Roman Abramoviç'in 7 milyar dolarına el koyan ada! Vergi cennetiydi...
Birleşik Krallık'a bağlı özerk ada Jersey, vergi kolaylıklarıyla pek çok yatırımcının tercih ettiği bir merkez. Roman Abramoviç de yatırımlarının bir kısmını Jersey'e taşımıştı. İşgalden sonra Birleşik Krallık'ın yaptırım kurallarına uyacağını duyuran ada, Abramoviç'in başına çorap ördü...
Manş Adaları'nın en büyüğü olan Jersey'de yetkililer yıllardır bu adanın süper zenginler için bir vergi cenneti olduğuna yönelik algıyı değiştirmeye çalışıyor ve adanın hukukun üstünlüğü ilkesi çerçevesinde iyi korunan, iyi yönetilen bir offshore finans merkezi olduğu imajını oturtmaya çalışıyor. Bu çalışmalar, Jersey'nin, Virgin Adaları ve Cayman Adaları gibi iyi bilinen tartışmalı limanların önüne geçmesini sağladı.
Milyarlarca dolarlık varlık Jersey'ye akarken adanın bu fırsatından faydalanan isimlerden biri de Rus oligark Roman Abramoviç olmuştu. Ada, Abramoviç'e oturum izni verirken 55 yaşındaki oligarkın yakın danışmanları da adada yaşamaya başlamıştı.
7 MİLYAR DOLAR DONDURULDU
Şu günlerde ise Jersey yetkilileri, en ünlü müşterilerinden birine karşı kaçınılmaz bir soğukluk içinde. Ada, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle Batı bloğu tarafından maddi yaptırımlara tabi tutulan Abramoviç'in 7 milyar doları aşkın varlığını dondurma kararı aldı. Jersey bununla da kalmayarak Abramoviç'in SSCB sonrası Rusya'da petrol şirketlerini nasıl satın aldığına dair geniş kapsamlı bir ön soruşturma başlattı.
Soruşturmada Abramoviç'in iş ortaklarından birinin milyarderin İngiltere yaptırımlarından kaçması için Abramoviç'e yardım edip etmediğini de araştırıyor. Bununla birlikte Jersey yetkilileri konuya temkinli yaklaşıyor.
Adanın kararına ilişkin yapılan açıklamada soruşturmanın daha çok erken bir aşamada olduğunun ve henüz resmiyet dahi kazanmadığının altı çizilirken kimsenin hiçbir suçlamayla karşı karşıya olmadığı da vurgulandı.
Fransa'nın kuzey sahilinin hemen açıklarında bulunan Jersey, Birleşik Krallık'a bağlı özerk bir ada. Teknik olarak Bailiwick of Jersey olarak adlandırılan bu ada; Fransa'ya mesafe olarak Britanya adasından daha yakın, günübirlik turistler için popüler, vergileri düşük ve adanın adını taşıyan inekleri ve patatesleriyle ünlü bir ada.
Jersey soruşturmayla gündeme gelirken dondurulan meblağın büyüklüğü de soru işaretleri doğurdu. Yetkililer adeta açıklama yapmak zorunda hissederken Jersey Dış İlişkiler ve Mali Hizmetlerden Sorumlu Bakanı Ian Gorst, “Avrupa genelinde de geriye dönüp bakıldığında kararlar farklı alınabilirdi. Ruslar ve oligarklar (işgal öncesinde) tıpkı burada olduğu gibi Avrupa'nın tamamında yatırım da yapıyor, ikamet de ediyordu” diye konuşuyor.
TARİHİ BİR ANORMALLİK...
Ada, 13. yüzyılda tarihi bir anormallik çerçevesinde özerklik kazanırken İngiliz monarşisine bağlılık sözü verecek ancak hiçbir zaman Birleşik Krallık'a resmi olarak dahil edilmeyecekti. Kendi kurallarını koymakta özgür bırakılan ada, vatandaşlarının Birleşik Krallık topraklarına pasaportsuz girebilmesi gibi bazı ayrıcalıklar da elde etti.
Birleşik Krallık'tan ve Kıta Avrupası'ndan pek çok kurum ve isim 1970'lerde yüksek vergilerden kaçınmak için varlıklarını buraya çekmeye başladı ve Jersey'ye hakim olan tarım ekonomisi yerini finansmana bıraktı. Jersey Finance tarafından hazırlanan bir rapora göre, bugün Jersey'nin 119.6 km2'lik arazisi üzerinde yönetilen fonların toplamı yaklaşık 1.7 trilyon dolar değerinde... Adanın finans sektörü artık ekonomisinin yüzde 40'ını oluşturuyor.
Lakin hem Birleşik Krallık'ta hem de Avrupa'da vergiden kaçınmaya ilişkin kurallar sıkılaştıkça Jersey'nin müşterileri de daha uzaklara bakar oldu. Düşük vergilerinin yanı sıra Jersey, iyi düzenlenmiş olması ve İngiltere'ye yakınlığı nedeniyle çekiciydi, yatırımcıların aktardığı üzere bu yakınlık sayesinde Jersey üzerinden batılı şirketlere ve varlıklara yatırım yapmak daha kolay oluyordu.
Abramoviç de 2016'da kendisine bağlı birkaç şirketi Virgin Adaları'ndan Jersey'e taşıdı. Ian Gorst, sıkı kontroller sonrasında onay verdiklerini söylüyor ve “Sayın Abramoviç, Chelsea'nin sahibiydi ve İngiltere vizesi vardı” diyor. Jersey, 2018'de Abramoviç'e oturum izni de verdi.
'ÇOK FAZLA AHLAKİ SORUN YOKTU'
Jersey Ekonomik Kalkınmadan Sorumlu Bakan Yardımcısı Kirsten Morel, “Sayın Abramoviç hakkında ortada çok fazla ahlaki bir sorun yoktu. Muhtemel sorun güvenlik sorunuydu. Burası küçük bir yer, küçük bir ada. Böyle göze çarpan birini istiyor muyduk, istemiyor muyduk?” diye açıklıyor. Abramoviç Jersey'de hiç ikamet etmedi.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle Jersey hükümeti, Birleşik Krallık'ın yaptırım kurallarına uyma kararı aldı. Sadece Abramoviç'in değil daha başka Rus iş insanlarının da varlıkları donduruldu.
*Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı The Wall Street Journal'da “The Island Where Roman Abramovich Kept $7 Billion Is Now Scrutinizing the Russian Oligarch” başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.
Kaynak: Web Özel