Mozambik'te şiddet olaylarında 261 kişi öldü

Anayasa Mahkemesi'nin pazartesi günü Chapo’nun seçimlerdeki zaferini onaylamasının, olayların şiddetlenmesine yol açtığı ve hayatını kaybedenlerin 134’ünün hafta içinde meydana gelen olayların kurbanı olduğu bildirildi.

Daniel Chapo, pazartesi gününden bu yana yıkıcı kentsel ayaklanmalarla sarsılan Güney Afrika ülkesinde “şiddete son verilmesi ve birlik” çağrısında bulundu ve ocak ayı ortasında göreve başlamasının ardından “herkesin Devlet Başkanı” olacağı güvencesini verdi.

Chapo, yarım asırdır iktidarda olan onaylanan Mozambik Kurtuluş Cephesi Frelimo’nun adayıydı.

Chapo, hafta başından bu yana birçok büyük şehirde gözlemlenen “şiddet, kamu ve özel mülkiyetin tahrip edilmesi, vatandaşların ölümü ile yolların kapatılması, yağmalama ve hırsızlıktan” üzüntü duyduğunu belirtti.

47 yaşındaki Daniel Chapo'ya göre en, kötü etkilenen şehirler başkent Maputo ve komşusu Matola'nın yanı sıra Beira (merkez) ve Nampula (kuzey) oldu.

Birkaç haftaya kadar bu yoksul ve eşitsiz ülkenin yönetimini devralacak olan eski eyalet valisi, “Bu eylemler sadece ülkenin gerilemesine ve işsizlik ve sefalete sürüklenen Mozambiklilerin sayısının artmasına katkıda bulunuyor” dedi.

Chapo ayrıca, “bu siyasî kutuplaşmanın zararlı etkilerini hafifleterek kendilerini gösteren savunma ve güvenlik güçlerine” de şükranlarını sundu ve son günlerde çıkan çatışmalarda çok sayıda polis memurunun hayatını kaybettiğine işaret etti.

Olayların ülke ekonomisi ve işletmeler üzerindeki etkisinden de üzüntü duyduğunu belirten seçilmiş Başkan, “Bu üzücü durumun yarattığı sorunlara çözüm bulmak için yakında birlikte çalışacağız” dedi.

Chapo, son olarak, “siyasî tercihleri ne olursa olsun tüm Mozambiklilere herkesin başkanı olacağına ve Mozambik'i birlikte yenilemek için her şeyi yapacağına” söz verdi.

Mozambik Anayasa Mahkemesi, uluslararası gözlemciler tarafından gündeme getirilen çok sayıda usulsüzlüğe rağmen, pazartesi günü Daniel Chapo'nun ekim ayında seçim komisyonu tarafından açıklanan yaklaşık yüzde 65,17'lik oy oranıyla Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandığını teyit etti.

Portekizce konuşulan ve 1975 ile 1992 arasındaki iç savaşın izlerini hâlâ taşıyan bu Afrika ülkesinin 33 milyonluk nüfusunun çoğu, bu seçimlerin Frelimo'nun sonunu getireceğini düşünüyordu.

Emniyet Genel Müdürü Bernardino Rafael, çarşamba günü, gösterici gruplarının Merkezi Cezaevine yaklaşarak, karışıklık çıkardığını, bunun da cezaevi içinde huzursuzluğa yol açtığını ve bazı mahkumların bir duvarı yıkarak kaçtıklarını açıkladı.

AFP, çarşamba günü 1.500 mahkumun firar ettiğini bildirirken, Associated Press dün en az altı bin mahkumun Noel Günü Mozambik'in başkentindeki yüksek güvenlikli bir hapishaneden kaçtığını duyurdu.

Bernardino Rafael, düzenlediği basın toplantısında, firar edenlerden 33'ünün öldüğünü ve cezaevi personeliyle çıkan çatışmalarda 15 kişinin de yaralandığını söyledi.

Ordunun katıldığı arama operasyonlarında kaçanlardan yaklaşık 150’si yakalandı.