Dünyanın peşinde olduğu soru: İkinci el fiyatları ne zaman düşecek?

Sıfır otomobil tedariği 2020’nin başından beri bütün dünyada önemli bir sorun. Türkiye’de kurların artışı ve sıfır otomobil sevkiyatlarında yaşanan sorunlar sonrası ikinci el otomobil fiyatları ciddi şekilde arttı. TL faizlerinin düşmesi de otomobili bir yatırım enstrümanı haline getirdi. Bazı modellerin ikinci elleri sıfırlarını geçti. Pek çok galeri otomobil bayilerinden sıfır otomobilleri alarak internet üzerinden satışa sundu.

Hal böyle olunca ikinci el araç fiyatlarında ciddi bir köpük oluştu. Rekabet Kurumu oto galerileri incelemeye aldı. 1 Temmuz 2023 tarihine kadar satın alınan ikinci el otomobiller altı ay ve 6 bin kilometre şartı gerçekleşmeden satılamıyor. Böylece al-satçıların piyasayı yükseltmesinin de önüne geçilmeye çalışılıyor.

İkinci el otoların fiyatları dünyanın pek çok noktasında artıyor. Amerika Birleşik Devletleri de benzer bir süreçten geçti. Citigroup’un CEO’su Chuck Prince yatırım dünyasında ‘müzik çaldıkça dansın devam ettiğini’ söylüyor. Prince, “Kimse otomobil endüstrisinden fazla dans etmedi” diyerek sektördeki artan fiyatları anımsatıyor.

İKİNCİ EL PİYASASI ABD'DE DARALMAYA BAŞLADI

UBS Group ise otomobil sektörü analizinde “Müzik durdu” diyor ve ikinci el fiyatlarda düşüş bekliyor. Türkiye’de ikinci el otomobil fiyatları düşmese de artış eğrisinin kırıldığından bahsetmek mümkün. ABD’nin otomobil üretim üssü Detroit 2020’nin ilk yarısında üretimi durdurmuş, otomobil fabrikalarında solunum cihazları yapılmaya başlanmıştı. 31 Aralık 2022 itibarıyla ikinci el piyasası bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15 daraldı. Salgın ile birlikte araçlara talep artmış ancak üretim aksamıştı.

Otomobil üretimindeki aksamaların temel sebeplerinden biri çip bulunamaması. 2020’de başlayan çip krizi hala tam olarak geçmiş değil. 2022 itibarıyla dünyada sıfır otomobil üretim kapasitesinin yüzde 81’i kullanılabiliyor. Fiat’ın ve pek çok markanın sahibi Stellanis Grubu’nun CEO’su Carlos Tavares, “Piyasa dengeleniyor, çip üretimi arttı, araç talebi azaldı, insanlar yüksek faizlerden dolayı krediye erişemiyor” değerlendirmesinde bulundu. Tavares, “İkinci el otomobil fiyatları eskiden olduğu yere gelecek” demekte.

1 MİLYAR EURO KÂR BEKLENİYOR

Yaklaşık 16 bin kişinin çalıştığı Volkswagen Finansal Hizmetler 2021 yılını rekor kârla kapattı. Şirketin CFO’su Frank Fiedler, 2022’de 1 milyar euro kâr beklediklerini söyledi. Dünyada bankaların yüksek faiz uyguladığı bu dönemde otomobil firmalarının kredi imkanları da dikkat çekiyor. Fiedler 2023’ün benzer bir kârlılıkta olmasını beklemiyor.

INDICATA verilerine göre Türkiye’de 2022 Kasım ayında Türkiye’de ikinci el ve binek hafif ticari araçlara ilişkin internette 361 bin 382 aracın ilanı yayımlandı. Bu otomobillerin 168 bin 161’i satıldı. 2022 Ekim’e göre Kasım ayında yüzde 16 daha fazla satış gerçekleşirken bu satışların büyük bir kısmı yeni yılla birlikte otomobil fiyatlarına biraz daha zam geleceği beklentisi ile oldu.

2022’nin ilk 11 ayındaki online araç satışları geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 10 arttı. Araçların fiyatları ise 2022’nin Kasım’ında Ekim’ine göre ortalama yüzde 1,46 arttı.

TÜRKİYE'DE İKİNCİ EL PAZARI NE DURUMDA?

İkinci el satışlarda 22 bin 977 adet ile en fazla Volkswagen marka satıldı. En çok tercih edilen binek araç modeli yüzde 5’lik Pazar payı ile Volkswagen Passat oldu. En fazla tercih edilen hafif ticari modeli 4 bin 609 araç ile Fiat Doblo olurken, en fazla C segmenti otomobil satıldı. Söz konusu dönemde satılan otomobillerin yüzde 64’ü dizel oldu.

Kasım ayında trafiğe kaydı yapılan taşıtların yüzde 45,1'ini otomobil, yüzde 30,2'sini motosiklet, yüzde 14,4'ünü kamyonet, yüzde 6,4'ünü traktör, yüzde 2,9'unu kamyon, yüzde 0,5'ini minibüs, yüzde 0,4'ünü otobüs ve yüzde 0,1'ini özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.

Kaynaklar: Bloomberg, Reuters, INDICATA

Kaynak: Web Özel