Ukrayna'nın Rusya aleyhine açtığı 'soykırım' davasında ilk itirazlara ilişkin karar açıklanıyor

UAD'den yapılan yazılı açıklamada, Kiev tarafından soykırıma maruz kalan insanları koruma gerekçesiyle Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik başlattığı saldırıların, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'nin ihlali olduğu iddiasıyla Ukrayna tarafından açılan davadaki "ilk itirazlar" aşamasına ilişkin kararın 2 Şubat Cuma günü TSİ 17.00'de açıklanacağı bildirildi.

Açıklamada, kararının kamuya açık oturumda Divan Başkanı Yargıç Joan E. Donoghue tarafından okunacağı kaydedildi.

İlk itirazlar safhasında verilen kararın, davanın esasına ilişkin olmayıp, UAD'nin yargı yetkisi ve davanın kabul edilebilirlik şartlarına ilişkin olacağı vurgulandı.

Rusya, UAD'den, Ukrayna'nın açtığı soykırım davasının reddedilmesini talep ediyor.

Ukrayna'nın başvurusu

Ukrayna, "Donetsk ve Luhansk bölgelerinde soykırım yapıldığı" şeklindeki Rus iddialarına karşı çıkarak, Rusya'nın Ukraynalıları soykırım kastıyla öldürdüğü iddiasında bulunmuştu.

Rusya'nın haksız şekilde soykırım iddialarında bulunmasının 1948 tarihli BM Soykırım Sözleşmesi'nin ihlali anlamına geldiğini belirten Ukrayna, 26 Şubat 2022'de Rusya aleyhine UAD'ye dava açmıştı.

Ukrayna, Divandan, telafisi mümkün olmayan zararların engellenmesi ve hak ihlallerinin önüne geçilmesi için acil "tedbir kararı"na hükmetmesi talebinde bulunmuştu.

UAD, 16 Mart 2022 tarihli tedbir kararında, Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna topraklarında başlattığı "askeri operasyonu" derhal durdurmasını istemişti.

Davaya 32 devlet müdahil olmuştu

Batılı ülkelerin birçoğu, Ukrayna'nın Rusya'ya karşı açtığı soykırımı davasına, UAD Statüsü'nün 63. maddesi kapsamında müdahillik talebinde bulunmuştu.

UAD, 9 Haziran 2023'teki kararında, Ukrayna'nın, Rusya'ya karşı açtığı soykırım davasına müdahil olmak isteyen 33 ülkeden 32'sinin talebini kabul etmişti.

Müdahillik talepleri kabul edilen devletler arasında AB üyesi ülkeler başta olmak üzere Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda ve Norveç bulunurken, bu devletlerin bazıları 18-27 Eylül 2023 tarihlerindeki duruşmalarda sözlü beyanlarda bulunmuştu.

Rusya'nın "soykırım iddiaları"

Rusya, Ukrayna'da Rus etnik kökene sahip nüfusun yoğun olarak yaşadığı Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki halka soykırım yapıldığını iddia etmiş ve Ukrayna topraklarında askeri operasyona başlamıştı.

Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki ayrılıkçılar sözde yönetimler ilan etmiş, Rusya da bu yönetimleri tanımıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, amaçlarının, "Kiev tarafından soykırıma maruz kalan insanları korumak, Ukrayna'yı Nazizm ve militarizmden arındırmak" olduğunu belirtmişti.