Küresel piyasalar negatif seyrediyor

Küresel piyasalarda, enerji krizi ve resesyon endişelerinin yanı sıra ABD başta olmak üzere merkez bankalarının sıkılaştırıcı tedbirlere devam edeceği beklentileri ile negatif bir seyir izleniyor.

Dünya genelinde açıklanan makroekonomik veriler ve enerji konusundaki gelişmeler piyasalara yön vermeye devam ediyor.

ABD'de dün açıklanan verilere göre, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet endeksi, ağustosta aylık bazda 0,2 puan artarak 56,9 ile 4 ayın en yüksek seviyesine çıktı.

Söz konusu verinin ekonomik gidişata ilişkin olumlu sinyal vermesi enflasyon endişelerini güçlendirirken, para piyasalarında Fed'in 21 Eylül'deki toplantıda 75 baz puan faiz artıracağı ihtimali yüzde 74 ihtimalle fiyatlanmaya başladı.

Enflasyon ve ultra şahin Fed'e ilişkin korkular tahvil piyasalarında satış baskısını artırırken, dolar talebi güçlenmeye devam etti.

Dolar endeksi 110,7'yle son 20 yılın en yükseğini görmesinin ardından şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 110,5 seviyesinde bulunuyor.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu pazartesi günlük üretimi eylülde 100 bin varil azaltacaklarını duyurmalarına karşın özellikle Asya ve Avrupa'da ekonomik gidişata ilişkin endişeler ve güçlü dolar petrol fiyatını baskılıyor.

Brent petrolün varil fiyatı düşüş eğilimini ikinci güne taşırken, şu sıralarda yüzde 1,7 azalışla 91 dolardan alıcı buluyor.

Son 20 yılın zirvesindeki dolar, altın ve bakır gibi metallerdeki düşüşte de etkili olurken, bu sabah altının ons fiyatı önceki kapanışa göre yüzde 0,4 azalışla 1.696 dolar, bakırın libresi ise yüzde 1,3 düşüşle 3,45 dolarda bulunuyor.

Söz konusu gelişmelerle dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,41, Nasdaq endeksi yüzde 0,74 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,55 geriledi. New York borsasında endeks vadeli kontratlar yeni günde, sınırlı da ola satış ağırlıklı seyrini sürdürüyor.

Avrupa'da gözler yarın Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) açıklayacağı para politikası kararlarına çevrilirken, yatırımcıların karar öncesinde temkinli hareket ettikleri görülüyor.

Para piyasalarında ECB'nin bölgede rekor seviyelere çıkan enflasyonun ardından tarihinde ilk kez 75 baz puan faiz artıracağı fiyatlanırken, bölge genelinde tahvil piyasalarındaki satış baskısı derinleşiyor.

Öte yandan, Avrupa'nın enerji krizi ekonomileri olumsuz etkilemeyi sürdürürken, dün Almanya'da açıklanan verilere göre fabrika siparişleri temmuzda yüzde 1,1 azalarak beklentilerin altında kaldı.

ECB'nin kararına ilişkin beklentilere karşın söz konusu gelişmelerle dolar karşısında zayıflamaya devam eden avro, dün tekrar son 20 yılın en düşüğünü test etti. Avro/dolar paritesi dün 0,9864'e kadar inmesinin ardından günü 0,9905'ten tamamladı.

Bu gelişmelerle dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,18, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,87 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,19 değer kazanırken, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yatay seyretti. Avrupa'da, endeks vadeli işlem kontratları yeni günü ise düşüşle başladı.

Asya borsalarında da satış ağırlıklı bir seyir öne çıkıyor.

Bölgede açıklanan makroekonomik verilere göre, Çin'in ağustostaki ihracatı yüzde 7,1 artışla beklentilerin oldukça gerisinde kalırken, dış ticaret fazlası da 79,4 milyar dolara geriledi.

Ülkede devam eden kuraklık ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını üretimi olumsuz etkilemeye devam ederken, Çin Merkez Bankası (PBoC) dolar karşısında gerileyen yuanı korumak için önemli çaba sarf ediyor.

Japonya'da açıklanan makroekonomik verilerde öncü endeks 99,6'ya gerilerken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) yüzde 0,25'e yaklaşan 10 yıllık tahvil faizlerine ve düşüş eğilimini sürdüren yene müdahale edebileceğini duyurdu.

Dün yüzde 1,6 yükselişle 142,8 seviyesinden kapanış yapan dolar/yen paritesi, yeni günde yüzde 0,9 yükselişle 144 seviyesinde bulunuyor.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,7, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,5, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 değer kaybetti.

Yurt içi pay piyasaları ise küresel pay piyasalarından pozitif ayrışmayı sürdürüyor.

Dün, BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,98 kazançla 3.391,38 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu da 3.448,93 puana taşıdı. Toplam işlem hacmi de 122,9 milyar lira ile rekor seviyede gerçekleşti.

Dolar/TL dün yatay seyirle 18,2245'ten kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2370 seviyesinde işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu, yurt dışında ise Avro Bölgesi'nde büyüme ve ABD'de dış ticaret açığı ve Fed'in Bej Kitap Raporu'nun takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.420 ve 3.440 seviyelerinin direnç, 3.330 puanın destek konumunda olduğunu söyledi.

Kaynak: AA