Amerikan Merkez Bankası kararının anlamı ne? Türkiye'yi nasıl etkiler?

Amerikan Merkez Bankası beklenen açıklamayı yaparak faiz artırımı sinyali verdi. ABD’de doların faizinin artması hem piyasadaki dolar miktarının kısılması hem de yüksek faiz getirisi sebebiyle yurt dışındaki paranın ülkeye dönmesi anlamına gelebiliyor. Bu sebepten Türkiye gibi gelişmekte olan ülke piyasaları için bu karar çok önemli.

Amerikan Merkez Bankası dün akşam ABD’de enflasyon 31 yılın zirvesine çıktıktan sonra beklendiği üzere faiz artışı yapma tahmininde bulundu ancak bu artışların adedi dikkat çekti. Fed aylardır kendi ülkesinde tedarik krizi kaynaklı yaşanan enflasyonun kendi kendine dengeye oturacağını düşünüyordu.

Dünkü toplantı sonrası Fed’in ekonomileri desteklemek için varlık alım programını da Haziran yerine Mart’ta sonlandıracağı kesinleşmiş oldu. Başkan Jerome Powell’ın açıklamalarına göre; Fed’in ilk faiz artırımını önümüzdeki yılın mart ayının ortalarında yapması bekleniyor.

'RİSK İLE BAŞ ETME'

Amerikan Merkez Bankası Başkanı düzenlediği toplantıda açık açık yüksek enflasyonun ülkesi için büyük bir risk olduğunun altını çizdi. Powell varlık alım programını azaltmaya ilişkin olarak, enflasyon tehlikesine dikkat çekti ve “Bugünkü hamlemizin altında bu risk ile baş etme dürtüsü yatıyor” dedi.

120 milyar dolarlık aylık varlık alım programı aylık 30 milyar dolara kadar düşürülecek, daha sonra da sıfırlanacak. ABD’de Merkez Bankası yıllardır yüzde 2 enflasyon hedefine göre faizleri ayarlıyor. Bu da faizlerin uzun süredir yüzde 0-0,25 arasında olmasına sebep oluyordu.

Bu düşük faizler istihdam piyasası için de olumlu ancak ABD’de şu an elini kolunu sallayan iş buluyor dense yeri. Bu sebeple iş dünyası da düşük faize ek bir talep yaratmıyor. ABD’de Şubat 2020’ye göre 3.9 milyon daha az insan çalışıyor fakat bu çalışmayan insanların bir kısmının pandemi sebebiyle emekli olduğu bir kısmının da devlet yardımları yeterli geldiği için çalışmadığı düşünülüyor.

25 BAZ PUAN ARTIŞLAR

ABD’de yıllık enflasyonun önümüzdeki yıl yüzde 2,7’ye, 2024’te ise yüzde 2,1’e inmesi bekleniyor. Dün yapılan açıklamaya göre; 18 Fed yetkilisi faizlerin önümüzdeki yıl artmasını bekliyor. Yetkililerin çoğu bu artışların 25’er baz puan şeklinde gerçekleşmesini öngörüyor.

Uzmanlara göre; ABD ekonomisinin önündeki en büyük tehlikelerden biri Merkez Bankası faiz artırdıkça ülkede fiyatların da yükselmeye devam etmesi ve maaşların, yükselen fiyatlara paralel olarak her yıl yüksek faize rağmen sürekli artması. Bunun bir maaş-fiyat kısır döngüsü yaratmasından endişe ediliyor.

Amerikan Merkez Bankası 2023 sonuna kadar toplamda 6 faiz artışı bekliyor. Bu dünya genelinde ucuz dolar döneminin sonu anlamına gelmekte.

ALTINA DOLARA ETKİSİ NE OLDU?

Fed’in kararının ardından gram altının fiyatı 850 TL’yi aştı. Dolar/TL ise rekor kırarak 15 seviyesini aştı. Fed’in faizler üzerinde bir hamle yapacağı da varlık alım programını azaltacağı da sürpriz değildi. Amerikan Merkez Bankası Başkanı Powell da konuşmasının başında, “Ekonominin artık destekleyici politikalara ihtiyacı yok” açıklamasında bulundu.

🗨YORUMLAR

Profesör Selva Demiralp: Fed’in geçtiğimiz haftalarda duruşunun değiştiğini gördük. Fed uzunca bir süredir bize 'enflasyon geçici' diyordu. Faiz artırımı için 'istihdama bakacağız' diyorlardı. Bundan sonra bu söylemden geri adım attılar. "Biz Omicron’u tahmin edemedik bu beklentilere yansıdı" dedi, Fed başkanı. Bu aşamadan sonra faiz artırımlarında geride kalırlarsa ekonomide fazla sıkılaşabiliriz diyorlar. Beklediğimden de şahin. Türkiye için bundan sonra zor günler bizi bekliyor diyebiliriz.

A1 Capital Genel Müdür Yardımcısı Mete Yüksel: Beni şaşırttı. Dow Jones, Nasdaq toparlıyor, piyasa sanki sevdi gibi. Bu işsizlik tahminini indirdi. Fed üyeleri şahinleşmiş gibi görünmesine rağmen borsaların biraz daha toparlıyor olması sonucun sevildiğini gösteriyor.

 Kaynaklar: Wall Street Journal, Reuters, Bloomberg HT

Kaynak: Web Özel