Üç yılda 20 kilogram et eksildi
Salgın döneminde azalan alım gücü ile restoranlar, okul yemekhaneleri ve otellerin iş kaybı yaşaması kırmızı et tüketimini vurdu. Dört kişilik bir aile 2017'de yıllık 48 kilo et tüketirken, 2020'de 28 kilo tüketebildi.
Pandeminin etkin olduğu son 1.5 yılda Türkiye'deki kişi başı yıllık kırmızı et tüketimi azaldı.
Haberglobal.com.tr'ye konuşan Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (ETBİR) Başkanı Ahmet Yücesan, "2017, 2018 ve 2019'da yıllık kişi başı kırmızı et tüketimi ortalama 12-14 kilo aralığında iken pandemiyle birlikte 7-8 kiloya geriledi" dedi.
Yücesan, bunun nedenini artan fiyatlardan dolayı vatandaşın alım gücünün düşmesine; aynı zamanda restoran, otel, okul yemekhaneleri gibi yerlerin iş yapamamasına bağladı. Yücesan'ın verdiği bilgiye göre, iç piyasada toplam tüketimin yüzde 40'ını vatandaş, yüzde 30'unu restoranlar ve turizm işletmeleri yapıyor.
Ulusal Kırmızı Et Konseyi Başkan Vekili ve Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ da bir yıl içinde yüzde 10 zamlanan kırmızı et fiyatlarına ilişkin üretim maliyetlerindeki 'anormal artışlara' dikkat çekti.
"GEREKEN ZAM YAPILAMADI"
Kurban Bayramı'na sayılı günler kala et fiyatlarında da hareketlilik yaşanmaya başladı. TÜİK verilerine göre son bir yılda dana eti yüzde 10.7 zamlanarak 60 liraya; beyaz et yüzde 38.6 zamlanarak 18.4 TL'ye yükseldi. Ancak bunlar ülke genelindeki ortalama fiyatlar. Bir kilo tavuğun fiyatı 28 liraya kadar çıkıyor.
ETBİR Başkanı Ahmet Yücesan, 2020'de iç piyasada yüzde 30'luk bir küçülme yaşandığını, talepte beklenilen artışın 1 Haziran'daki kademeli normalleşmeden sonra da yakalanmadığını söylüyor. Bu nedenle maliyetlerin artmasından kaynaklanan zamları fiyatlara yansıtamadıklarına, fiyatların baskılandığına dikkat çekiyor:
"Mevcut enflasyona göre yüzde 30 zam yapılmalıydı. Ancak yüzde 10 yapılabildi. Kurban Bayramı'nı izleyen aylarda talep düşeceği için fiyatlarda artış olmaz ama eylül, ekim gibi enflasyon ve maliyetlere göre tüketiciye yanısyacak zamlar mevcut."
"MALİYETLER ORTADA"
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ ise, maliyetlerin son bir yılda çok sert arttığına, özellikle yem fiyatlarının iki katına çıktığına vurgu yaptı.
Bu yüzden et fiyatlarındaki yıllık yüzde 10'luk artışı normal karşıladıklarını ifade eden Yalçındağ, "Gelinen noktada etin bugünkü maliyetlerle nasıl üretildiği ortada" dedi.
SÜTTEKİ SIKINTI ETİ DE VURACAK
Öte yandan ETBİR Başkanı Ahmet Yücesan, sektörde asıl tedirginlik yaratan durumun ise süt üreticinin çaresizlikten hayvanlarını kesime göndermesi olduğunu söylüyor.
Bu durumun yalnızca süt üreticisini değil et üreticisini de vurduğuna dikkat çeken Yücesan, "Etimizi süt hayvanlarından elde edilen yavrulardan temin ediyoruz. Anaç hayvanlar bir yıldır aşırı şekilde kesiliyor. Bu da hayvan varlığının azalması demek. Kırmızı etteki en büyük tehlike budur şu an" dedi.
Yücesan, bu sorunun ithalatla çözülemeyeceğini, çünkü dünyadaki kırmızı et üretiminde sıkıntılar yaşanacağının işaretleri olduğuna dikkat çekerek şöyle devam etti: "Kendi ülkemizde daha uygun maliyetlerle üretim yapmamız sağlanmalı."
Öte yandan Kızılay, vekâletle kurban kesim kampanyası ile yurt içi ve yurt dışı kurban fiyatlarını belirlediğini açıkladı. Kampanya başlatan Kızılay, Türkiye dâhil 21 ülkede toplam 150 bini aşkın hisselik kurban kesmeyi hedeflediğini duyurdu. Yapılan açıklamada, "Kızılay, 2021 yılı için vekalet bedelini ise yurt içi bin 50 lira olarak belirledi. Yurt dışından vekalet vermek isteyenler ise 125 dolar veya 105 euro bedel karşılığında bir hisselik vekaletini Kızılay’a verebilecek" denildi.
KURBAN VEKALETİ KIZILAY’A NASIL VERİLİR?
Hayırseverler vekâletlerini, bankalarda bulunan Türk Kızılay bağış hesaplarından, internet bankacılığından, tüm PTT İşlem Merkezlerinin 2868 no’lu Türk Kızılay Posta Çeki hesabından, www.kizilay.org.tr’den, 168 Türk Kızılay ücretsiz danışma ve bağış hattından, mobil uygulamadan ve ülke genelindeki tüm Kızılay şubelerinden verebilecekler.
gamze.bal@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel