Rusya'da fiyatlar uçtu! 'Yine adapte oluruz...' diyen de var, 'Böyle olmaz' diyen de...
Rusya vatandaşları hayat pahalılığının etkisini hissediyor. Bazı marketlerde temel gıda ürünlerinin satışına kota konurken, ithal ürünlerin fiyatları ciddi şekilde arttı. Bazı vatandaşlar ekonomik duruma tepki gösterirken bazıları ise 'yine adapte oluruz' diyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ekonomik yükü dünyanın üzerinde. Petrolün varili 2014 yılından bu yana ilk kez 130 doları aştı. Türkiye’de motorin fiyatı 22 TL’yi aştı. Amerika Birleşik Devletleri, Venezuela gibi yaptırım uyguladığı bir ülke ile görüşerek üretimi artırmasını istiyor. Körfez ülkeleri ise Amerika’nın petrol isteklerini yerine getirmeye mesafeli.
Batı’nın Rusya’ya uyguladığı ekonomik yaptırımlar ise çok ağır. Öyle ki enerji fiyatlarının yükselmesi uğruna bile olsa Amerika Birleşik Devletleri Rusya’dan enerji ithal edilmesini yasakladı. 2021 yılında ABD, ithal ettiği petrolün yüzde 7,9’unu Rusya’dan alıyordu.
'ÇİN'DEN GELEN ÜRÜNLERE YÜZDE 30 ZAM'
Çatışmaların, bombaların dünyanın her yerindeki insanların günlük yaşamına bir yansıması da var. Ukraynalılar can korkusu yaşayarak bu günleri geçirirken Rusya ekonomisi ise oldukça zor durumda. Ruble dolar karşısında tarihi dip seviyesinde. Moskova’nın güneydoğusundaki Mozaika alışveriş merkezinde Yulia T.’nin cep telefonları için aksesuar sattığı bir standı var. Kadının verdiği bilgilere göre Çin’den gelen Apple ürünlerinin fiyatları en az yüzde 30 zamlandı. Apple ise resmi olarak Rusya’da hizmet vermeyi bıraktı.
Rublenin değer kaybı ile birlikte panik alımları yapan vatandaşlar AVM’lerde büyük kuyruklar oluşturdu. Öyle ki Mozaika’da 3 Mart’ta polis kalabalığa müdahale etmek zorunda kaldı. Hazır giyim markalarından H&M ilk başta ‘teknik sorunlardan dolayı’ ülkede hizmet veremediğini söyledi.
'DÖNMEZLERSE ONLAR KAYBEDER'
50 yaşındaki Alexandre, “Ikea ve Prada olmadan da yaparız” diyor. Rus vatandaşa göre nisan ayında işgal bitmiş olacak ve eğer markalar Rusya’ya dönmezse onlar kaybedecek.
Vücut geliştirme için gıda takviyesi ürünleri satan Sergei, sektörüne spesifik olarak bir yaptırım uygulanmasa bile ürünlerin fiyatının yüzde 20 yükseldiğini söylüyor ve her zamanki gibi süreçlere uyum sağlayacaklarını aktarıyor.
Ağırlıklı olarak Rusya’da üretilen gıda ürünlerini satan bir süpermarkette fiyatların çok artmadığı gözleniyor. Bu markette 10 kutudan fazla şeker, yağ, un ve makarna almak yasaklanmış. Bir yaşlı kadın, “Emekli maaşları ödeniyor, iyi yaşıyoruz ve iyi yaşayacağız” demekte.
'FİYATLARA BAKMA'
24 yaşındaki Ouliana, “Erkek arkadaşlarım bana fiyatlara bakmamam gerektiğini söyledi” demekte. İnşaat sektöründe çalışan genç kadın ekonomik sıkıntıları ilk elden hissediyor. Erkek arkadaşı ile yeni eve çıkmışlar ve evin bazı eksiklerini batılı markalardan gidermeyeceklerini söylüyorlar.
Ouliana, Rus medyası ve Harkov’daki arkadaşlarının söylediklerinden hangisinin doğru olduğunu kestirememiş ve Ukrayna meselesi hakkında kafası karışık. “Artık kime inanacağımı bilmiyorum” demekte.
51 yaşındaki Vladimir’in ise konu hakkında görüşleri daha net: Ekonomik durum daha kötü olacak, kriz 1998’den, 2008’den ve 2014’ten daha kötü. Eşinin geçen sene aldığı Güney Kore üretimi bir yüz kremi geçen sene 900 ruble iken bu sene 1400 rubleye çıkmış.
TWITTER YOK
Geçen pazartesi günü Apple Pay, Google Pay gibi uygulamalar Rusya’da çalışmamaya başladı. Metro önünde vatandaşlar bilet alabilmek için büyük kuyruklar oluşturdu. Ülkenin büyük bankalarından VTB yaptırım listesinde. Şu an VPN indirmeden ülkede Twitter’a girilemiyor, Twitter ise Tor tarayıcı (dark web) üzerinden siteye girilmesini sağlamaya çalışıyor.
Kuzey Carolina Üniversitesi’nde Savaş dönemi üzerine çalışan Profesör Jeremy Rinker, “Her zaman hükümetin söylediğine inanan insanlar olacaktır. Aynısını büyük protestolar varken 2. Körfez Savaşı zamanında da gördük. Kitle imha silahları olduğu söyleniyordu. Böyle anlatılar kalıcı olabilir” ifadelerini kullandı.
*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Le Monde'da Benoît Vitkine imzası ile yayımlanan 'A Moscou, l’inquiétude contenue des consommateurs russes' isimli makaleden alınmıştır.
Ek kaynak: Vice
Kaynak: Web Özel