Şu sıralar Finlandiya gümrüğü... 'Sen o arabayı Kazakistan'a mı götüreceksin?'
Rusya ile bin 200 kilometre kara sınırı olan Finlandiya'da geçen yıl şubat ayından bu yana golf sopasından akıllı saatlere kadar pek çok ürün Rusya'ya sokulmak istendi. Fin gümrüğü belki de tarihinin en hareketli günlerini yaşıyor.
İsveç ve Finlandiya NATO’ya girmek için resmi başvurularını yaptı. Şimdi üye ülkelerden onay almaları gerekiyor. Irkçı siyasetçi Rasmus Paludan’ın Kur’an-ı Kerim yakması ve bu durumun cezasız kalması Türkiye’nin büyük tepkisine neden oldu.
Finlandiya ise gerek teröristlerin iadesi gerekse de Türkiye’nin bu ülkeden farklı talepleri göz önüne alındığında İsveç’e göre daha farklı bir pozisyonda duruyor. Finlandiya tarihin farklı dönemlerinde Rusya ile sorunlar yaşamış bir ülke. Büyük Kış Savaşı’nın izleri, önceki kuşaklarda hala var.
Bugün Finlandiya’nın Rusya ile bin 200 kilometrelik sınırı bulunuyor. Bu Avrupa’daki en uzun kara sınırlarından biri. Finlandiya’nın bir diğer stratejik önemi ise Rus gümrüğüne açılan bir kapı olması. Bugün otomobillerden, elektronik cihazlara, hatta sinema filmlerinin gösterimine kadar Batı, Rusya’ya yaptırım uyguluyor.
Finlandiya gümrüğünde Ukrayna savaşından bu yana ambargonun delinmeye çalışıldığı 250 olay tespit edildi. Finlandiya gümrüğünden Rusya’ya götürülmeye çalışılan ürünler arasında, lüks otomobiller, sonar cihazlar, ısı pompaları ve nakit para tespit edildi.
Finlandiya gümrük otoritesinin başındaki Sami Rakshit, geçmiş yıllarda Suriye ve İran ambargolarına dikkat ettiklerini söylerken, Finlandiya’dan Rusya’ya otomobillerin içerisinde götürülen golf sopaları ve akıllı saatler bulduklarını söylüyor.
KREDİ KARTLARI ÇALIŞMADI
24 Şubat 2022 tarihinde Batı’nın yaptığı ilk şey Rusya’nın yurt dışında bulunan 600 milyar dolarlık parasını dondurmak oldu. 25 Şubat günü uyanan pek çok Rus, finansal sistemden çıkartıldıkları için kredi kartlarının dahi çalışmadığını anladı. Rusya SWIFT’ten de çıkartılırken ülke içinde veya ülke dışına Amerikan Doları gönderilmesinin önüne geçildi. Avrupa Birliği petrol ambargosu başta olmak üzere dokuz farklı başlıkta Rusya’ya ambargo uyguluyor.
Finlandiyalı savcı Mirva Hilander, Rusya’ya kaçakçılık davaları üzerinde çalışıyor ve hemen hemen her türlü ürüne el koyduklarını söylüyor. 2021 yılında Rusya, AB’nin 5. büyük ticaret ortağı idi. Birlik ticaretinin yüzde 6’sı bu ülke ile yapılıyordu. Toplam ticaret hacmi ise 280 milyar euro civarındaydı. Rusya AB ülkeleri arasında başta Almanya olmak üzere, Fransa ve İtalya ile de sıkı ticari ilişkiler içerisindeydi.
Gümrük otoritesinin başındaki isim Rakshit, Kazakistan ve Gürcistan’a malların geçişinin serbest olduğunu, pek çok ürünün buradan Rusya’ya gitmiş olabileceğini düşündüklerini söyledi. Ekim ayında Finlandiya’da görülen bir davanın tutanaklarına göre Belaruslu bir kamyoncu, değeri 22 bin dolar olan dört hava kompresörünü Kazakistan’a götürdüğünü beyan ediyordu.
Finlandiya’nın yaptırımların ihlal edildiğini anlaması için pek çok yeni memuru istihdam etmesi gerekti. Ağırlığı gümrük memurları ve avukatlardan oluşan bu ekip son bir yıldır ülkeden Rusya’ya çıkarıldığı düşünülen malların takibini yapıyor.
Pia Sarivaara yaptırımları denetleyen hukuk ekibinin başında. Bu ekip sık sık özel sektörü de bilgilendirerek yaptırımların kapsamını anlatıyor. 2022 yılında 500 şirket ile görüştüler, 2021 yılında bu sayı 80 idi.
UÇAK PARÇALARI OLMAYINCA...
Rusya’ya gönderilmesi yasaklanan ürünlerin önemli bir bölümü silah yapımında kullanılmıyor. Örneğin Airbus ve Boeing yolcu uçakları için gereken parçaların ülkeye gönderilmemesi, Rus havayolu şirketleri için oldukça olumsuz sonuçlar doğuruyor. Rus Devlet İstatistik Ofisi (ROSSTAT)’nin rakamlarına göre; geçen kasım ayında önceki yılın aynı dönemine göre Rusya’da üretilen binek otomobil, fiber optik kablo, ekskavatör ve çamaşır makinesi oranı yüzde 60 ila 80 arasında düştü.
Fin gümrüğünün bazen hata yaptığı da oluyor. Geçen eylül ayında Kazak uyruklu iki vatandaş tanesi 100 bin dolar olan (Finlandiya’daki değeri) iki otomobili Almanya üzerinden Kazakistan’a götüreceklerini belirttiler, Finli yetkililer buna inanmadıkları için ülkeyi terk etmelerine izin vermedi. Ancak daha sonra doğruyu söyledikleri anlaşılınca serbest bırakıldılar.
Kaynaklar: Wall Street Journal, Haberglobal.com.tr, Reuters
Kaynak: Web Özel