Ukrayna’da kamikaze ittifakı! Savaşa etkisi ne olur?

Ukrayna'daki savaşta artık yeni bir ittifak var. Rusya ve İran resmen açıklamaktan imtina etseler de ABD, AB ve Ukrayna'nın şüphe etmediği bir askeri işbirliği içindeler. Rusya Eylül ayından bu yana İran yapımı Şahid-136 tipi kamikaze İHA'ları Ukrayna'yı terörize etmek ve enerji tesislerini vurmak için kullanıyor. Ukrayna ordusu, 13 Eylül'den bu yana 223 adet "Şahid-136" İHA'sını düşürüldüğünü açıkladı.

17 Ekim sabahı Kiev kamikaze İHA'larıyla vurulduğunda, hem uluslararası basında hem de sosyal medyada en çok konuşulan konulardan biri Şahid-136 tipi İHA'lar oldu. İran Dışişleri Bakanlığı aynı gün, Rusya'ya İHA tedarik ettiklerini yalanlayıp "İthamları gidermek için Ukrayna ile görüşmeye hazırız" mesajı verdi. Ertesi gün açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov da, "Böyle bir bilgiye sahip değiliz. Rus ordusu Rus isimlerine sahip Rus ekipmanı kullanıyor" cevabını verdi. Diplomatik manevra gibi görünen bu açıklamada aslında itiraf gizli.

ABD DIŞİŞLERİ: KIRIM'A İRANLI EĞİTMENLER GÖNDERİLDİ

Çünkü Şahid-136 tipi kamikaze İHA'ları, Rus Silahlı Kuvvetleri'nin envanterine Geran-2 ismini alarak girdiği, yani sadece isminin değiştirildiği sanılıyor. İki ülke inkar etse de Batı kanadında şüphe yok. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vedant Patel, Rus askerlerinin İran'da İHA kullanma eğitimi dahi aldığını söyledi. The New York Times gazetesine göre İran, Rusya'ya sadece İHA satmıyor, teknik destek de sağlıyor. Kamikaze İHA'larını kullanan Rus askerlerinin yaşadığı sorunların çözümü için Kırım'a İranlı eğitmenlerinin gönderildiği öne sürüldü. İddia teyit edilirse, İran Ukrayna'daki savaşa doğrudan müdahil sayılabilir.

KAMİKAZE İHALAR DENGELERİ DEĞİŞTİRİR Mİ?

ABD istihbaratı İran'ın Rusya'ya gizlice İHA tedarikini sürdürmeye kararlı olduğu görüşünde. Ancak "fakir füzesi" olarak da bilinen Kamikaze İHA'larının tek başına sahadaki dengeleri Rusya lehine çevirmesi beklenmiyor. Tek kullanımlık olan ve sadece sabit hedefleri vurabilen bu silahların kapasitesi sınırlı. Bununla birlikte Rusya'nın hızla eriyen mühimmat kapasitesini dengeleyip Ukrayna'da yeni bir korku faktörü yaratıyorlar.

Ukrayna'ya göre Rusya'nın İran'dan silah alması, askeri yatırımlarının başarısız olduğunu kabul etmekle eşdeğer.  Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, "Rusya'nın İran'dan yardım istemesi, Kremlin'in askeri ve siyasi açıdan iflas ettiğini kabulü anlamına geliyor. On yıllardır kendi askeri sanayi tesislerine milyarlarca dolar harcadılar ve sonunda oldukça basit insansız hava araçları ve füzeleri için Tahran'a boyun eğdiler" dedi.

RUSYA-İRAN İTTİFAKI ŞAŞIRTICI DEĞİL

Rusya ve İran'ın Ukrayna savaşında kurduğu bu gizli ve sınırlı müttefiklik şaşırtıcı değil. Çünkü iki ülkenin ortak noktaları çok fazla. Rusya, Kırımı ilhakı ve Ukrayna'da sürdürdüğü savaş nedeniyle giderek artan tecrit ve yaptırım baskısı altında. İran da nükleer programı nedeniyle izolasyon ve yaptırımlara maruz kalıyor. Uluslararası sistemde kendilerini dışlanmış bir pozisyonda  bulan iki ülke, tam da Ukrayna sahada ilerleme kaydederken askeri işbirliğine giderek Batı dünyasına mesaj veriyor.  "Yeni dünya düzenini" yaratma iddiasıyla Ukrayna'da savaş başlatan Putin'in, Batılı ülkeleri bu konuda anlaşma imzalamaya ikna etmek için zafer kazanmaktan başka şansı yok. Ancak sahada işler planladığı gibi gitmediği için sahada mevzi kaybediyor ve mühimmatı azalıyor.

Rusya, Çin'den bulamadığı desteği İran'dan alırken, Tahran yönetimi de hem müttefikinin olduğunu göstermek hem de yaptırımlara rağmen silah satışı kapasitesini sergilemek istiyor. Yani iki taraf için de kazançlar söz konusu. Üstelik farklı ideolojiler benimsemelerine karşı "aynı gemide" olan Rusya ve İran'ın ana düşmanları da ortak: ABD... Daha önce Suriye'de Esad yönetimine destek vererek yine aynı safta buluşan Moskova ve Tahran, bölgedeki nüfuzlarını koruyup artırmak için -kendi içinde handikapları olsa da- bölgesel işbirliğini sürdürüyor.

İRAN BASINI 'YENİ DÜNYA DÜZENİ' DİYORDU

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Temmuz ayında Tahran'a yaptığı ziyaret, bu yeni ittifakın ilanı niteliğindeydi. Putin'in İran'ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile yaptığı görüşmelerde ilişkilerin güçlendirilmesi kararı alındı. İran basınının bu ziyareti "Yeni Dünya Düzeni" başlığıyla duyurması dikkat çekiciydi. Zira sadece üç gün önce ABD Başkanı Joe Biden, İsrail ve Suudi Arabistan'ı kapsayan bir tura çıkmıştı. Putin de Tahran'da İran'la daha güçlü bir ittifakın açık mesajını veriyordu.

BU İTTİFAK ULUSLARARASI DENGELERİ NASIL ETKİLER?

Peki Ukrayna savaşıyla yeni bir boyut kazanan Rusya-İran ittifakı, uluslararası dengeler açısından neden önemli? Bu konuda İran'ın bölgesel düşmanlarının takınacağı tavır kritik önemde. İsrail bugüne kadar Rusya'yı karşısına almamak için Ukrayna'ya Demir Kubbe hava savunma sistemi satmayı kabul etmedi. Bu tutumun değişeceğine dair henüz hiçbir sinyal olmasa da, The New York Times gazetesine göre İsrail Ukrayna'ya Rusya'nın kullanmaya başladığı İran yapımı kamikaze İHA'ları hakkında istihbarat sağlamaya başladı. İsrailli özel bir şirketin Rus askerlerinin uydu görüntülerini Ukrayna'ya verdiği belirtiliyor.

Suudi Arabistan ise dengeli dış politika yaklaşımını sürdürüyor. ABD'yi karşısına almak pahasına petrol üretimini artırmayı kabul etmeyen Suudi Arabistan, bu hamlesiyle Rusya'nın enerji gelirlerinin azalmasını önlemeye yardımcı oldu. ABD ve AB, İran'a yeni yaptırımlar getirmeye hazırlanıyor.

Kaynak: Web Özel