Lübnan ordusu çatışmalara neden karışmıyor?

Ancak ordunun çatışmalardaki rolü ve yeri, pek çok kişinin düşündüğünden çok daha karmaşık. Lübnan ordusundan emekli bir general ve Beyrut'taki St Joseph Üniversitesinde jeopolitik profesörü olan Halil Helu, Euronews'e yaptığı açıklamada, Lübnan ordusunun rolünün ülke sınırlarını savunmakla sınırlı olmadığını söylüyor: "Batı orduları gibi klasik bir ordu değil, parçalanmış bir siyasî otoriteye bağlı bir ordu!” diyor. Ona göre, İsrail ordusu 2006'da olduğu gibi sahada operasyon başlatır ve şiddet Güney Lübnan ve Bekaa Vadisi'nden ülkenin geri kalanına yayılırsa, tüm Orta Doğu tehdit altına girer. Güney Lübnan ve Bekaa Vadisi, resmî olarak BM Güvenlik Konseyi'nin 1701 sayılı kararının yasal koruması altında bulunuyor. Bu karar aynı zamanda, düzenli Lübnan ordusuna aktif bir rol vermekte ve Lübnan hükümeti ile Lübnan'daki Birleşmiş Milletler Geçici Gücüne (UNIFIL), "Lübnan hükümetinin rızası olmadan hiçbir silahın girmemesini" sağlamak üzere ülkenin güneyinde "güçlerini birlikte konuşlandırma" talep ediyor. Büyük bir askerî saldırı durumunda Lübnan silahlı kuvvetleri bir ikilemle karşı karşıya kalacaktır: İsrail ordusuyla çatışmak ya da Hizbullah'ı güç kullanarak silahsızlandırmak!KIRILGAN BİR DENGE VE KAVGACI KOMŞULAR 1975 ve 1990 yılları arasında Lübnan iç savaşla harap oldu ve bölgesel oyuncular ve büyük güçler için askerî bir oyun alanı haline geldi. Ülkenin mevcut siyasî sistemi, farklı dinî toplulukların temsilcileri arasında hassas bir denge oluşturuyor ve ordu, üyeleri mevcut kriz nedeniyle bölünmüş olan siyasî kurumlara bağlı! Halil Helu, "Bir kara saldırısı durumunda güneyde konuşlanan birlikler kendilerini ve Lübnan topraklarını ellerindeki imkanlarla savunmak zorunda kalacaklardır" diyor ve ekliyor: "Ancak temelde güneyde konuşlanan tugayların görevi UNIFIL ile işbirliği yapmak ve şiddete başvurmamaktır. Yani İsrail'e karşı koyacak bir vurucu güç değiller. Güç dengesi hiç de bizim lehimize değil". Hizbullah'ın 1701 sayılı karara göre silahlı gruplarını ve özellikle de İsrail'i hedef alabilecek füze sistemlerini güney Lübnan'dan çekmesi gerekiyordu, ancak Hizbullah taahhütlerini yerine getirmedi. KARMAŞIK İLİŞKİLER Resmî olarak, Hizbullah her şeyden önce Lübnanlı Şii Müslümanlardan oluşan meşru bir Lübnanlı siyasî güç. Halil Helu, “Hizbullah İsrail'i hedefleyen tek taraflı bir inisiyatif aldığında Lübnan'daki diğer siyasî güçler ve ordu tamamen felç olur" diyor. Helu’ya göre, "Ancak ordu ile Hizbullah arasında bir çatışma çıkması Lübnan'da derhal bir iç savaşa yol açar. Ve askerî komuta kademesi, mutlak önceliğin ordu ile Hizbullah arasında sürebilecek bir savaştan ziyade iç istikrar olduğunu biliyor!" Ancak Hizbullah ile Lübnan ulusal güçleri arasındaki ilişkilerde önemli işbirliği anları da olmadı değil… Milano Uluslararası Siyasî Araştırmalar Enstitüsünden araştırmacı Claudio Bortolotti, "IŞİD’in Suriye ve Irak'ta en fazla yayıldığı dönemde, IŞİD ve El Nusra üyelerinin Lübnan'da bulunduğu sırada Hizbullah ile Lübnan ordusu arasındaki işbirliğini düşünün" diyor. Hizbullah'ın silahlı kanadı, önemli bir balistik kabiliyete sahip, ancak piyade olarak gerilla birliklerini kullanıyor ve ne hava kuvvetleri ne de tank alayları var. Öte yandan, düzenli Lübnan ordusu tipik bir askeri yapıya sahip ancak silahları yetersiz. AVRUPA BİRLİĞİ Güvenlik konusunda Lübnan uzmanı olan Agnès Helou, "Avrupa Birliği, her zaman Lübnan silahlı kuvvetlerinin kabiliyetlerini güçlendirmeye çalışmıştır. Ve bu yeni bir şey değil. Lübnan ordusuna daha önce de yardım etmişti" diyor. Ona göre, "Almanya Lübnan ordusuna esas olarak Suriye ile kara sınırı boyunca gözetleme kuleleri ve Akdeniz'de deniz üsleri kurması için yardım etti". Lübnan'ın AB Büyükelçisi Fadi Ajali, AB’nin katkısını memnuniyetle karşılıyor. Ajali, Euronews'e verdiği demeçte, "Avrupa Barış Fonu, Lübnan ordusuna, ülkeye ve bölgeye barış ve güvenlik getirecek olan 1701 sayılı kararın desteklenmesindeki merkezi ve hayati rolünü oynayabilmesi için fon sağlıyor" dedi. Ancak Büyükelçi, Lübnan ordusunun Lübnan'ın iç güvenlik meseleleriyle uğraşmak ve AB'ye yönelik göçmen akınını kontrol altına almaya çalışmak zorunda kalması nedeniyle zor durumda olduğuna dikkat çekiyor. BEKAA VADİSİ'NDEKİ ORDU? Lübnan ordusu, Batı'daki mali destekçileri Suudi Arabistan ve Körfez ülkeleriyle ilişkilerini tehlikeye atmadan İsrail güçleriyle Hizbullah arasında doğrudan bir çatışmaya giremez. Halil Helu, Lübnan ulusal ordusunun uçaksavar savunması olmadığını belirterek, "Hizbullah'ın da yok. Suriyelilerin S-300'leri var ama onlar da hiç işe yaramadı. Eğer devasa bölgesel güçler füzeleri vurmaktan acizse, Lübnan ordusundan bunu yapmasını isteyemeyiz” diyor. Claudio Bortolotti, Bekaa Vadisi'nin standart personele sahip operasyonel bir tugay tarafından kontrol edildiğini belirtiyor ve "Asıl soru, bu tugayın bugün tam olarak hazır olup olmadığı ve sadece dış değil, aynı zamanda iç de olabilecek bir tehditle yüzleşmeye hazır olup olmadığıdır" diye soruyor. Bortolotti, "İsrail'in bir kara harekâtı durumunda, düzenli ordu birliklerinin ayrıldığını ve Bekaa Vadisi'nin İsrail ile Hizbullah arasında bir savaş alanı olarak kaldığını görebiliriz" diyor. Lübnan ordusu, İsrail'in 2006'daki işgali sırasında, bazı askeri üslerinin bombalanmasına rağmen İsrail ordusuyla herhangi bir çatışmaya girmekten kaçındı ve savaşın sona ermesinden sonra 1701 sayılı kararın bağlayıcı hükümlerine rağmen Hizbullah'ı silahsızlandırmadı.

Lübnan ordusu çatışmalara neden karışmıyor?

Kategoriler

Programlar

Kurumsal