ABD'de çarklar gerçekten durdu mu? Türkiye'ye etkisi ne olur?

ABD ekonomisinin teknik olarak resesyona (durgunluk) girmesiyle bu durumun dünya piyasalarına etkisi merak konusu oldu. Bir ülkenin iki çeyrek üst üste ekonomisinin daralması, gayrisafi milli hasılanın düşmesi ve işsizliğin artması, o ülkenin teknik olarak resesyona girdiği anlamına geliyor.

ABD ekonomisi de 2022 yılının ilk iki çeyreğinde daraldı. İlk çeyrek yüzde 1.6 küçülen ABD ekonomisi, ikinci çeyrekte yüzde 0.9 daraldı. Ancak ABD, henüz resmi olarak ülkenin resesyon dönemine girdiğini ilan etmedi. ABD'nin resesyon döneminde olup olmadığına Ulusal Ekonomik Araştırmalar Ofisi'ndeki bir grup akademisyenin ortak kararı sonucu varılıyor.
Peki ABD ekonomisi duracak mı? Bu Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomileri nasıl etkileyecek? Dolar/TL'ye etkisi olur mu?

Albatros Portföy Yönetimi'nden Fon Yöneticisi Gökhan Uskuay, ABD'nin resesyon tanımı ile Türkiye'nin resesyon tanımının farklı olduğunu söyleyerek "2 çeyrek üst üste küçülen ABD, teknik resesyona girdi ancak ABD'de resesyon tanımı yapmak için istihdam oranları gibi birçok veriye daha bakmak gerekiyor" diyor. ABD'de işsizlik oranı hala yüzde 3.6 ile düşük bir seviyede. Uskuay, ABD ekonomisinin durmadığını, mevcut daralmanın beklenen bir durum olduğunu ifade ediyor. 

ABD'deki yüksek enflasyonun belli bir noktaya kadar ekonomiyi büyütücü etkisi, belli bir noktadan sonra da yavaşlatıcı etkisi olduğunu söyleyen Uskuay, "Enflasyon artışı ile aynı oranda alım gücü artarsa bu büyümeyi etkiler. Alım gücü enflasyonun gerisinde kalırsa belli bir noktadan sonra ekonomi yavaşlayacaktır. Enflasyon kadar ücret artışı olmadığı için ABD ekonomisi yavaşlama eğilimine girdi" diyor. ABD'nin yıllık enflasyonu yüzde 9.1 seviyeleri ile son 41 yılın zirvesinde, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) açıkladığı faiz ise yüzde 2,25-2,50 aralığında.

Fed'in faiz artırımlarının da etkisini gösterdiğini belirten Uskuay, "Şu anda Fed'in faiz artırımları işe yaradı enflasyonu geri çekecek" dedi. 

'ABD'NİN RESESYON DURUMU TÜRKİYE İÇİN OLUMLU' 

Piyasaların ABD'nin resesyona girmesini fiyatladığını söyleyen Uskuay, "ABD'nin resesyona girmesi dünya ve Türkiye için bir olumlu haber. Fed'in faiz artırmasının yavaşlaması, hatta önümüzdeki sene indirime gitmesi bekleniyor" dedi. Uskuay, ABD'deki bu gelişmeler sonrası TL'nin ABD kaynaklı yükselmesinin beklenmediğini ifade etti. "Şu an dolar/TL'yi artıran etmenler tamamen iç dinamiklerden kaynaklı" şeklinde konuştu.

Uskuay, Hazine ve Merkez Bankası'nın aldığı önlemlerin krediler ve likidite anlamında etkili olduğunu belirtirken, kur artışının da kademeli olarak yavaşlamasını beklediğini aktardı. Uskuay "ABD'nin resesyona girecek olması, euro/dolar paritesinin 1 seviyesine yaklaşmış olması, cari işlemler dengesi ve ihracatın büyüme trendine girmesi, kura müdahalede biraz daha toleranslı davranılmasına neden oldu." diyerek sözlerini sonlandırdı. 

'DURUM HALA KÖTÜ DEĞİL'

Tera Yatırım Şef Ekonomisti Enver Erkan üst üste ikinci daralma olduğu için ABD ekonomisinin resesyona girdiğinin söylenebileceğini, Amerika'da son 40 yıldır ilk kez yetkililerin teşviklerle karşılık alamadığı bir durgunluk yaşandığını vurguluyor. Ancak Erkan, ABD ekonomisinde durumun net olmadığını ifade ediyor.

Erkan açıklamalarını şöyle sürdürüyor: "Teknik olarak, iki çeyrek üst üste daralma, durgunluk olarak kabul edilir. Ancak mevcut duruma bakarsanız, her şey o kadar net değil; işsizlik hala rekor düzeyde düşük ve ABD'den yapılan ihracat hızlanırken, dolar son derece güçlü kalmaya devam ediyor. Öte yandan küresel lojistik ve turizm verileri toparlanıyor." 

ABD'de tüketici talebinin yavaşladığını ve enflasyonun yüksek kalmaya devam ettiğini belirten Erkan, "Ancak şu anda gördüğümüz durgunluk, pandemi sırasında hiperaktif teşviklerin azalmasının da bir sonucu olan ekonomik bir gerileme olarak tanımlanabilir" diyor ve ekliyor: "Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ekonomik göstergeler, 2008'de ve diğer krizlerde olduğu gibi hala kötü değil. Durgunluk sırasında ABD doları, Fed'in faiz oranını yükseltmesiyle daha da güçlendirmekte."

Kaynak: Web Özel