İklim zirvesinden bugün kömür kullanımını azaltacak yeni bir anlaşma çıkabilir

Çevreyi en fazla kirleten yakıt olan kömür, en yoğun olarak elektrik üretiminde kullanılıyor ve yakılmasıyla ortaya çıkan sera gazları iklim değişikliğine yol açan unsurların başında geliyor. Dünya genelinde kömür kullanımı azaltmak iklim değişikliğini sınırlama hedeflerine ulaşmak için hayati önem taşıyor.

Zirveye ev sahipliği yapan İngiltere hükümeti, COP26'ya taraf ülkelerin yurtiçinde ve dışında yeni kömür santrallerine yatırım yapmayacaklarını beyan edeceklerini açıkladı. Ayrıca varlıklı ülkeler 2030'lu yıllarda, yoksul ülkeler ise 2040'larda kömürden elektrik üretimini kademeli olarak kaldırmayı taahhüt edecekler.

İngiltere'de işletme ve enerjiden sorumlu bakan Kwasi Kwarteng, "Kömür kullanımının sonu göründü. Dünya doğru yönde ilerliyor. Kömür kullanımını sona erdirmeye ve temiz enerjiden güç alan bir gelecek inşa etmenin çevresel ve ekonomik faydalarından yararlanmaya hazır" dedi.

Öte yandan kömür tüketimini aşamalı olarak durdurmayı amaçlayan uluslararası bir grup olan Powering Past Coal Alliance, 2035 yılına kadar kömür kullanımını bırakma taahhüdünde bulunan Ukrayna da dahil olmak üzere gruba 28 yeni üyenin katıldığını açıkladı.

Küresel ısınmaya neden olan kirlilik konusundaki endişeler ve kömürden elektrik üretimin ekonomiye maliyetinin artması da dahil olmak üzere çeşitli faktörler, son on yılda İngiltere, Almanya ve İrlanda dahil olmak üzere varlıklı Batı ülkelerinde kömür kullanımının azalmasına neden oldu.

Ancak 2019 itibarıyla dünyada elektriğin yaklaşık %37'si hâlâ kömürden üretiliyordu. Ucuz, bol miktarda bulunan kömür, Güney Afrika, Polonya ve Hindistan gibi ülkelerde elektrik üretiminde oldukça yoğun kullanılıyor. Bu ülkeler, sanayilerini ve enerji sektörlerini daha temiz kaynaklara kaydırmak için büyük yatırımlara ihtiyaç duyacaklar.

Her ne kadar dünya genelinde yeni kömür santrali projelerinin sayısı azalmış olsa da, Çin, Hindistan, Vietnam ve Endonezya yeni santral kurmayı planlayan ülkeler arasında yer alıyor.

İngiltere, bu ülkelerin kömür kullanımını aşamalı olarak terk etme taahhütlerini içeren anlaşmaya katılıp katılmayacağı hakkında bilgi vermedi. Ayrıca Vietnman'ın bugünkü taahhüdünün halihazırda inşaat öncesi aşamada olan santral projelerini kapsayıp kapsamadığını da belirtmedi.

Çin, Eylül ayında ülke dışındaki yeni kömür santralleri için kredi sağlamayı durduracağını, ancak tahhüdünün ülke içindeki projeleri kapsamadığını açıklamıştı.

COP26 iklim zirvesinde bugün ayrıca temiz enerjiye yeni finansman teşvikleri ve geçimlerini kömürden sağlayan işçilere yeni mali destekler açıklanması bekleniyor.

İngiltere, ABD ve iklim zirvesine katılan bazı diğer ülkeler, Güney Afrika'nın kömür kullanımını daha hızlı azaltması için 8.5 milyar dolar değerinde bir işbirliği planını Salı günü açıklamışlardı.

Kaynak: Reuters