Gelir vergisi nedir? Gelir vergisi nasıl hesaplanır? Gelir vergisi ne zaman, nereye ödenir?

Vergi mükelleflerinin kafasını uzun yıllardır karıştıran gelir vergisi, vergi beyannamesini geç vermekten ödeme günlerini kaçırmaya kadar pek çok soruna neden olmakta. Tüm bu sorunları bir kenara bırakabilmeniz adına bugün, temel bilgilere geri dönerek size gelir vergisinin ne olduğunu ve gelir vergisini adım adım nasıl hesaplanacağını bu içeriğimizde anlatacağız.

GELİR VERGİSİ NEDİR?

Gelir vergisi, hükümetin yıl boyunca gerçek kişiler tarafından kazanılan gelirlerden topladığı bir vergidir. Vergi olarak ne kadar ödeyeceğiniz, bir yılda ne kadar gelir elde ettiğinize bağlıdır.

GELİRİN UNSURLARI NELERDİR?

Gelir vergisine tabi gelirler “Gelir Vergisi Kanunu”nda tanımlanmıştır. Buna göre gelire giren kazanç ve iratlar şunlardır (TDK’ye göre irat; gelir, gelir getiren mülk.) :

- Ticari kazançlar

- Zirai kazançlar

- Ücretler

- Serbest meslek kazançları

- Gayrimenkul sermaye iratları

- Menkul sermaye iratları

- Diğer kazanç ve iratlar.

GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ KİMLERDİR? KİMLER GELİR VERGİSİ ÖDER?

Gelir vergisi için tam mükellefler:

- İkametgahı Türkiye’de bulunanlar,

- Bir takvim yılı içerisinde Türkiye'de devamlı bir şekilde altı aydan fazla oturanlar,

- Resmi daire ve müesseselere ya da merkezi Türkiye'de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısı ile yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşlarıdır.

Bu mükelleflerin Türkiye içinde ve dışında elde etmiş oldukları kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilirler.

Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler dar mükellef kabul edilir ve yalnızca Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilme işlemine tabii tutulurlar.

GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ NEDİR, NEREDE BULUNUR, NE ZAMAN VERİLİR?

Gelir vergisi beyannamesi gelirinizi belirten ve verginin tarhının gerçekleşmesi için verilen beyanname olarak ifade edilebilir. Gelir İdaresi Başkanlığı Web Sitesi'nin ilgili bölümünden beyannameye ulaşabilirsiniz.

Yıllık gelir vergisi beyannamesi izleyen yılın Mart ayının son gününün akşamına kadar verilir. Gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın Şubat ayının başından 25. günü akşamına kadar verilir.

GELİR VERGİSİ NE ZAMAN ÖDENİR?

Gelir Vergisi iki taksitle ödenir. Eğer gelir yalnızca basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan oluşmuyor ise ilk taksit mart ayı sonuna dek, ikinci taksit temmuz ayı sonuna kadar ödenmesi lazımdır.

Eğer gelir sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan oluşuyorsa ilk taksit şubat ayı sonuna kadar ikinci taksit haziran ayı sonuna kadar ödenir.

GELİR VERGİSİ NEREYE ÖDENİR?

Mükelleflerin ikametgahlarının bulunduğu vergi dairesi, iş yerlerinin bağlı bulunduğu vergi dairesi veya bankalar aracılığıyla ödemeler gerçekleştirilebilir.

2022 gelir vergisi tarifesi nedir? 2022 gelir vergisi oranları ve gelir vergisi dilimleri

GELİR VERGİSİ HESAPLAMA

Yukarıdaki vergi tarifesine göre birkaç gelir vergisi hesaplama işlemi yapalım.

Gelir vergisi hesaplama örneği

Gelir vergisi hesaplama örnek:

32.000 TL altındaki gelirler için %15 oranında gelir vergisi alınır. Diyelim ki verginin matrahı yani verginin işlem göreceği miktar 6.000 TL. Bu miktar için gelir vergisi vergi tarifesinin birinci diliminde kaldığı için %15’lik orana tabi olacaktır. Yani ödenmesi gereken vergi miktarı 6.000 x %15 = 900 TL olacaktır.

Kaynak: Haber Global TV