İspanya'nın dikkat çeken yükselişi: Emsallerini geride bıraktı!

İspanya'nın IBEX 35 Endeksi Mayıs 2017'den bu yana en yüksek noktasına ulaştı. Ayrıca, İspanya'da konut fiyatları 2023 yılında yüzde 4,2 oranında artarak diğer Avrupa piyasalarında görülen hızın oldukça üzerine çıktı.

Euronews'in haberine göre, İspanya ekonomisi 2023'ün son çeyreğinde, bir önceki dönemdeki yüzde 0,4'lük genişlemenin ardından yıllık yüzde 0,6 oranında büyüdü. Bu büyüme artışı ağırlıklı olarak, süregelen enflasyonist baskılara ve yüksek faiz oranlarına meydan okuyan dirençli iç talepten güç aldı.

Dikkat çekici bir şekilde, İspanya'nın büyüme yörüngesi, her ikisi de yüzde 0'da durgunlaşan Avro Bölgesi ve AB ortalamalarını çok aştı. Dahası, İspanya 2023'ün dördüncü çeyreğinde Avrupa'da yeni istihdamda en güçlü artışlardan birine tanık oldu ve sadece Romanya (yüzde 1,5) ve Malta'nın (yüzde 1,4) gerisinde kaldı.

İberya ülkesinde perakende satışlar Şubat 2024'te yıllık bazda yüzde 1,9 artarak üst üste 15. yıllık artışını kaydetti. Bununla birlikte, İspanyol enflasyonu 2022'de görülen çift haneli oranlardan önemli ölçüde gerilemiş olsa da, hala Covid salgını öncesi seviyelerin önemli ölçüde üzerinde seyrediyor.

Enflasyon rakamları

2022'de görülen çift haneli enflasyon oranlarındaki düşüşe rağmen, İspanya'nın enflasyonu salgın öncesi seviyelerin üzerinde kalmaya devam ediyor.

Mart 2024'te İspanya'nın tüketici fiyatları enflasyon oranı yıllık bazda yüzde 3,2'ye yükselerek piyasa tahminleriyle uyumlu hale geldi ve Şubat ayındaki altı ayın en düşük seviyesi olan yüzde 2,8'den yükseldi. Ancak, gıda ve enerji gibi değişken bileşenlerin hariç tutulduğu çekirdek enflasyon oranı, Şubat 2022'den bu yana en düşük seviye olan yüzde 3,3'e gerilemişti.

Finans sektörü yükselişte

Finans cephesinde, İspanyol varlıkları dikkat çekici bir performans döneminin tadını çıkarıyor. 

Piyasa değerine göre en büyük 35 İspanyol şirketini içeren IBEX 35 Endeksi, Mart ayında yaklaşık yüzde 11 artarak art arda dört hafta kazanç sağladı ve Mayıs 2017'den bu yana görülmemiş bir yükseliş kaydetti.

Ayrıca, İspanya'nın 10 yıllık bonoları ile Alman Bundları arasındaki fark, Şubat 2022'den bu yana görülmemiş düşük seviyelere indikten ve on yıllık ortalamasının altına düştükten sonra Mart ayı sonunda 85 baz puan civarında seyretti.

Konut fiyatları

Bu arada ING ekonomisti Wouter Thierie, İspanya'da konut fiyatlarının 2023 yılında ortalama yüzde 4,2 artış göstererek, büyük ölçüde artan faiz oranlarının bir sonucu olarak geçen yıl ortalama konut fiyat artışının negatif olduğu birçok Avro Bölgesi ülkesinde gözlemlenen eğilimi tersine çevirdiğini belirtti.

"Özellikle Avrupa Merkez Bankası'nın bu yıl içinde faiz oranlarını düşürmeye başlaması halinde, düşen değişken faiz oranları nedeniyle daha fazla fiyat artışı için alan bulunmaktadır. Buna ek olarak, artan sayıda İspanyol hane halkı da belirli bölgelerdeki sıkışıklığa katkıda bulunacak ve bu da bu yıl konut fiyatlarındaki büyümeyi destekleyecektir."

İspanya'nın görünümünü pozitife yükseltti

İspanya'nın genel ekonomik ivmesi, Moody's'in Mart ayında İspanya Hükümeti'nin görünümünü durağandan pozitife çevirmesine ve Baa1 olan notunu korumasına neden oldu.

Derecelendirme kuruluşu, İspanya'nın düşük özel sektör kaldıracını, güçlü bankacılık sektörünü, cari hesap fazlasını ve iyileşen işgücü piyasasını güçlü yönleri olarak vurguladı. Bununla birlikte, İspanya'nın yüksek borç yükü ve yaşlanan nüfus gibi mali istikrarı etkileyebilecek yapısal sorunlar gibi zorluklarına da dikkat çekti.

Eurostat'ın son tahminlerine göre İspanya ekonomisinin 2024 yılında yüzde 1.7, 2025 yılında ise yüzde 2 büyüyerek Avrupa Birliği ortalaması olan sırasıyla yüzde 0.9 ve yüzde 1.7'yi aşacağı öngörülüyor.

Eurostat, tüketim ve yatırımın bu yıl ekonomik genişlemenin başlıca itici güçleri olacağını, özel tüketimin reel gelir artışları ve birikmiş hane halkı tasarruflarının kullanımıyla destekleneceğini, yatırım büyümesinin ise İyileşme ve Dayanıklılık Planının genişleyen uygulamasıyla destekleneceğini açıkladı. 

Enflasyon AB ortalamasının altında

Enflasyon görünümüne bakıldığında, İspanya'da enflasyonun ılımlı bir seyir izleyeceği ve yıl için ortalama manşet enflasyonun yüzde 3,2 ile Avrupa Birliği ortalaması olan yüzde 3'ün biraz üzerinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. İspanya'da enflasyonun 2025 yılında yüzde 2,1'e gerileyerek hem Avrupa Birliği (yüzde 2,5) hem de Avro Bölgesi (yüzde 2) ortalamalarının altında kalması bekleniyor.

Altta yatan fiyat baskılarının düşüş eğiliminde olmasına rağmen, yüksek enerji fiyatlarını hafifletmeyi amaçlayan hükümet tedbirlerinin kademeli olarak kaldırılması enflasyonu geçici olarak yukarı çekebilir.