Canlı yayın savaşı: Bu görüntü gerçekten Ukrayna'da mı çekildi?

ABD’nin Vietnam Savaşı ilk kez televizyondan yayınlanan silahlı mücadele olarak tarihe geçmişti. Daha sonra 1991 yılına gelindiğinde ABD’nin Irak’ı bombaladığı I. Körfez Savaşı ise kayıtlara canlı olarak televizyondan yayınlanan ilk savaş olarak geçti.

Daha sonra iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte Suriye İç Savaşı, Libya’daki karışıklıklar anbean sosyal medya kullanıcıları tarafından dünyaya iletildi. Tabii savaş alanlarından geldiği düşünülen görüntülerin gerçek olup olmadığı da ciddi bir soru işareti. Dezenformasyon çağımızın hastalığı.

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik yoğun saldırıları da internetten anbean takip edilebiliyor. Bu savaşla birlikte Telegram ve Twitch gibi platformlar savaşla ilgili içeriklerle dolup taşmaya başladı. Özellikle canlı yayın yapmanın, yayıncılığın bir meslek haline dönüştüğü bir dönem Rusya’nın Ukrayna’ya yaptığı saldırılara denk geldi.

'KAFAM KARIŞTI'

Danimarkalı iş insanı Olivier Alexander Portekiz sahillerindeki evinden 3 bin kilometre ötedeki savaşı izleyebiliyor. Alexander izlediği videoların hepsinin gerçek olduğundan emin değil. Kafasının karıştığını söylüyor. Genç adam, “Eğer kendinizi kaptırırsanız yanlış bilgiler alabilirsiniz, her yöne çekilebilecek görüntüler var” demekte.

Bazı insanlar savaşla ilgili yapılan yorumlara güvenmediği için sadece sosyal medyada rastladıkları ham görüntülerden gelişmeleri takip edebiliyor. Harvard Üniversitesi’nden Joan Donovan şu an geleneksel medyaya güvenme zamanı olduğunu aktarıyor.

Donovan, “En iyisi kablolu televizyonunuzu açın, sosyal medya hiçliğinden daha iyi” değerlendirmesinde bulunuyor. Donovan daha şimdiden sosyal medyada pek çok eski zamandan kalma görüntülerin tekrar dolaşıma sokulduğunu ifade ediyor. Akademisyene göre şu an sosyal medyada Rus tarafından ciddi bir dezenformasyon hamlesi var.

TIKTOK'TAN ANBEAN SAVAŞ

Özellikle Rus güçlerinin ilerlediği noktalar hakkında ciddi bir dezenformasyon kampanyası yürütüldüğü Amerikalılar tarafından ifade ediliyor. Rus ordularının ülke içerisindeki ilerleyişi TikTok videolarından anbean yayınlanıyor.

Dün Ukrayna'da gün doğmadan insanlar Google navigasyonu açtıklarında sınır bölgelerinde ciddi bir trafik sıkışıklığı olduğunu gördüler. Bu, insanlar ülkeden kaçmak istedikleri için değil, Rus askeri konvoyunun koyduğu bariyerlerden dolayı oluşan bir trafikti.

Savaş için oluşturulan haritaları inceleyen silah kontrolü konusunda uzman Profesör Jeffrey Lewis, Rus askeri konvoyunun koyduğu bariyerler sebebiyle sınıra yakın bölgelerde araç kuyrukları oluştuğunu ifade ediyor.

'UKRAYNA'DAYIM' DUBLAJI

TikTok’ta savaş hakkında çekilen sahte görüntüler ise ayrı bir problem. Ukrayna’daki Rus karşıtı gösterilerin olduğu bu içeriklerin bir kısmı doğru ancak bazı içerik üreticileri Ukrayna’da olmadıkları halde, yaptıkları dublajlar ile kendilerine Ukrayna’da görüntüsü vermek istiyorlar. Bu sahte görüntülerde videoların arkasına siren, silah ve çığlık sesleri ekleniyor. Böyle bir görüntüyü arkada görülen İngiliz plakalı araçlar ele verdi.

Neredeyse 20 milyon görüntülenen başka bir videoda ise ‘paraşütle Ukrayna’ya inen bir asker’ görülüyordu. Bu videoya yapılan ve en çok beğeni alan yorumda “Kardeşim bir işgali kayıt ediyor” ifadesi yer aldı. Daha sonra videonun 6 Nisan 2016 tarihinde ilk kez bir Instagram hesabına yüklendiği ortaya çıktı.

Türkiye’de de büyük bir kitlesi olan yayın platformu Twitch’te ise ciddi bir Rus hakimiyeti var. Bir yayında Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukaşenko’nun kabinesine seslenmesi Rus bir yayıncı tarafından yorumlanırken, bir başka yayıncı ise 25.000 canlı izleyici ile birlikte Rus komedyen Danila Poperechny’nin ‘Savaşa hayır’ isimli gösterisini takip ediyor.

Dünya bugün Soğuk Savaş koşullarından farklı bir dönem yaşıyor. ABD özellikle Facebook’u Rus resmi yayıncılarının içeriklerine müsaade etmek ile eleştiriyor. 1970 yılında bir Amerikalı yayın platformunun Rusya’nın içeriklerini servis etmesi veya tersi düşünülemezdi bile.

Johns Hopkins İleri Uluslararası İlişkiler Çalışmaları bölümünden Profesör Thomas Rid, “Ne olduğunu tam olarak birkaç hafta içinde anlayabileceğiz” ifadelerini kullandı.

Kaynaklar: Washington Post, NBC, Haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel