

Ajansspor’dan İsa Kethüda’nın haberine göre; Saran Grup, BeIN ve Türk Telekom genel tüm paketler için teklif verdi. Turkuvaz Medya ve TRT ise TFF 1. Lig maçlarının canlı yayınları ve maçların geniş özetleri için teklif verdi.

'DIŞ PAZARA SATAMIYORUZ'

Yayıncılar ile kulüplerin yaşadığı ödeme sıkıntıları spor kamuoyunun malumu. Fırat Üniversitesi Spor Yöneticiliği Bölümü’nden Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu’na göre salgın ile birlikte Türkiye’de de dünyada da yayın ihalelerine biçilen değer değişti. Devecioğlu, “Süper Lig iyi yönetilmiyor. Futbol içeriğini dış pazara satamıyoruz, La Liga ve Premier Lig gibi. La Liga gibi Süper Lig'in de reklam açısından bir şeyler yapması gerek” demekte.

Devecioğlu ligin iyi tanıtılmadığını, hakkında yeterli promosyon yapılmadığını söylerken, “Dış pazarda alıcımız yok. Eski ihaledeki 500 milyon dolarlık tutar yüksekti. Yayıncı kuruluşta ödeme sıkıntıları var. Devlet olmasa kulüplerin işleri zor” ifadelerini kullandı.

Yayın gelirinin biraz da sportif başarıya endeksli olduğunu aktaran Devecioğlu, “Yayın biraz da başarı ile alakalıdır. İstanbul takımlarının alıcısı farklı, Anadolu takımlarının alıcısı farklı, UEFA ve Şampiyonlar Ligi'nde rekabet edemiyoruz. Dolayısıyla yayın gelirlerimiz düşük.” değerlendirmesinde bulundu.

Peki bu kadar farklı paket içeriği olması ne anlama geliyor? Spor ekonomisti Sebahattin Devecioğlu’na göre; bu medya ekosisteminde doğru olan paketin bölünmesi. Devecioğlu, “Bizde yurt dışı içeriği yok. Dünyada ligimizin bir alıcısı yok. Türk dizileri 50 ülkede izleniyor, Süper Lig’de böyle bir şey yok” ifadelerini kullanıyor.

'GELİRLERİN GİDECEĞİ YER BELLİ'

Kulüplerin gelirlerinin büyük bir kısmının uzun yıllar Bankalar Birliği anlaşması sebebiyle borçlara gideceği belli. Bu durumu yayın ihalesiyle birlikte değerlendirmesini istediğimiz Devecioğlu, “Bankalar Birliği kulüplere uzun vadeli kredi veriyor, karşılığını resmi gelirler ile ödüyorlar. Yöneticiler kulüpleri borçlandırıyor, bu borçları kulüpler yayın gelirinden neden ödesin?” ifadelerini kullandı.

'TALEP AZALDI, MARKA DEĞERİ DÜŞTÜ'

Spor ekonomisti Gökhan Tiryaki ise bir ürünün değerini ürünün talebinin belirleyeceğini söyledi. Türk futbolunda talebin azalmasıyla marka değerinin düştüğünü anlatan Tiryaki, ihaleye talip olanların verebilecekleri teklif tutarının önceden belli olduğu görüşünde.

Tiryaki, “2016'da yıllık 500 milyon dolar olarak imzalanan yayın hakkı bedeli her geçen yıl gerileyerek 200 milyon dolar seviyesine kadar geriledi. Bugün ise gelen tekliflerde sadece 150 milyon dolar olduğu görülüyor. Kulüpler her yıl verdikleri tavizler ile bu seviyeyi kendileri hazırladı” diyor.

'PAKETİN ŞEKLİNİ DEĞİŞTİRMEK ÇÖZÜM DEĞİL'

Tiryaki’ye göre farklı tiplerde paketler hazırlanması futbolun yaşadığı değer sorununu çözmek için yeterli değil. Spor ekonomisti, “Türk futboluna tekrar insanların talep göstermesini sağlamaya odaklanmak gerekiyor. Bunun için yapılması gereken onlarca madde var. Bu maddelere çözüm bulunmadıktan sonra paketin şeklini istediğimiz kadar farklılaştıralım nihai ürün aynı olacağı için sonuç da aynı çıkacaktır” demekte.

Gökhan Tiryaki’ye göre kulüplerin yeni yayın ihalesinden doğan gelirleri de yine banka borçlarına gidecek ancak geri ödemenin süresi uzadı. Spor ekonomisti, “Türk futbolundaki kulüpler nasıl olsa batmaz/batırmazlar düşüncesinden kurtulmak gerekiyor. Kulüpler sürdürülülebilir sportif, finansal ve idari yapıya kurulmasına odaklanabilirse ve bu yönde adımlar atabilirlerse, bu kötü durum belki de fırsat olabilir” demekte.

Kaynak: Web Özel