İnsanlar için korkunç haber: Yarım milyar arı öldü

Brezilya'nın güney eyaletlerinde yılın ilk aylarında yarım milyar arı ölürken, bu ölümlerin hastalık ve tarımda kullanılan kimyasallar nedeniyle gerçekleşiyor olması, insanoğlu olarak "Zehirleniyor muyuz" sorusunu akıllara getiriyor.
Bloomberg International'ın haberine göre ülkenin doğu yakasında üç ay içerisinde ölen arı sayısı yarım milyarı aşmış durumda. Arıların ölümlerinde en büyük şüpheli ise tarımsal ilaçlamada kullanılan bazı pestisitler. 
Brezilya'nın Rio kentindeki Grande do Sul Arıcılık Derneği Başkanı Aldo Machado binlerce arısının 48 saatten kısa bir sürede apis mellifera hastalığı semptomları göstererek öldüğünü belirterek, "Sağlıklı arılar ölü arıları kovandan temizlemeye başlasa da kısa sürede onlara da hastalık bulaştı ve kitleler halinde ölmeye başladılar" diyor.
Brezilya Federal Bölgesi Arıcılık Derneği Başkanı Carlos Alberto Bastos, arıların ölümünün aynı zamanda insanların da zehirlendiği anlamına geldiğini söylüyor.
Tarımda kimyasal kullanımı canlı sağlığına olumsuz etkileri nedeniyle Avrupa yasalarınca ciddi şekilde kontrol altına alınmış durumda. Bunun son yansıması ise bazı kimyasalların tarımsal üretimde kullanımının kesinlikle yasaklanması oldu.

TÜRKİYE 2018'DE ÖNLEM ALDI
Türkiye'de de Tarım ve Orman Bakanlığı 2018 yılında çıkardığı bir düzenlemeyle bu konuya müdahale etti. 
Bakanlığın 19 Aralık 2018 tarihli kararına göre, "clothianidin" etken maddeli pestisitlerin kullanımı tamamen yasaklandı. Yasağın tarla ve seralarda uygulanması için de 31 Temmuz 2019'a kadar geçiş süreci verildi. Bu madde için yapılan değerlendirmede yer verilen, "clothianidinle kaplı mısır tohumları çimlendikten sonra mısır yapraklarında oluşan su damlalarında yüksek oranda bu aktif maddenin ortaya çıktığı ve bu damlaları tüketen arıların birkaç dakikada öldüğü" ifadesi dikkat çekti.

"imidacloprid" adlı aktif maddeyle ilgili de, bu maddenin bitki koruma amaçlı; antepfıstığı, armut, bamya, biber, domates (tarla), elma, fasulye, hıyar (tarla), kabak, kiraz, pamuk, patates, patlıcan (tarla), şeftali, turunçgil, tütün ve zeytinde kullanımının 19 Aralık 2018 tarihiyle iptal edilmesine karar verildi. Ancak aynı maddenin tohum ilacı ve seradaki kullanımı ise Aralık 2019'daki değerlendirmeye kadar serbest bırakıldı. 

Bu iznin yanı sıra 'imidacloprid' içeren pestisitlerin etiketlerine, "Bu ürün arılara çok zehirlidir. Özellikle çok kuru ve rüzgarlı havada çevreye yayılarak kalıntı oluşturabilir. Bu sebeple kuru ve rüzgarlı havada ilaçlı tohum ekimi yapılmamalı" uyarısının yazılması kararlaştırıldı. Yine bir diğer neonikotinoid 'thiamethoxam' adlı etken maddeyle ilgili de aynı şekilde bazı tarım ürünlerinde kullanımına yasak getirilirken, tohum ve serada kullanımı ise 1 yıl süreyle serbest bırakıldı.

AYLARCA TOPRAKTA KALIYOR
Arıların merkezi sinir sistemine toksik etki yapan neonikotinoidler, tek doz uygulamadan aylar hatta yıllar sonra bile toprakta kalabiliyor. Baldan insana da sirayet eden bu neonikotinoid türü pestisitler, Trakya ve Çukurova'daki toplu arı ölümlerinin olağan şüphelisi. 2012-2016 yılları arasında yapılan bir çalışma Tekirdağ ve Edirne'deki ayçiçeği tarlalarının toprak örneklerinin yüzde 25'inde ve ayçiçeği çiçek numunelerinin ise yüzde 35'inde neonikotinoid sınıfı imidacloprid maddesinin tespit edildiği açığa çıkarmıştı.