Milyarderler neşeyle uzaya çıkıyor ama... Ne kadar zararlı, ne kadar güvenli?
Dünyaca ünlü milyarderlerin uzaya çıkma merakı geleceğe dair de mesajlar veriyor. Uzaya çıkmak ne zaman ve ne kadar yaygınlaşacak? Bu faaliyetler çevreye zararlı mı? Yolculuk güvenli mi? Yüzlerce kişi sıraya girdi bile... İşte yanıtlar.
Pek çoğumuz için turistik amaçlı uzay yolculukları zenginlik ve gücün insanların gözüne gözüne sokulmasından farksız. İklim değişikliği ve koronavirüs gibi global krizlerin tam ortasında milyarderler eğlence için kendilerini uzaya fırlatıyorlar.
İsteyen istediğini yapacak elbette. Ancak Amazon'un kurucusu Jeff Bezos'un, salı günü gerçekleştirdiği uzay seyahatinin ardından yaptığı açıklamasında “bu seyahati maddi olarak mümkün kılan” müşterilerine ve Amazon çalışanlarına teşekkür etmesi, eleştirileri alevlendirdi.
UZAY TURİZMİ ARTIK BİR GERÇEK
Yine de bu eleştiriler, Bezos ve diğer milyarderler kulübü üyelerini durdurabilecek güçte değil. Uzay turizmi artık parası yeten için bir gerçek. Jeff Bezos ve Richard Branson'ın uzay yolculukları bu pazarın ilgi çekici bir yanı olduğunu da gösterdi. Bezos'un uzay yolculuğu şirketi Blue Origin, bu yılın sonuna doğru gerçekleşecek iki seyahat planladı bile.
Branson'ın şirketi Virgin Galactic ise gelecekteki yolculuklar için şimdiden 600'ü aşkın insandan yaklaşık 250 bin dolar topladı. Bu yeni gerçek hakkında birkaç büyük soru sormakta fayda var?
1: Uzay seyahati yapacak insanlar yolculuk esnasında ne görecek, ne deneyimleyecek?
Yolculuğun en büyük olayı manzara. Uzay ile Dünya arasındaki sınırı geçen yolcular olağanüstü bir görüntü ile karşı karşıya kalacak. Virgin Galactic'i tercih eden yolcular, deniz seviyesinden 86 kilometre yukarı çıkacak. Blue Origin için ise bu mesafe yaklaşık 100 kilometre.
NASA, uzayın Dünya yüzeyinden 80 kilometre yukarıda başladığını ifade ediyor. NASA'nın kabul ettiği sınır burası. Fakat bir başka sınır daha var. Adını ABD'li mühendis ve fizikçi Theodore von Karman'dan alan Karman Hattı da Dünya atmosferi ve uzay arasındaki sınır olarak kabul ediliyor. Blue Origin bu hattı aşıyor. Yani aslında arada çok büyük bir fark yok.
Ayrıca yer çekiminin etkisinin çok azalacağı ortamda oradan oraya hoplayıp zıplama şansınız da olacaktır. VSS Unity, yaklaşık 4 dakika yerçekimsiz ortamda kalmıştı.
2: Bu seyahatlerin bilimsel bir amacı var mı? Yoksa bu, bir lunapark oyuncağından farksız mı?
İki uçuş da yörünge altı uzay uçuşu diye tabir ediliyor. Yani bu noktadan ele alacak olursak bunlar insanlık için yeni şeyler değiller. Milyoner bir mühendis olan Dennis Tito, 2001'de 386 kilometre yükseğe Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) çıkmış ve ilk uzay turisti olmuştu. O dönem bu seyahat için 20 milyon dolar harcayan Tito, 7 gün 22 saat ve 4 dakika uzayda kaldı.
Harvard'dan teknoloji tarihçisi Matthew Hersch ise 1960'larda NASA'nın yörünge altı insanlı uçuşu başardığını söylüyor. Bu roketlerin defalarca uzaya gidip gelebilmesi süreci değiştirmeye aday.
3: Güvenli mi?
Kesin bir şey söylemek güç ancak iki milyarderin de yanında gidecek insanların özenle seçildiği ve uzun süre buna hazırlandıkları biliniyor. Adayların Yaklaşık 30 saniye sürecek olan G kuvvetine ve yüksek irtifalara karşı yeterlilikleri ölçülüyor. Uzmanlar, radyasyona maruz kalma ihtimalinin de bulunduğunu dile getirmekte.
4: Çevreye etkisi nedir?
Uzay seyahatinde kullanılan roketlerin emisyon değerinin normal yolcu uçağından çok daha fazla olduğu dile getiriliyor. Bu durum seyahatler yaygınlaştığında sıkıntı yaratabilir zira sadece Virgin Galactic, yılda 400 uçuş yapmayı hedefliyor.
Ayrıca roketten salınacak “kurum” da denebilecek atıkların stratosfere ve ozona zarar vereceği söyleniyor. 2010'da yapılan bir araştırmaya göre bin adet uzay turizmi roketinden salınan kurum, Antarktika'nın +1 derece ısınması için yeterli.
Milyarderlerin uzay yarışı!
5: Bu uçuşları kim düzenliyor?
ABD Federal Havacılık İdaresi şu an bu uçuşları gözlemliyor. Ancak uzmanların dile getirdiği üzere buna henüz tam anlamıyla bir denetleme demek zor. Ayrıca resmi bir makamdan bu uçuşların insanlar için güvenli olduğuna dair yapılmış bir düzenleme de yok.
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
Kaynak: Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı Vox Recode'da "How bad is space tourism for the environment? And other space travel questions, answered" başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.
Kaynak: Web Özel