Maymun çiçeği salgınında Covid-19'da yapılan hatalar tekrarlanıyor mu?
Dünya maymun çiçeği salgınında Covid-19'da yapılan hataların tekrarlandığı meselesini tartışıyor. Halk sağlığı uzmanları tekrar aynı hataların yapılmaması gerektiğinin önemine dikkat çekiyor ancak iddialar, araştırmalar ve söylemler bir noktada endişe de doğurmakta.
ABD, 4 Ağustos'ta maymun çiçeği salgınını halk sağlığı acil durumu ilan etti ancak ülkedeki bazı sağlık uzmanları söz konusu kararın geç geldiği kanaatinde. Uzmanlar, çeşitli yayın kuruluşlarında yazılar kaleme alarak, ABD yönetiminin maymun çiçeği salgınındaki ihmallerini değerlendiriyor ve Covid-19 salgınında yapılan hataların tekrarlandığını dile getiriyor.
Özellikle The Washington Post'ta kısa süre önce yayımlanan makalede, salgının ABD'de yayılışı neredeyse günbegün ele alınarak, Biden hükümetinin salgının yönetiminde yaptığı hatalar sıralandı.
GEÇ GELEN KARARLAR...
Öncelikle aşı siparişinde, salgına müdahale hızında ve testlere ulaşılabilirlik konularında oldukça geç adım atıldığı belirtilmekte. 17 Mayıs'ta ülkede yalnızca bir vaka varken, bu sayı 19 Ağustos itibarıyla 14 bin 594'e yükselecekti. Şu an maymun çiçeği salgınında hiçbir ülkede ABD'deki kadar vaka görülmedi.
En fazla vakanın görüldüğü ikinci ülke olan İspanya'da aynı tarihte kayıtlara geçen vaka sayısı ise 5 bin 792'ydi.
Biden yönetiminin, aşı üreticisi Bavarian Nordic şirketiyle ilişkisinin ise tartışmalı olduğu kaydediliyor; ismini vermek istemeyen bir yetkili “İnsanlar aşı için yalvarıyor, biz ise az önce bir üreticiyi kızdırdık” diye konuşmakta.
Araştırmada maymun çiçeği virüsüyle mücadelede yer alan yetkililer, danışmanlar ve halk sağlığı uzmanlarının yanı sıra hastalar olmak üzere 40'tan fazla kişiyle görüşüldü ve şu ifadelere de yer verildi:
“Yapılan görüşmeler bize, yetkililerin ulusal çapta yürütülen Covid-19 çalışmalarından ders almaktan ziyade artan test, aşı ve tedavi taleplerini karşılamakta dahi zorlandığını gösterdi."
'HATALARIN KÖKENİNDE VERİYE ERİŞİM SORUNU YATIYOR'
ABD'li sağlık muhabiri Miranda Dixon-Luinenburg ise, bu hataların ardında verilere ulaşım probleminin yattığını vurguluyor. Covid-19 salgınında yapılan hataların maymun çiçeği salgınında da yapıldığına dikkat çeken Luinenburg, test sisteminin felç olmasının virüsün yayılmasının önüne geçilmesini engellediğini kaydediyor.
'COVID-19'UN TATSIZ BİR YANSIMASI'
İnsanların test yaptırma imkanlarının sınırlı olması, vaka takibinde altyapının aksaması, karar alınırken yaşanan iletişim eksikliği gibi durumları gerekçe gösteren Luinenburg, “Bütün bunlar Covid-19 salgının ilk yönetildiği dönemin tatsız bir yansıması gibi” diyor.
Benzer endişeleri AB cephesi de yaşamakta. AB Komisyonu'nun sağlıktan sorumlu üyesi Stella Kyriakides, AB ülkelerinin “tespit edilen vakaların merkez üssü” olduğu uyarısını yapmış ve şu ifadeleri kullanmıştı:
"Rahatlamaya zaman yok, salgını kontrol altına almak için birlikte çalışmaya devam etmemiz gerekiyor."
Birleşik Krallık'ta ise maymun virüsü gibi artan çocuk felci vakalarına da vurgu yapılarak Birleşik Krallık'ın küresel aşı finansmanından desteğini kesmesi eleştiriliyor. Yıllar önce bu kararı alan Birleşik Krallık'ın Covid salgını gibi bir dönemden sonra buna neden geri dönmediği ülkede tartışılan konular arasında.
Aynı zamanda ülkedeki yetkililer çiçek aşılarının tükenmek üzere olduğunun altını çiziyor. ECDC 18 Ağustos tarihli açıklamasında AB genelinde 16 bin 162 vaka tespit edildiğini açıkladı. Birleşik Krallık'ta ise bu sayı 3 bin 81. Türkiye'de ise şu ana kadar tek bir vaka görüldü.
AŞI İSPANYA'DA DA SORUN...
Dünyada en çok vakanın görüldüğü ikinci ülke olan İspanya'da da çiçek aşının tükeneceği konuşuluyor. Bu zamana kadar hastalık nedeniyle iki kişinin yaşamını yitirdiği açıklanırken İspanya'da yıl sonuna kadar 18 bin 500 doz aşı bulunduğu aktarılıyor. Ülkede ve AB genelinde ABD'de de onay verilen "bir serum dozla beş kişiye enjeksiyon" modelinin uygulanması bekleniyor.
*The Washington Post, Vox, Euronews, The Guardian, El Pais
Kaynak: Web Özel