'Ultra-Ortodoks Yahudilerin askere gitmesi yasak' savunması tartışma yarattı

The Times of Israel gazetesinin haberine göre, eski Başhaham Yosef, bir kez daha Haredilerin zorla askere alınmasına tepki gösterdi.

"Bir kişi boşta gezse dahi orduya katılması yasaktır.” diyen Yosef, daha önce Tevrat okullarında (Yeşiva) eğitim görmüş yakınlarından örnek vererek, “Askere gittiler ve mahvoldular. Hepsi sekülerleşti.” ifadesini kullandı.

Yosef’in dün yaptığı açıklamayı, başta Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Başbakan Binyamin Netanyahu olmak üzere pek çok isim tepkiyle karşıladı.

Cumhurbaşkanı Herzog, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Her türlü ret çağrısını, (askere) gitmemeyi ve gönüllü olmamayı şiddetle kınıyorum!" ifadesini kullandı.

İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, Yosef'in sözlerinin "kabul edilemez ve her türlü kınamaya layık" olduğu öne sürüldü.

ULTRA ORTODOKS YAHUDİLERİN ZORUNLU ASKERLİK TARTIŞMALARI

İsrailli laik partiler, özellikle Gazze ve Lübnan'a saldırıların devam ettiği bir dönemde, dindar Yahudilerin de savaş yükünün altına elini koymasını istiyor.

Binyamin Netanyahu hükümetinin koalisyon ortağı, Arya Deri liderliğindeki Şas ile Moshe Gafni liderliğindeki Birleşik Tevrat Yahudiliği gibi Haredi partileri, dindarların silah altına alınmasına şiddetle karşı çıkıyor.

Öte yandan, ana muhalefet lideri Yair Lapid, Yüksek Mahkeme'nin Ultra Ortodoks Yahudi (Haredi) erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiği yönündeki kararına destek vermişti.

Netanyahu liderliğindeki koalisyonda 2 Ultra Ortodoks parti bulunuyor.

İsrail ordusu, 21 Temmuz itibariyle Haredi erkeklere celp göndermeye başlayacağını duyurmuş fakat kamuoyunda söz konusu adım tartışmalara yol açmıştı.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, 15 Kasım'da ordunun 7 bin Ultra-Ortodoks Yahudi'yi (Haredi) askere çağırma kararını onaylamıştı.

İsrail'de Harediler, zorunlu askere alınmalarına karşı sık sık protestolar düzenliyor.

HAREDİLER, İSRAİL NÜFUSUNUN YAKLAŞIK YÜZDE 12'SİNİ OLUŞTURUYOR

Çoğu dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor.

Ülkedeki Haredilerin büyük çoğunluğu Batı Kudüs'teki Meaşerim Mahallesi'nde ve başkent Tel Aviv yakınlarındaki Bney Brak kentinde yaşıyor.

İsrail'de 1 Kasım 2022 seçimlerinden zaferle ayrılan Likud lideri Binyamin Netanyahu'nun koalisyon ittifakında aşırı sağcı partilerin yanı sıra Ultra Ortodoks Şas ve Birleşik Tevrat Yahudilik partileri de yer alıyor.

Laik Yahudilerle aralarında birçok konuda görüş ayrılığı olan ve toplumun geri kalanına entegre olmayı reddeden Haredilerin çoğu, orduda dinlerinin gerektirdiği şekilde yaşayamayacakları gerekçesiyle askerlik yapmayı reddediyor.

Kadın ve erkekler için İsrail'de 3 yıl zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor. Ultra Ortodoks Yahudilik inanca sahip Harediler ise 26 yaşına kadar Tevrat kurslarında (Yeşiva) eğitim almaları halinde askerlikten muaf tutuluyor.

İsrail'de koalisyon ortağı Haredi partiler, "Tevrat eğitiminin temel hak olduğu" yönünde bir kanunu geçirerek temsil ettikleri kesimin askerlikten muaf tutulmasını yasal güvence altına almak istiyor.