Japonya Başbakanı İşiba seçim yenilgisine rağmen istifa etmiyor

Japonya Başbakanı Şigeru İşiba, 1 Ekim'de iktidara geldikten sonra, yetmiş yıldır Japonya'yı neredeyse kesintisiz olarak yöneten Liberal Demokrat Partinin (LDP) konumunu güçlendirerek iktidarını sağlamlaştırmayı ummuş ve erken genel seçimlerin yapılması sağlamıştı.

Ancak ulusal televizyon kanalı NHK tarafından yapılan tahminlere göre, LDP, 2009'dan bu yana ilk kez 233 sandalyelik mutlak çoğunluğu tek başına elde edemedi.

Daha da kötüsü, rakamlar LDP ve küçük ortağı Komeito partisinden oluşan iktidar koalisyonunun da alt meclisteki 465 sandalyenin yarısını kontrol edemediğini gösteriyor.

NHK'nın bu sabahki verilerine göre, LDP 191, Komeito ise 24 sandalye kazandı.

İşiba, bugün yaptığı açıklamada “(yenilgideki) en büyük etken, finansman ve siyaset sorunuyla ilgili olarak ortadan kalkmayan şüphe, güvensizlik ve öfkedir” dedi ve bu konuda “köklü reform” sözü verdi.

Ekonomik durum ve yüksek enflasyon nedeniyle zaten cezalandırılmış olan LDP, bir de parti içi “rüşvet fonu” olayından zarar gördü.

Ancak 67 yaşındaki İşiba, “siyasî bir boşluk” yaratmamak için görevde kalmak istediğini söyledi ve “İnsanların hayatlarını ve Japonya'yı korumak olan görevimi yerine getirmek istiyorum” dedi.

Öte yandan, LDP içinde seçimlerden sorumlu olan Şinjiro Koizumi bugün günü istifa etti.

Analistler bölünmüş muhalefetin tek başına bir ittifak kurabileceğinden şüphe duyuyor. Dolayısıyla İşiba’nın şimdi, yasalarını kabul ettirmekte zorlanma riskini göze alarak, bir azınlık hükümetine (Parlamento'da mutlak çoğunluğa sahip olmadan) liderlik etmesi ya da yeni koalisyon ortakları araması gerekecek.

İşiba, koalisyonunu “bu aşamada” genişletmek istemediğini, muhalefet partileriyle yasalar temelinde müzakereyi tercih ettiğini söyledi.

MUHALEFET İÇİN KAZANIMLAR 

LDP, 2021'deki son genel seçimde, Parlamento’nun güçlü alt kanadında 259 sandalyelik bir çoğunluk elde etmiş, Komeito da 32 sandalye kazanmıştı.

Sonuçların resmen teyit edilmesi halinde LDP'nin çoğunluğu kaybetmesi, 2009'da iktidarı kaybetmesinden ve 2012'de Şinzo Abe'nin ezici zaferiyle yeniden iktidara gelmesinden bu yana aldığı en kötü sonuç olacak.

Seçim öncesi yapılan kamuoyu yoklamaları birçok seçim bölgesinde LDP adaylarının, popüler eski Başbakan Yoşihiko Noda liderliğindeki ana muhalefet Anayasal Demokratik Parti (PDC) adaylarıyla başa baş gittiğini gösteriyordu.

Parlamentodaki ikinci büyük grup olan PDC'nin önemli bir ilerleme kaydettiği görülürken, NHK daha önce 96 olan sandalye sayısını 148 olarak açıkladı.

Noda, dün akşam yaptığı açıklamada, “Seçmenler siyasi reformu en iyi yapabilecek partiyi seçti. LDP-Komeito yönetimi devam edemez” dedi.

NHK'ya göre, yasama seçimleri küçük partilerin yükselişine de sahne oldu ve Halkın Demokratik Partisi (merkez) sandalye sayısını dörde katladı.

Eski bir aktör tarafından kurulan popülist bir parti olan Reiva Şinsengumi, tüketim vergisini kaldırmayı ve emekli maaşlarını arttırmayı vaat ettikten sonra sandalye sayısını 3'ten 9'a çıkarırken, göçmen karşıtı ve milliyetçi Japonya Muhafazakâr Partisi ilk kez üç sandalye kazandı.

Kamu yayın kuruluşu NHK'ya göre, alt meclise seçilen kadın milletvekillerinin sayısı 73'e ulaşarak rekor kırabilir.