Rusya ve Ukrayna'yı ne bekliyor? 7 maddede 2023 senaryoları...

Tarihler 1 Ocak 2022’yi gösterdiğinde Rusya, henüz Ukrayna sınırına asker yığmaktaydı. Dünyanın büyük bir bölümü Volodimir Zelenski’yi tanımıyor, Zelenski de o sıralarda işgali neredeyse küçük bir ihtimal olarak dahi görmüyordu. Sekiz haftadan kısa bir süre sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, birkaç gün içinde Kiev'i ele geçirmeyi ve Ukrayna'daki hükümeti düşürmeyi amaçlayan “özel bir askeri operasyon” başlattı. Savaşı artık on aydan uzun bir süredir devam ediyor ve bitecek gibi de durmuyor.

Bundan sonra ne olacağına dair tahminler, neredeyse bir yıl önce olduğu gibi belirsiz. Peki ilerideki olası kırılma noktaları neler? Ortada bir tür barış olasılığı bulunuyor mu?

VAHŞİ BAHAR...

Neredeyse tüm uzmanlar, Rusya'nın bahar aylarında saldırıya geçeceğini düşünüyor. Mevcut durumda savaş düşük tempoda devam ediyor. Bunun sebeplerinden biri de hiç kuşkusuz kış. “General Kış” olarak da adlandırılan ve tarihte defalarca etkili olmuş, coğrafyanın sert koşulları, bugün de savaşı -özellikle karadaki mücadeleyi- etkiliyor.

Saldırının tek taraflı olması da beklenmiyor. Baharın gelmesiyle zemine hakim olan dondurucu, ağır, buzla karışık çamur çözülecek ve her iki taraf da harekete geçecek.

KREMLIN'İN GÖLGE OYUNU

Siyaset bilimci ve Rus güvenlik meseleleri üzerine araştırmalar yapan İngiliz akademisyen Mark Galeotti, “Ne de olsa Putin, muhtemelen artık savaşı, sahada kazanmayı beklemiyor. Bunun yerine bahar hamlesi, hem Ukrayna'ya hem de Batı'ya savaşın erken biteceğine yönelik umutların yersiz olduğunu gösterecek” ifadelerini kullanıyor.

Galeotti, Putin'in stratejisinin büyük oranda politik olduğunu dile getiriyor ve Putin'in savaşa Belarus'u da çekmek istiyor gibi bir görüntü çizmesini de şöyle yorumluyor:

“Bu bir gölge oyunu... Bu oyun daha çok Kiev'i kuzeyden olası bir saldırı konusunda endişelendirmek ve Rusya'nın hala müttefikleri olduğunun sinyalini vermekle ilgili.”

BATI'NIN YORGUNLUĞU

Zelenski'nin Batı'daki liderleri ve kamuoyunu yönetmede ustaca bir yetenek gösterdiği dile getiriliyor. Ancak tahminler 2023'te bir “Ukrayna yorgunluğunun” baş gösterebileceğinin de farkında olduğu yönünde... The Times'a konuşan Ukraynalı bir diplomat, “Batı'nın yanımızda olduğunu biliyoruz ancak ekonomik sıkıntı zamanlarında seçmenlerin daha fazla kamu harcaması isteyeceğinden ve politikacıların bize yardım etmek için daha az harcama yapmanın yollarını aramaya başlayacağından endişe ediyoruz” diyor.

Batı bir noktada Ukrayna'nın yeniden inşasını konuşmak istiyor ancak Zelenski ise savaşı “medeniyet” için bir varoluş mücadelesi olarak ifade ederek eli yükseltmek istiyor. Hatırlanacağı üzere Zelenski, ABD Kongresi'ne hitap ederken, “Bu mücadele çocuklarımızın ve torunlarımızın hangi dünyada yaşayacaklarını belirleyecek” diyordu.

ASKERİ İHTİYAÇLAR

Ukrayna Başkomutanı General Valerii Zaluzhnyi, kuvvetlerinin modernizasyonunu tamamlamak ve savaşı kazanacak bir konumda olmak için fazladan 300 tanka, 700 zırhlı araca ve 500 topa ihtiyaçları olduğunu aktarıyor. Hem Mark Galeotti hem de Critical Threats Project, analizlerinde Batı'nın yardımlarını bu denli sürdürmesi halinde Ukrayna'nın avantajlı olacağını aktarıyor. Öte yandan uzmanlar, Rusya'nın savaşı 2024'e kadar sürdürecek finansal kapasiteye sahip olduğunu tahmin ediyor.

İÇ BASKILAR

Artan güvenlik harcamalarının ve anavatana yönelebilecek saldırıların Putin üzerinde bir baskı oluşturduğu aşikar. Fakat böyle bir saldırı durumun bir “savunma savaşı” olduğu söylemini de kolaylaştırabilir. Her koşulda Putin'in itibarı, mirası ve siyasi hayatının bu savaşa bağlı olduğu dile getiriliyor.

BARIŞ İHTİMALİ...

Ukrayna'da sadece iktidar değil halk da geri adım atmıyor. Tereddütsüz savunma, Putin'i gönülsüz bir geri çekilmeye ve orta yolu bulmak için masaya oturmaya itebilir. Elbette savaşın sertleşmesi de bir ihtimal ancak pek çok uzman BM'nin de devreye gireceği bir uzlaşma çabası göreceğimizi dile getiriyor. Şimdilik ortada bir barış tablosu yok ancak umut hep ortada...

YENİ CEPHELER?

Küçük ancak kimsenin düşünmek istemediği bir ihtimal de Batı ile Rusya arasında vekâlet savaşlarının başlaması ihtimali. Balkanlar'da özellikle Kosova'da yaşanan gerginlikte konu taraflarca sıklıkla Rusya'ya getiriliyor. Son olarak AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik de AK Parti MYK toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “Dış politika açısından Balkanlardaki gelişmeleri, Kosova ve Sırbistan arasındaki gerginliği yakından takip ediyoruz. Balkanlardaki vekalet çatışmalarına müsade etmeyecek tek ülke Türkiye'dir” demişti.

Kaynaklar: The Times, Critical Threats Project, The New York Times, AA

Kaynak: Web Özel