TürkAkım'da tarihi gün! Liderler vanayı birlikte çevirdi

Rusya'nın doğal gazını Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya iletecek TürkAkım doğal gaz boru hattı, Haliç Kongre Merkezi'nde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açılışını yapacağı törenle hizmete girdi. 

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov da törende katıldı. Liderler, TürkAkım'ın vanasını birlikte çevirdi ve Karadeniz'in altından Avrupa'ya doğal gaz akışı başladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve Bulgaristan Cumhuriyeti Başbakanı Boyko Borisov temsili olarak hattın vanasını açtı.

Açılış töreninde konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açıklamalarından şu noktalara dikkat çekti:

PUTİN: "TÜRKAKIM BENZERİ OLMAYAN BİR DOĞALGAZ ULAŞTIRMA YÖNTEMİ"

"TürkAkım Avrupa kapısı için önemli bir gelişme. Karadeniz'in dibinden gaz boru hattının döşenmesi Türk-Rus stratejik ortaklığının somut meyveler verdiğini gösteriyor. Dünyadaki zor duruma rağmen, engellemelere rağmen bu çalışmalar devam ediyor. Rus doğalgazını daha önce Trans-Balkan üzerinden, sonra Mavi Akım üzerinden taşıyorduk. Şimdi TürkAkım'dan gelecek. Bu benzeri olmayan bir ulaştırma yöntemi. Boruların uzunluğu 1800 km'yi aşıyor. Bu hiç de kolay olmayan bir proje. İlk hattan gelecek olan doğalgaz Batı Sibirya yataklarından, ikinci hattan gelecek olan doğalgaz Türkiye üzerinden Balkanlar'a, Bulgaristan'a, Yunanistan'a aktarılacak. Bu sevkıyat birçok güney Avrupa ülkesinin ekonomisine olumlu katkı yapacak. Ve Avrupa enerji piyasasının güvenliğini sağlayacak.

Boruların döşenme hızında rekor kırdık; günde 6 km'den fazla boru döşendi. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Gazprom, BOTAŞ ve projeye katkı sağlayan herkese teşekkür ediyorum.

Türk makamlarına ve Türk Cumhurbaşkanı'na çok teşekkür etmek istiyorum, lisansları tam vaktinde sağladılar. Bir siyasi irade gösterdiniz. Ülkenizin ulusal çıkarlarına uygun bir projeye el attınız. Umuyorum ki hem enerji hem de başka alanlarda ileride en iddialı projeleri birlikte hayata geçireceğiz. Hiç de kolay olmayan şartlarda ne yazık ki bulunduğumuz bölgede gerginliğin artırılmasına yönelik çabalar var. Türkiye ve Rusya bambaşka bir örnek ortaya koyuyor."

ERDOĞAN: BÖLGEMİZİN VESAYET SAVAŞLARININ SAHNESİ HALİNE GELMESİNİ İSTEMİYORUZ

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptığı konuşmalarda şu ifadeleri kullandı:

"Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki yakın işbirliğinin son nişanesi olan TürkAkım, büyük emek harcadığımız, bölgemizdeki enerji harikatıs bağlamında tarihi nitelikte bir projedir. Projenin deniz bölümünün tamamlanması vesilesiyle geçen yıl sevgili dostum Putin ile yine İstanbul'da bir tören düzenlemiştik. 1 yılda hattın geri kalan bölümünün de inşaatını tamamladık. Proje sayesinde 31.5 milyar metreküplük doğalgazın 15.75 milyar metreküpü hiç kimse aracı olmadan ülkemize ulaşacaktır. 15 milyon hanenin doğalgaz ihtiyacını karşılayacak. Emeği ve katkısı olan herkese şükranlarımı sunuyor. 

Türkiye OECD ülkeleri arasında 10. en büyük enerji piyasasına sahiptir. 

Geride bıraktığımız 33 senede Rusya'dan yaklaşık 400 milyar metreküp doğalgaz tedariki sağladık. Bu tablo kazan-kazan işbirliğinin en güzel örneğidir. Enerji işbirliğimiz her türlü sınamayı başarıyla atlatmıştır. Bu örnek işbirliği ve bunun zemini üzerinde yeni başarılara imza atmaya devam edeceğiz. Avrupa ülkelerinin ikinci hattan gelecek Rus gazına yoğun ilgi gösterdiğini görüyoruz. Son yıllardaki yatırımlarla kendi coğrafyamız için önemli bir enerji merkezi olacak altyapıya kavuştuk. TANAP'ı aziz kardeşim Aliyev ile birlikte resmen hizmete açtık. Enerjinin İpek Yolu olarak görülen TANAP ile Azerbaycan doğalgazını Türkiye ve Avrupa'nın hizmetine sunduk. Yeni arz kaynaklarının ortaya çıkarılması ve mevcut rezervlerimizin geliştirilmesi doğrultusunda karada ve denizde hidrokarbon kaynakların çıkarılması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bölgesel gerilim peşinde değiliz. Doğu Akdeniz'de ülkemizin dışlandığı hiçbir projenin hayata geçme şansı yoktur.

Akdeniz'deki en uzun kıyı şeridine sahip Türkiye'nin bölgeyle ilgili her projede söz söyleme hakkı olacaktır. Kıyıdaş ülkelerimize çağrımızı tekrarlıyorum: Gelin Akdeniz'i çatışma değil işbirliği sahasına dönüştürelim. Gerek TANAP, gerekse bugün açtığımız TürkAkım, ülkemizin bu vizyonunun en somut nişanesidir. TürkAkım isminin hak sahibi de değerli dostum Sayın Putin'dir.

Muhataplarımızdan beklentimiz bu samimi işbirliği elimizi geri çevirmemeleridir. Rusya ile diplomatik ilişkilerin 100'üncü yılını kutluyoruz. İki komşu devlet arasında münasebetler ise 500 seneyi aşan bir derinliğe ulaşıyor. 

İstiklal Harbimiz'de Rus dostlarımızdan aldığımız desteği unutmamız mümkün değildir. Son dönemlerde de fikir ayrılıklarımızın ortak çıkarlarımıza gölge düşürmesine izin vermedik.

Ülkelerimiz için önemli olan Akkuyu'yu da planladığımız takvimde tamamlayacağız. TürkAkım ise yeni dönemin sembol eserlerinden biri olacaktır. Bir Rus atasözünde ifade edildiği gibi 'Akıllı yol arkadaşı yolun yarısı demektir. Biz de önce Rafik, sonra Tarik diyen bir milletiz. Türk Rus dostluğu ortak projelerle bu dostluğu ete kemiğe büründürmüştür.

Müttefikimiz ABD ile komşumuz İran arasında devam eden gerilim hiç arzu etmediğimiz bir noktaya ulaştı. Ne Irak, Suriye ne Libya ne de Körfez Bölgesi'nin vesayet savaşlarının sahnesi haline gelmesini istemiyoruz. Irak halkının tamamı bizim kardeşimizdir. Yaklaşık 30 yıldır kargaşa ile anılan Irak'ın yeniden huzura kavuşması için büyük çaba harcadık. Savaş tamtamlarının çaldığı süreçte tansiyonu düşürmeye çalıştık. Farklı güçler arasında yürütülen vekalet savaşlarının bedelini maalesef Irak ve Suriye'den masum kardeşlerimiz ödedi. Kardeşin kardeşe düşman hale getirildiği bu tablodan en fazla dış güçler faydalandı. Coğrafyamızda artık yeni bedeller ödemeye kimsenin mecali kalmamıştır. Hiç kimsenin bölgeyi yeniden ateş çemberine atmaya hakkı yoktur. Tüm imkanlarımızı seferber ederek bölgemizin kan ve gözyaşıyla dolmasına izin vermeyeceğiz. Rus dostlarımızın da katkısı ve desteğiyle bu dönemi suhuletle atlatacağımıza inanıyorum."

TürkAkım açılış töreninde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, İletişim Başkanı Fahrettin Altun'un yanı sıra Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov, Bulgaristan Enerji Bakanı Temenuzhka Petkova, Sırbistan Madencilik ve Enerji Bakanı Aleksandar Antic de yer aldı.

Devlet ve hükümet başkanlarının salona girişinin ardından TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin tanıtım videosu gösterildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin'in yanı sıra Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksander Novak'ın konuşmaların ardından Russkaya Kompresör İstasyonu'ndaki Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Oleg Aksyutin ve Kıyıköy Alım Terminali'ndeki BOTAŞ Genel Müdürü Burhan Özcan ile video konferans aracılığıyla bağlantı kuruldu. Aksyutin ile Özcan, projeye ilişkin bilgi verdi.

Daha sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin, Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vucic, Bulgaristan Cumhuriyeti Başbakanı Borisov, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, TBMM Başkanı Şentop, Eski TBMM Başkanları İsmail Kahraman ile Binali Yıldırım, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Gazprom Üst Yöneticisi Alexey Miller açılış sırasında sahnede yer aldı.

Erdoğan, Putin, Vucic ve Borisov'un sembolik vanayı açmasıyla TürkAkım'dan Türkiye'ye gaz arzı başladı. Açılış sırasında ekranda doğal gaz akış animasyonu gösterildi.

Açılıştan sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuk devlet ve hükümet başkanlarıyla ile aile fotoğrafı çektirdi. Öte yandan, törene yerli ve yabancı çok sayıda basın mensubu katıldı.

ERDOĞAN VE PUTİN TÖRENDEN SONRA YENİDEN BİR ARAYA GELDİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan törenin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yeniden bir araya geldi. Görüşmede Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da hazır bulundu.

AVRUPA'NIN ENERJİ GÜVENLİĞİNE KATKI

Karadeniz'in altından Türkiye'ye uzanan doğal gaz boru hattı. Rus gazını Avrupa'ya ulaştıracak olan bu stratejik hat, Türkiye'nin enerji merkezi olma hedefinin önemli kilometre taşlarından biri.

Proje ilk kez 2014'te duyuruldu. Türkiye ve Rusya'nın milli gaz şirketleri mutabakat anlaşması imzaladı. Hükümetler arası anlaşma ise 10 Ekim 2016 tarihindeydi.

Rusya'nın Anapa şehrinden Kıyıköy'e uzanan ve 935'er kilometre uzunluğundaki 2 hattan oluşan TürkAkım'ın inşaat süreci sona erdi. Anapa'da bulunan Russkaya Kompresör İstasyonu ve Türkiye Kıyıköy Alım Terminali de tamamlandı.

Rus gazını doğrudan Türkiye'ye iletecek TürkAkım boru hattı 31 Aralık 2019 itibarıyla gaz akışına hazır hale getirildi.

Her bir hattı 15,75 milyar metreküp olmak üzere toplam 31,5 milyar metreküp gaz kapasitesi bulunan TürkAkım'ın 15,75 milyar metreküp kapasiteli ilk hattı Türkiye'ye gaz akışı sağlarken, aynı kapasiteli ikinci hat üzerinden Avrupa'ya gaz gönderilecek. Bu sayede Avrupa'nın enerji güvenliğine katkı sağlanacak.

BÖLGENİN ENERJİ KORİDORU OLMAK İÇİN ÖNEMLİ BİR ADIM

Hattın Türkiye'deki kara kısmı Bulgaristan sınırında son buluyor. TürkAkım yoluna Bulgaristan ve diğer ülkelerin açtığı boru hatlarıyla devam edecek. Rus gazı Avrupa'nın ortalarına kadar ulaşacak. TürkAkım'ın devreye girmesiyle ile Türkiye, bölgenin enerji koridoru olmak için önemli bir adım daha atmış oldu.