Küresel piyasalar Rusya ile çalkalandı

Küresel pay piyasaları, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasıyla dalgalı bir seyir izlerken, gelecek hafta iki ülke arasındaki gelişmelerin yanı sıra ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları ve yoğun veri gündemi yatırımcıların odağına yerleşti.

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması varlık fiyatları üzerinde baş rolü oynadı.

Küresel pay piyasaları, perşembe günü başlayan saldırının ardından piyasalarda riskli görülen varlıklardan kaçışı beraberinde getirirken, başta ABD, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve İngiltere olmak üzere birçok ülke Rusya'ya yaptırım uygulama kararı aldı.

Özellikle ABD ve Avrupa tarafından Rusya'ya karşı yaptırım açıklamaları, jeopolitik risklerin sınırlı kalabileceği ve kısa süre içinde tekrar diplomasiye dönülebileceği beklentilerini artırırken, yatırımcıların da yeniden borsalarda alıma yönelmelerini sağladı.

Analistler, Ukrayna'daki gelişmeler ve açıklamaların piyasaların yönü üzerinde belirleyici olmaya devam edeceğini belirterek, oynaklığın yüksek olması nedeniyle yatırımcıların temkinli davranması gerektiğini ifade etti.

Öte yandan, saldırı haberleriyle birlikte güvenli liman alımları ve tedarik konusunda yaşanabilecek sorunlar nedeniyle yükselen altın, petrol ve tahvil fiyatları ise diplomasiye dönüleceği beklentisiyle haftalık bazda kazançlarını büyük ölçüde geri verdi.

Diplomasiye dönüleceği yönündeki açıklamaların piyasaları pozitif etkileyeceğini aktaran analistler, enerji ve emtia fiyatlarında düşüşün devam etmesi durumunda pay piyasalarındaki yükselişlerin kalıcı olacağını kaydetti.

Altının ons fiyatı, bu hafta Ocak 2021'den bu yana gördüğü en yüksek seviye olan 1.950 dolara çıkmasının ardından kazançlarını geri vererek, haftayı yüzde 0,47 azalışla 1.888 dolardan tamamladı.

ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi de hafta içinde yüzde 1,84'e kadar gerilemesine karşın hafta kapanışına yakın azalan tahvil talebiyle yükselerek haftayı yüzde 2'den kapattı.

Brent petrolün varil fiyatı ise tedarik sorunları endişesiyle 102,1 dolarla 1 Eylül 2014 haftasından bu yana en yüksek seviyeye çıkmasının ardından kazançlarının büyük kısmını geri vererek haftayı yüzde 1,8 artışla 93,8 dolardan tamamladı.

ABD'DE GÜNDEM YOĞUN OLACAK

ABD'de bu hafta pay piyasaları haftanın ilk yarısında düşüş eğiliminde hareket etse de, perşembe ve cuma günü Rusya'ya karşı açıklanan yaptırımların jeopolitik riskleri azaltacağı beklentisiyle kayıplar Dow Jones endeksi hariç geri alındı.

ABD Başkanı Joe Biden, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'ya askeri harekat düzenleyerek savaşı seçtiğini ve sonuçlarına katlanacağını belirterek, ağırlıklı olarak Rus bankacılık sistemini ve ekonomisini hedef alan yaptırımları açıkladı.

Aralarında ülkenin en büyük ikinci bankası VTB'nin de bulunduğu 4 büyük Rus bankasına yaptırım getireceklerini duyuran Biden, bu bankaların toplamda 1 trilyon dolarlık varlıklarını da dondurduklarını aktardı.

ABD, son olarak Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısı nedeniyle ABD'nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Rus güvenlik yetkililerine yaptırım uygulayacağını açıkladı.

Gelecek hafta ise gündemin odağında Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerin yanı sıra, Fed Başkanı Powell'ın çarşamba ve perşembe günü yapacağı açıklamalar ile cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verileri bulunuyor.

Analistler, Powell'ın açıklamalarında yükselen jeopolitik risklerin para politikasına olası etkilerine ilişkin ipuçlarının aranacağını kaydederek, yoğun makro ekonomik veri gündeminin de piyasalarda oynaklığı artırabileceğini ifade etti.

Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzde 0,82 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,08 değer kazanırken, Dow Jones endeksi yüzde 1,90 değer kaybetti.

28 Şubat ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi toptan stoklar ve Dallas Fed imalat aktivite endeksi, salı imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI, inşaat harcamaları ve ISM imalat sanayi PMI, çarşamba ADP istihdam raporu ve Fed'in Bej Kitap raporu, perşembe hizmet sektörü PMI, fabrika siparişleri ve dayanaklı mal siparişleri ile cuma tarım dışı istihdam ve işsizlik verileri takip edilecek.

AVRUPA'DA RİSK EN ÜST SEVİYEDE

Avrupa borsalarında artan jeopolitik risklerle satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, gelecek hafta da konuya ilişkin gelişmeler yatırımcıların odağında bulunuyor.

Avrupa ülkelerinin enerji tedarikinde Rusya'ya olan bağımlılıkları ülkelerin daha sert önlemler almasını engellese de, Avrupa ülkelerinin neredeyse tamamı Rusya'ya yaptırım kararı aldı.

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasının ardından Almanya, Kuzey Akım 2 projesinde ruhsatlandırma sürecini durdururken, AB tarafından, Rusya Federasyonu, hükümeti ve Merkez Bankasına finans sağlamak yasaklandı.

AB ülkeleri Rusya'nın sermaye piyasalarına erişimini engelleyecek mali yaptırımların da uygulanmasında uzlaşılırken, bu çerçevede, Rus bankacılık piyasasının yüzde 70'ini kapsayacak ve kamuya ait şirketleri de içerecek yaptırımların hayata geçirilmesi kararlaştırıldı.

Ulaşım sektörünün de yaptırım kapsamına alınmasına karar verilirken, Rusya'nın mevcut ticari uçak filosuna yedek parça ve ekipman satışına yasak getirildi.

Rusya'nın çip gibi önemli teknolojilere erişimi de sınırlandırıldı.

Öte yandan, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, ECB'nin, fiyat istikrarı ve Avro Bölgesi'nin finansal sisteminde istikrarın sağlanması için gereken her şeyi yapacağını belirtti.

Avrupa'da artan jeopolitik gerilimle birlikte nisan vadeli doğal gaz kontratı haftalık bazda yüzde 27,8 artışla 93,1 avroya çıkarken, hafta içinde 143 avroyu test etti.

Analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerin varlık fiyatlarını etkilemeyi sürdürmesinin beklendiğini kaydederek, özellikle emtia fiyatlarındaki oynaklığın riskli varlıklar üzerindeki satış baskısını güçlendirebileceğini ifade etti.

Bölgede açıklanan makroekonomik verilere göre Almanya'da Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) 2021'in 4. çeyreğinde yıllık yüzde 1,8 ile beklentilerin üzerinde büyürken, Avro Bölgesi'nde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 5,1 arttı.

Bu gelişmelerle bu hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,32, Almanya'da DAX endeksi yüzde 3,16, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,56 ve İtalya'da MIB 30 endeksi ise yüzde 2,77 değer kaybetti.

Gelecek hafta salı bölge genelinde imalat sanayi PMI, çarşamba Almanya'da işsizlik ve Avro Bölgesi'nde TÜFE, perşembe bölge genelinde hizmet sektörü PMI ve Avro Bölgesi'nde işsizlik ile cuma Almanya'da dış ticaret dengesi verileri takip edilecek.

ASYA'DA ÇİN POZİTİF AYRIŞMAYI BAŞARDI

Asya pay piyasaları da artan jeopolitik risklerle satış ağırlıklı bir seyir izlerken, Çin'in bu sene genişleyici makroekonomik politikaları duyurması aşağı yönlü baskıları törpüledi.

Japonya, Rusya'ya uygulanan yaptırımlarda ABD ve AB ülkelerine katılırken, Çin temkinli duruşunu koruyor.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) bugün yapılan oylamada, Ukrayna'daki saldırılarını kınayan karar tasarısı veto edilirken, Çin, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri çekimser kaldı.

Öte yandan, Çin Merkez Bankası (PBoC) haftanın son işlem gününde piyasalara likidite sağlaması ve Çin'in makro ekonomik politikalarda bu sene destekleyici bir tutum takınacağını duyurması risk algısını kısmen de olsa törpüledi.

Japonya'da hafta içinde açıklanan verilere göre, enflasyon şubatta yüzde 1 ile beklentilerin üzerinde artış kaydederken, ülke merkez bankasından yapılan açıklamada, son fiyat hareketlerine ilişkin analizlerin, yurt içi ve yurt dışı enflasyon farklılıkları üzerine derinleştirilmesi gerektiği vurgulandı.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şangay bileşik endeksi yüzde 1,13, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,38, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 6,41 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 2,48 değer kaybetti.

Rusya'da RTS endeksi cuma günü yüzde 26,1 değer kazansa da, haftayı yüzde 32,7 azalışla tamamladı.

28 Şubat ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi Japonya'da perakende satışlar ve sanayi üretimi, salı Çin'de imalat sanayi PMI ve perşembe Çin'de hizmet sektörü PMI ile cuma Japonya'da işsizlik oranı verileri takip edilecek.

YURT İÇİNDE GÖZLER BÜYÜME VE ENFLASYON VERİLERİNE ÇEVRİLDİ

Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi küresel pay piyasalarına paralel değer kaybederken, gelecek hafta Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerle birlikte pazartesi 2021 4. çeyrek GSYH ve perşembe TÜFE verileri takip edilecek.

AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler, GSYH'nin 2021 yılının 4. çeyreğinde yüzde 8,7 büyümesini bekliyor.

Analistler, Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmelerin pay piyasaları üzerinde etkili olmayı sürdürdüğünü kaydederek, artan oynaklık sebebiyle temkinli hareket etmelerinin faydalı olacağını söyledi.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 3,94 azalışla 1.952,40 puandan tamamlarken, Dolar/TL yüzde 1,02 yükselerek 13,7954'e çıktı.

BIST 100 endeksinde teknik açıdan 2.000 puanın direnç, 1.870 puanın destek konumunda olduğunu kaydeden analistler, 1 Mart'ın şirketlerin bilanço açıklamaları için son gün olduğunu hatırlattı.

Gelecek hafta yurt içinde ayrıca, pazartesi dış ticaret dengesi, salı imalat sanayi PMI ve cuma TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru verileri takip edilecek.

Kaynak: AA